«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է ֆինանսների փոխնախարար Վախթանգ Միրումյանը:
– Պարոն Միրումյան, այս տարվա առաջին ութ ամիսներին հավաքագրվել են մոտ 692 միլիարդ 270 միլոն դրամ հարկային եկամուտներ: Այսինքն՝ յուրաքանչյուր ամսվա կտրվածքով հավաքագրվել է մոտ 86 մլրդ դրամ: Այս տարվա վերջին չորս ամիսներին պետք է հավաքագրվի մոտ 450 մլրդ դրամ, քանի որ ողջ տարվա համար նախատեսված է հավաքագրել 1 տրիլիոն 150 մլրդ դրամ: Այսինքն՝ վերջին չորս ամիսներից յուրաքանչյուրի ժամանակ պետք է հավաքագրվեն 110-120 մլրդ դրամ եկամուտներ՝ նախորդ ամիսներից 35-40 մլրդ դրամով ավելի: Արդյո՞ք հարկայինը կկարողանա կատարել այս տարվա բյուջեի ծրագիրը:
– Ծրագրի կատարումը, բնականաբար, ինքնանպատակ չէ: Եվ ծրագրի կատարումը ոչ միայն հարկային մարմինների խնդիրն է, այլեւ խոսքը վերաբերում է ապրանքների ներմուծմանը: Պետք է ասել, որ ձեր նշած ութ ամիսների ցուցանիշները հիմնականում պայմանավորված են հատկապես այն հանգամանքով, որ այդ ընթացքում մենք ներմուծման հարկունակ ծավալների էական նվազում ենք ունեցել: Եվ կարծում եմ, որ տարվա մնացած չորս ամիսներին, որոնք սովորաբար բնորոշվում են ներմուծման տեսանկյունից որպես առավել ակտիվ ամիսներ, կունենանք ներմուծման ծավալների բարելավում: Եվ կարծում եմ, որ դա էապես կնպաստի պետական բյուջե վճարվող հարկերի մեծության վրա:
– Վերջին չորս ամիսներին 30-40 տոկոսով ավելի հարկային եկամուտներ պետք է հավաքագրվեն, որպեսզի հնարավոր լինի ապահովել բյուջեով սահմանված գումարը: Վերջին չորս ամիսներին ներմուծումն այդքան կավելանա՞, որ մուտքերն էլ այդչափ ավելանան:
– Թե նման ծավալի ներմուծումներ կավելանան, բնականաբար նման կանխատեսում չունենք: Ի վերջո՝ տարվա առաջին ութ ամիսներին ներմուծման ծավալներն արդեն մոտավոր պատկեր տալիս են, թե ինչպիսին այն կլինի տարվա մյուս ամիսներին: Բայց կարծում եմ եւ հուսով եմ, որ առաջիկա մի քանի ամիսներին տարվա առաջին ութ ամիսների միջին ամսական ծավալների հետ համեմատած կարող է ներմուծումների որոշակի ավելացում արձանագրվել:
– Նախորդ տարվա համեմատ ներմուծումը մոտ 20 տոկոս անկում է ունեցել, եւ այդ միտումը շարունակում է պահպանվել: Այնուամենայնիվ չունե՞ք մտահոգություն, որ մինչեւ տարեվերջ բյուջեով նախատեսված հարկային եկամուտները չեք կարողանա ապահովել:
– Գիտեք, հարկային եկամուտների հավաքագրումը մի քանի բաղադրիչներից է բաղկացած: Այսինքն՝ կան մի քանի ցուցանիշներ, որոնք անմիջականորեն ազդում են հարկային վճարումների վրա: Առաջինը բնականաբար այն ոլորտների աճն է, որոնք հարկունակ են: Երկրորդը ներմուծման ծավալներն են, երրորդը օրենսդրական փոփոխություններն են, եւ չորրորդը, բնականաբար, վարչարարական ջանքերն են: Համենայնդեպս, վարչարարական ջանքերը ուղղվելու են պետական բյուջե վճարվող եկամուտների կատարման ապահովմանը, բայց, իհարկե, այդ ջանքերը լինելու են խելամտության սահմաններում, որպեսզի Հայաստանում որեւէ խոչընդոտ տնտեսական գործունեության առումով չստեղծվի:
– Հավանաբար արդեն փաստ է, որ Եվրասիական տնտեսական միության ընդհանուր մաքսային հավաքագրումներից Հայաստանին հասանելիք՝ նախապես սպասելիք 200-250 միլիոն դոլար գումար չի ստացվում: Այնուամենայնիվ անցած ութ ամիսների կտրվածքով Հայաստանը որքա՞ն գումար է ստացել ԵՏՄ ընդհանուր մաքսային բյուջեից:
– Ութ ամիսների կտրվածքով 41,4 միլիարդ դրամի չափ, որը նախորդ տարվա ութ ամիսների կտրվածքով ավելի է շուրջ 8,7 մլրդ դրամով:
– Եվ հնարավոր է, որ տարվա կտրվածքով այն չհասնի 100 մլն դոլարի եւ սպասվածից մոտ երեք անգամ ավելի քիչ է լինելու:
– Դա, բնականաբար, պայմանավորված է այն հանգամանքով, որ մեր ներմուծումների մաքսատուրքերը հիմնականում պայմանավորված են ռուսական շուկայում տիրող իրավիճակով՝ կապված Ռուսաստանի նկատմամբ կիրառվող պատժամիջոցների, ինչպես նաեւ Ռուսաստանի կողմից փոխադարձ սահմանված պատժամիջոցների հետ: ԵՏՄ անդամ երկրներում, բնականաբար, ներմուծման ծավալների էական անկում կա, որով էլ պայմանավորված Հայաստանի մասնակցության չափով մաքսատուրքի գծով մուտքերը նվազում են:
– Պարոն Միրումյան, կառավարության առաջարկով Ազգային ժողովը հարկային արտոնություն սահմանող օրենք ընդունեց, որի համաձայն 50 միլիարդ եւ ավելի արտահանում իրականացնող ընկերություններին հարկային մեծ արտոնություն պետք է տրվի: Կա՞ն արդյոք գրանցված ընկերություններ, եւ նրանք ի՞նչ են արտահանում:
– Արդեն կան մի քանի ընկերություններ, որոնք կոնկրետ ծրագրի շրջանակներում գործունեություն են իրականացնում: Եթե չեմ սխալվում ընկերություններից մեկի անվանումն էր «Արմհոլդինգ»: Մյուսների անվանումը չեմ հիշում, դրա համար արդեն կառավարության համապատասխան որոշում կա: