«Առաջին լրատվական»-ի Realpolitik հաղորդաշարի հյուրն է հրապարակախոս, Եվրասիա համագործակցություն հիմնադրամի տնօրեն Գևորգ Տեր-Գաբրիելյանը:
–Այն դիսկուրսը, որ այսօր մեզանում առկա է՝ գաղափարական, արժեքային, ի՞նչ մտածումների տեղիք է տալիս, որքանո՞վ է այն ստեղծարար և որքանո՞վ է հեռանկարային: Ի՞նչ հույսեր է այն արթնացնում:
–Այդ երկու բառը որ ասացիք՝ դիսկուրս և գաղափարախոսական, ես հիշեցի վերջերս Վիոլետ Գրիգորյանի բլոգում կարդացածը: Ասում է՝ մենք, փաստորեն, գաղափարախոսություն չունենք, միանգամից ընկել ենք այն պոստմոդեռնիզմի գիրկը, որ Եվրոպային հալալ է, որովհետև իրենք ունեցել են այդ գաղափարախոսների դարաշրջանը, իսկ Հայաստանը չի ունեցել գաղափարախոսություն, Հայաստանը կարծես պատմական այն իրավիճակում է, որ այլևս չի էլ ունենալու: Ինձ թվում է՝ դրա մեջ լիքը խորհուրդ կա: Իրոք այդպես է: Ես էլի եմ ասել, որ Հայաստանը, փաստորեն, երեք ճգնաժամերի ազդեցության տակ է. մեկը՝ բուն հայկական՝ ազգային, մեկը՝ հետխորհրդային, մյուսը՝ համաշխարհային: Եթե կոպիտ ասենք, ապա համաշխարհայինից մենք ժառանգում ենք գաղափարախոսությունների ճգնաժամը, երբ ամեն հարց այսօրայնտեղ հարցականի տակ է դրվում: Հետխորհրդայինից՝ ինչ-որ իմաստով ցինզիմը, այսինքն՝ այդ կոռուպցիան, երբ ամեն ինչին չես հավատում, շատ «նաղդով» ես մոտենում: Եվ բուն հայկական՝ ազգայինից էլ այն, որ հին հարցերը՝Ցեղասպանություն, Ղարաբաղյան հիմնախնդիր, չլուծված լինելով՝ մնում են օրակարգի մեջ, և լինելով 19-րդ դարի պատերազմների ինչ-որ հարցեր՝ մեր զարգացումը խոչընդոտում են: Եվ այդ երեք ճգնաժամերի հետ պետք է աշխատել: Այլապես եթե մեկը դու հասցեագրում ես, մյուս ճգնաժամի հարցը չես լուծում, չի ստացվում:
–Այն, ինչ Դուք ասացիք, մեր ժողովրդի ներուժը թույլ տալի՞ս է:
–Ներուժը թույլ տալիս է, որովհետև դա իմ հին համոզմունքն է, որ այս ժողովուրդը իրականում ոչ թե 10 մլն է, այլ իրականում 50 մլն: Ինչու՞: Որովհետև Ռուսաստանում երբ տեղից տեղ ես ճամփորդում, այնքան հայ ես տեսնում՝ Կալինինգրադից մինչև Վլոդիվոստոկ, ամեն տեղ, որ այն գաղափարը, թե այնտեղ 1-2 մլն է, երևի ճիշտ չէ, շատ ավելի շատ են: Ուղղակի հնարավոր է՝ նրանց քանակը արձանագրված չէ:
Այստեղ կա նաև կրիպտոհայերի հարցը, որտեղ ավելի ու ավելի է սկսում հնչել այդ պատմությունը, համշեցիների պատմությունը: Այսինքն՝ համաշխարհային ներուժ ու պոտենցիալ ունենք, որպեսզի լինենք հրեաների պես, ամբողջ աշխարհը մեր ցանցով պատած և Հայաստանը կենտրոն դարձրած այդ ցանցի համար այդպիսի մի համակարգ ստեղծել:
–Մեր ցանցային առաջին փորձերից մեկը «Save Kesab»-ն էր, որը աննախադեպ տարածում գտավ, և ցանկացած ոք չուզեց իրեն անմասն դնել այդ գործընթացից և բավականին մեծ տարածում գտավ ու նույնիսկ համաշխարհային նշանակության լրատվամիջոցներին պարտադրեց իրենց օրակարգում պահել Քեսաբի հարցը: Եվ առաւջին անգամ իսկապես տպավորիչ էր այն արձագանքը և այն հնարավորությունը, որ մենք կարող ենք որպես ցանցային ազգ դրսևորվել և մեր մասին իմաց տալ:
–Իրոք, դա համաշխարհային ուշադրությունը գրավելու շատ լավ օրինակ էր, բայց հանուն հայրենասիրության, հանուն քո արյան, ազգի հարց բարձրացնելը, դա եթե պատկերացնենք 100 քայլանոց ռազմավարություն, ապա դա առաջին 10 քայլն է ընդամենը: Ասեմ ինչու. որպեսզի այդ ցանցապետությունը ձևավորվի, որպեսզի այդ ազգ, սփյուռք հարաբերությունները բոլորը տեղը նստած լինեն և այդ մեխանիզմը աշխատի, պետք է այդ ազգապետությունը հնարավորություն ունենա հարցեր բարձրացնել, որոնք անձամբ իր մարմնին չեն վերաբերում, ուրիշի խնդիրը բարձրացնի: Նույնիսկ ասենք, եթե վերցնում ենք եզդիների խնդիրը, որն այսօր շատ դժվար է դրված: Շատ կարևոր է, որ դա արդեն ուրիշի խնդիր է, իրենց աջակցություն տրվի, բայց միևնույն ժամանակ սա էլ հաշվի առնելով՝ հայկականության մեջ գոյություն ունեցող երկակի վերաբերմունքը դեպի մահմեդականությունը և, բնականաբար, դեպի այդ իսլամական պետությունը, էլի լրիվ աշխատանք չէ: Օրինակ՝ պետք է այնպես լիներ, ինչպես Ռուսաստանն արեց, ավաղ՝ այլ նպատակներով, որովհետև մի 10 տարի առաջ ես իմ ռուս գործըներներին ասում էի՝ գիտե՞ք ինչ՝ ստեղծեք զարգացման գործակալություն, որի մասնաճյուղերը տեղադրեք ԱՄՆ-ում, Ֆրանսիայում և այլն, և ձեր ազդեցությունը, փափուկ ուժը սկսեք այնտեղ տարածել: Իրենք դա արեցին, բայց էլի շատ կոպիտ, ոչ ճկուն ոճով:
Հարցազրույցն ամբողջությամբ՝ տեսանյութում
