Ապրիլի 24-ի հիշատակի միջոցառումներին մասնակցելու համար Հայաստան ժամանած արտասահմանյան երկրների պատվիրակությունների և բարձրաստիճան հյուրերի համար տրված պետական ճաշի ժամանակ Սերժ Սարգսյանը հայտարարել է, թե հավատում է, որ ոչ թե պատմությունն է որոշում մեր ճակատագրերը, այլ մենք ենք կերտում պատմություն: Սերժ Սարգսյանը հայտարարել է, թե ի զորու է, որ մենք կարող ենք փոխել մարդկության պատմությունը:
Սեփական ուժերի, մարդկության ուժերի հանդեպ հավատն, իհարկե, կարևոր գործոն է, հատկապես այն երկրների և ժողովուրդների համար, ովքեր այդ պատմության ընթացքում պարբերաբար հայտնվելով զոհի դերում, մատնվելով անարդարությունների և հետապնդումների, այնուհանդերձ այսօր կան, ապրում են, պետություն ունեն և փորձում են այդ պետությամբ իրենց տեղն ու դերը հաստատել համաշխարհային ընթացքում, ասել իրենց խոսքը, բերել իրենց լուման քաղաքակրթության ապագայի կերտման, այդ ապագան ավելի անվտանգ դարձնելու գործում:
Եվ այս տեսանկյունից Սերժ Սարգսյանի հայտարարություններն, իհարկե, միանգամայն համահունչ են այն տեսլականներին, որոնք պետք է լինեն Հայաստանի և հայաստանյան հասարակության առաջ: Բայց այստեղ, իհարկե, գեղեցիկ խոսքերը հանգում են իրականության հետ համեմատության եզրին և նախևառաջ այն իրականության հետ, որտեղից ձևավորվում և հնչում են այդ խոսքերը: Համաշխարհային պատմություն փոխելու, համաշխարհային ճակատագրի կերտմանը սեփական մասնակցային հավակնությունը ներկայացնելու հաստատակամությամբ հանդերձ, այդ իրավունքը ձեռք են բերում նախ սեփական երկրի ընթացքն ու պատմությունը փոխելով: Նախ այդ կերպ են դրսևորում փոփոխվելու պատրաստակամությունը:
Եթե ուզում ես փոխել աշխարհը, եթե հավատում ես, որ կփոխես աշխարհը և եթե աշխարհին փորձում ես համոզել, որ կարող ես փոխել, նախևառաջ պետք է փոխվես ինքդ, այսինքն` փոխես քո տունը, փոխես այն շրջապատը, որ անմիջականորեն քոնն է, փոխես քո ճակատագիրը: Տվյալ դեպքում հասկանալի է, որ խոսքը պետության մասին է, և եթե Հայաստանի նախագահի պաշտոնից Սերժ Սարգսյանը հայտարարում է համաշխարհային փոփոխությունների հանդեպ իր հավատի, այդ փոփոխությունների իրականացմանը մասնակցության կամքի և պատրաստակամության մասին, ապա Սերժ Սարգսյանը նախևառաջ այդ ամենի հավաստիացում որպես պետք է աշխարհին ներկայացնի Հայաստանի փոփոխությունները: Միչդեռ այստեղ ներկայացնելու բան չկա:
Միանշանակ է, որ այս իրավիճակի պատասխանատվությունը լոկ Սերժ Սարգսյանինը չէ՝ նրանից առաջ եղել է ևս երկու նախագահ, որոնց նախագահության շրջանում իրավիճակի ստագնացիան դրսևորել է կայուն ընթացք և համակարգային խնդիրները կուտակվել են մեկը մյուսի վրա աղյուսի նման` այդպիսով պատ կազմելով դեպի քաղաքակիրթ աշխարհ Հայաստանի ճանապարհին: Սակայն ներկայումս նախագահի պաշտոնին Սերժ Սարգսյանն է, և կարծես թե այդ պաշտոնը նրան որևէ մեկը չի պարտադրել, հակառակը՝ այդ պաշտոնն է ինչ-որ առումով ստանձնվել ուժի կիրառումով և Երևանի կենտրոնում տեղի ունեցած արյունահեղությամբ: Դա նշանակում է, որ Սերժ Սարգսյանն ինքնակամ է ստանձնել պատասխանատվությունն անկախության ընթացքի տարիների համար, այդ տարիներին կուտակված խնդիրների համար:
Կախարդական փայտիկի շարժում նրանից որևէ մեկը չի սպասել: Սպասվել են ընդամենը փոքր, սակայն խոսուն և առարկայական քայլեր Հայաստանի պատմությունը, Հայաստանի անկախության պատմությունը փոխելու և այն իրապես անկախության, ազատության և ինքնիշխանության գաղափարին համապատասխանեցնելու համար: Սակայն նման փոփոխություններ ոչ միայն չկան, փոփոխությունների պատրաստակամություն, միտում ոչ միայն չկա, այլ Հայաստանի, այսպես ասած, անկախությունը, ազատությունը, ինքնիշխանությունն է համապատասխանեցվել այն արատներին, որ ձևավորվել են անկախության ընթացքում տարեցտարի:
Հայաստանի անկախությունը, ինքնիշխանությունն ու ազատությունը այսօր վերստին դրված են վտանգի տակ ու ենթարկված են եվրասիական կայսրության ռուսական տեսլականներին: Այս ֆոնին Հայաստանում շարունակվում են տնտեսության ռեսուրսների յուրացումն ու մսխումը, շարունակվում է արդարադատության ճգնաժամը, որը հանգեցնում է բարոյալքման հանրային գրեթե բոլոր շրջանակներում, շարունակվում է պետական լծակների կիրառումը մի խումբ անձանց և կլանների բիզնես նպատակների համար, շարունակվում է հասարակական ռեսուրսների և պետական բյուջեի անխնա մսխումը պետական բարձրաստիճան պաշտոնյաների անձնական կարիքների բավարարման, կլանային շահերի սպասարկման համար:
Երբ Հայաստանն սկսում էր իր ընթացքը, որի ակունքը կարելի է համարել ղարաբաղյան շարժումը, միլիոնավոր մարդիկ հավատում էին, որ կարող են փոխել աշխարհը, և առանձնահատկությունն այն էր, որ նրանք այդ հավատը սնում էին սեփական երկիրն ու տունը փոխելու հավատից: Նրանք հավատում էին, որ կփոխեն Հայաստանը, և այդ Հայաստանն, ի զորու լինելով իր տեղը զբաղեցնել քաղաքակիրթ և առաջադեմ ազգերի ու պետությունների ընտանիքում, կնպաստի նաև աշխարհը փոխելու հարատև գործընթացին: Սակայն անկախության տարիները, իսկ ավելի շուտ այդ տարիները անձնական և թայֆայական շահերի համար մսխած և իրար հաջորդած, այսպես կոչված, էլիտաները քայլ առ քայլ սպանեցին այդ հավատը հասարակության մոտ և, մեծ հաշվով, շարունակում են այն:
Մի մասի մոտ հավատի այդ կորուստն արտահայտվեց երկրից հեռանալով, մի մասի մոտ անտարբերությամբ, այսինքն` երկրից մտավոր, հոգևոր առումով հեռանալուն, երկրի հետ այլևս հույս ու հավատ չկապելուն: Այսօր շատ ու շատ հայեր իսկապես փոխում են աշխարհը, ինչպես որ փոխել են աշխարհը ցեղասպանությունից հրաշքով փրկված բազմաթիվ հայեր ու նրանց սերունդները: Այսօր աշխարհը փոխում են նաև Հայաստանից հեռացած բազմաթիվ հայեր, որոնք թողել են Հայաստանը փոխելու հույսը, հավատը: Աշխարհը փոխվում է, իսկ Հայաստանը՝ ոչ, հայերը մասնակցում են աշխարհի փոփոխությանը առանց Հայաստանի, որովհետև Հայաստանի մասնակցությունն այդ կարևոր գործընթացին կարող է լինել միայն Հայաստանի փոփոխությունից սկսյալ: Եվ այդ ուղղությամբ կատարված թեկուզ մեկ փոքր, սակայն հաստատուն և համոզիչ քայլը շատ ավելի խոսուն կլինի, քան համաշխարհային կամ տիեզերական հավակնության ամենագեղեցիկ հռչակագրերն անգամ: