«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է ՀՀ ԱԺ արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի նախագահ Արտակ Զաքարյանը:
– Պարոն Զաքարյան, Մինսկում կայացած ԱՊՀ ղեկավարների գագաթնաժողովից հետո ավելի հստակ դարձավ, որ Բելառուսն ու Ղազախստանը դեմ են ՀՀ-ի անդամակցությանը Ռուսաստանի կողմից ղեկավարվող Մաքսային միությանը: Միգուցե սա լա՞վ հնարավորություն է ՀՀ-ի համար՝ վերադառնալու ՀՀ-ԵՄ այն օրակարգին, որը կողմերը ստանձնել էին սեպտեմբերի 3-ից առաջ, այսինքն՝ Ասոցացման համաձայնագրին:
– ՀՀ քաղաքականությունը պրոգրեսիվ քաղաքականություն է, հետընթացներ չի նախատեսում և չի նախատեսելու: Ես նաև պետք է չհամաձայնեմ այն հարցում, որ Մինսկում որևէ կերպ չարձանագրվեց, որ ՄՄ անդամ պետությունները որևէ կերպ շահագրգռված են ՄՄ-ի ընդլայնմամբ: Ընդհակառակը՝ ես կարծում եմ, որ ՄՄ-ի և Եվրասիական տնտեսական միության նպատակը հենց ընդլայնումն է, ավելի շատ գործընկերներ, ավելի լայն շուկաներ, ավելի լայն հնարավորություններ և ավելի լայն աշխարհագրություն գրավելը: Բնականաբար, այս առումով ոչ միայն ՀՀ-ն է շահագրգռված ՄՄ-ի անդամ լինել, այլև ՄՄ անդամ պետությունները:
Մենք ունենք որոշակի ժամանակ, որի ընթացքում պետք է կարողանանք կազմակերպել, վավերացնել, ընթացք տալ անդամակցությանն ուղղված մի շարք փաստաթղթեր, որոնք ճանապարհային քարտեզում ամրագրված կլինեն, և, բնականաբար, այս ուղղությամբ պետք է շատ մեծ աշխատանք տանել, այդ թվում՝ համագործակցելով Մինսկի և Աստանայի մեր գործընկերների հետ՝ հիմքում ունենալով նրանց փորձն ու գործունեությունը:
Իսկ ցանկացած փորձ՝ ՀՀ արտաքին քաղաքականությունը կապել ԼՂ խնդրի կարգավորման կամ Ադրբեջանի գործոնի հետ, որևէ մեկին չի հաջողվի. հայ-թուրքական արձանագրությունները փայլուն կերպով ցույց տվեցին, որ դա ի սկզբանե սխալ ճանապարհ է:
– ՀՀ-ի և ԵՄ-ի միջև երկխոսության առարկան ներկայումս ո՞րն է:
– Երկխոսության առարկան հետագա գործունեության իրավաքաղաքական հարթակ և համապատասխան համաձայնություններ ապահովելն է: Կա համաձայնություն և քաղաքական կամք՝ ԵՄ-ն հայտարարում է, որ խիստ շահագրգռված է, ՀՀ-ն հայտարարում է, որ ԵՄ-ի հետ Ասոցացման համաձայնագիրը մեր քաղաքական օրակարգի մաս է: Բնականաբար, այս պարագայում մենք շարունակելու ենք Վիլնյուսում գտնել համագործակցության արդյունավետ ձևեր:
– Հնարավո՞ր է արդյոք Ասոցացման համաձայնագրի վերաձևակերպումներ և վերաձևավորում:
– Դա արդեն հետագա աշխատանքային կարգով քննարկվող խնդիր է, և ես որևէ կերպ չեմ բացառում, որ խնդիրները լինելու են նրանք, որոնք ի սկզբանե ԱՀ-ում ներառված են եղել՝ քաղաքական, ժողովրդավարական ինստիտուտների զարգացման և նաև հումանիտար, կրթամշակութային դաշտում համագործակցության մասով:
– Հնարավո՞ր է ՀՀ-ԵՄ համագործակցությունն ապագայում սահմանափակվի կրթամշակութային և նման բլոկերով:
– Որևէ կերպ այդ գործունեությունը սահմանափակել հնարավոր չէ, որովհետև դա ինքնին շատ լայն ու հեռանկարային համագործակցություն է, հատկապես քաղաքական բլոկը:
