ԼՂ հակամարտությունն ու հայ-թուրքական հարաբերություններն անբաժանելի են: «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց 2008 թ. «Ներողություն» ակցիայի նախաձեռնող, Ստամբուլի քաղաքական հետազոտությունների կենտրոնի ավագ գիտաշխատող, թուրք մտավորական Չենգիզ Աքթարն՝ անդրադառնալով Փարիզում Օլանդ-Էրդողան հանդիպմանն ու Էրդողանի Փարիզում արած դիտարկումներին:
Մասնավորապես խոսելով Օլանդ-Էրդողան հանդիպումից, որի ընթացքում կողմերը քննարկել են ավելի վաղ Փարիզում կայացած Ալիև-Սարգսյան հանդիպման արդյունքները, ասաց, որ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության խաղաղ կարգավորման գործընթացում Թուրքիան փոքր խաղացող է: «Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանն են գլխավոր դերերում, նույնիսկ մյուս համանախագահ երկրներն այնքան կարևոր չեն, որքան Ռուսաստանը: Ոչ Թուրքիան, ոչ Ֆրանսիան չեն կարող որոշել ԼՂ հակամարտության ճակատագիրը, Ռուսաստանն է որոշողը, եթե Ռուսաստանը չհամաձայնի, օրինակ, Ֆրանսիայում ձեռք բերված համաձայնություններին, ոչինչ էլ տեղի չի ունենա, միշտ էլ այդպես է եղել. կողմերը պետք է սպասեն ու տեսնեն, թե այս կամ այն հանդիպմանն ինչպես պետք է Ռուսաստանն արձագանքի և ինչ կորոշի Ռուսաստանը: Մենք այսպիսի հարյուրավոր հանդիպումներ, քննարկումներ, ասեկոսեներ ենք տեսել, բայց ոչինչ չի պատահել»,- ասաց Չենգիզ Աքթարը: Վերջինս, սակայն, մյուս կողմից նշեց, որ ԼՂ հակամարտության խաղաղ կարգավորման գործընթացն ու հայ-թուրքական հարաբերություններն անբաժանելի են, քանի որ դրանք խորապես փոխկապակցված են, որովհետև Թուրքիան նախապայմաններ է դնում Հայաստանի առջև ԼՂ հակամարտության վերաբերյալ՝ պահանջելով դուրս բերել զորքերը ԼՂ-ից, իսկ Թուրքիան իրականում պատկերացում չունի, թե ինչ է կատարվում Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության գոտում: «Կտեսնենք, թե ինչ տեղի կունենա Փարիզից հետո, բայց ես կասկածում եմ, որ Փարիզը կհաջողվի: Կարծում եմ, միակ ուղին Թուրքիայի համար տարածաշրջանում խաղացող դառնալն ու հայ-թուրքական սահմանները բացելն է»,- ասաց նա:
Չենգիզ Աքթարն ասաց, թե չպետք է Թուրքիայի նախագահի փարիզյան հայտարարությունները լուրջ ընդունվեն, քանի որ դա Թուրքիայի իշխանությունների դիրքորոշումն է տասնյակ տարիներ շարունակ: «Թուրքիան տարիներ շարունակ կրկնում է, որ հարցը պետք է թողնվի պատմաբաններին, բայց պատմաբաններն արդեն որոշել են և իրենց դիրքորոշումը հայտնել 1915թ. իրադարձությունների վերաբերյալ՝ դա դիտարկելով որպես ցեղասպանություն: «Ես չեմ կարծում, որ նրանք կոնկրետ որոշումներ կկայացնեն հաջորդ տարի: Ես չեմ կարծում, որ ավելին տեղի կունենա Ցեղասպանության 100-ամյա տարելիցին, քան նրա ներողությունը»,- նշեց նա:
Հիշեցնենք, որ Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը, ելույթ ունենալով Ֆրանսիայի Միջազգային հարաբերությունների ինստիտուտում, հայտարարել է, որ Թուրքիան տասնամյակներով անարդարությունների հետ է բախվում՝ կապված 1915թ. իրադարձությունների հետ: Էրդողանը նշել է, որ, ցավոք, 1915-ի դեպքերը այդպես էլ լիարժեք չեն ուսումնասիրվել՝ գաղափարախոսական մոտեցումից և ապատեղեկատվությունից դուրս, իսկ Հայաստանը և հայկական սփյուռքը այդպես էլ չցուցաբերեցին ողջախոհություն: Նրա խոսքով` Թուրքիան կոչ է արել չքաղաքականցնել այդ հարցը: Ըստ նրա՝ Թուրքիան բացել է արխիվները, որտեղ «բացահայտված են միլիոնավոր փաստաթղթեր», և եթե Հայաստանն ունի այդպիսի արխիվ, ապա թող բացի այն: Թուրքիայի նախագահը նշել է, որ Թուրքիան հարաբերությունների վերականգնման համար միշտ էլ ձեռք է մեկնել, սակայն, ցավոք, նրանց բարի նպատակները մնացին անարձագանք: Էրդողանը հավելել է, որ 1915 թ. նախաշեմին իրենք գործադրելու են բոլոր ջանքերը, որպեսզի աշխարհն իմանա ճշմարտությունը այդ իրադարձությունների հետ կապված: Նա հույս է հայտնել, որ հաջողությունը կլինի արդարության, այլ ոչ թե գաղափարախոսական հենքի վրա կառուցված ապատեղեկատվության կողմը: Նա Փարիզում հանդիպել է իր ֆրանսիացի պաշտոնակցին և քննարկել ԼՂ հակամարտության խաղաղ կարգավորման հարցը:
