«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է ռուսական «Ռեգնում» լրատվական գործակալության գլխավոր խմբագիր, քաղաքագետ Մոդեստ Կոլերովը:
Ռուս քաղաքագետը կարծում է, որ Հայաստանում կան օբյեկտիվ պատճառներ Ռուսաստանից դժգոհելու համար, և առաջին հերթին պատճառը Ռուսաստանի վարչապետ Դմիտրի Մեդվեդևի և փոխվարչապետ Դմիտրի Ռոգոզինի հայտարարություններն են ապրիլյան քառօրյա պատերազմից հետո, որ Ռուսաստանը շարունակելու է զենք մատակարարել Ադրբեջանին:
Խոսելով Գարեգին Նժդեհի արձանի բացման կապակցությամբ ռուսական որոշ լրատվական կայքերում տրված բացասական գնահատականների մասին՝ Կոլերովն ասաց, որ այս հարցը շահարկվում է Ադրբեջանի կողմից՝ հայ-ռուսական հարաբերությունները փչացնելու և հակահայկական քարոզչություն իրականացնելու նպատակով:
– Պարոն Կոլերով, սկսենք Ձեր վերջին այցելությունից Լեռնային Ղարաբաղ: Ի՞նչ տպավորություն եք ստացել, Ձեր կարծիքով՝ ի՞նչ է փոխվել Ղարաբաղում վերջին իրադարձություններից հետո, ի՞նչ տրամադրություններ կային մարդկանց շրջանում:
– Ես զբոսաշրջիկ չեմ, ես պարբերաբար եմ լինում Ղարաբաղում: Չէի ասի, թե շատ բան է փոխվել, թերևս մնացել է միայն անցած պատերազմի զգացումը: Այն բնակավայրերում, որտեղ ես եղա, արտաքնապես որևէ փոփոխություն չկար, բայց հոգեբանական առումով նկատվում էր, որ պատերազմ է եղել և մարդիկ են զոհվել:
– Վերջին շրջանում ռուսական մամուլը ակտիվորեն քննարկում է Հայաստանում «հակառուսական տրամադրությունների» հարցը: Սա ի՞նչ միտում է:
– Կարծում եմ, որ հակառուսական տրամադրությունները Հայաստանում առաջացել են Մեդվեդևի և Ռոգոզինի՝ Ադրբեջանին զենքի մատակարարումը շարունակելու մասին հայտարարությունների հետևանքով:
– Այո, բայց որոշ հոդվածներում նշվում է, թե հակառուսական տրամադրությունները հրահրվում են ինչ-որ ուժերի կամ մարդկանց կողմից: Բայց Դուք կարծում եք, որ կան օբյեկտիվ նախադրյալներ դժգոհության համար, այդպե՞ս է:
– Ես կարծում եմ, որ կան օբյեկտիվ պատճառներ հակառուսական տրամադրությունների համար, առաջին հերթին նկատի ունեմ Ռոգոզինի և Մեդվեդևի հայտարարությունները: Պարզ է, որ այդ պատճառները օգտագործվում են Ռուսաստանի հակառակորդների կողմից, Ռուսաստանի մրցակիցները կարող են և արդեն օգտագործում են այդ տրամադրությունները: Բայց չի կարելի ասել, որ ինչ-որ մեկը հորինել է այդ պատճառները. դրանք օբյեկտիվ են:
– Իսկ Ռուսաստանի իշխող վերնախավում, Ձեր կարծիքով, վերագնահատվե՞լ են Ռուսաստանի մոտեցումները Հայաստանի հանդեպ:
– Իմ տվյալներով՝ նմանատիպ լուրջ խոսակցություն հրապարակային դաշտում առայժմ չի եղել, բայց ես գիտեմ, որ այդպիսի քննարկումներ կան ոչ հրապարակային ոլորտում:
– Ռուսական ԶԼՄ-ներում սկսել են հայտնվել հրապարակումներ, որտեղ բացասական շեշտադրումներ կան Հայաստանի հասցեին: Մասնավորապես նկատի ունեմ հոդվածը Вестник Кавказа կայքում՝ «Գարեգին Նժդեհի արձանը Հայաստանի դեմարշն է Ռուսաստանի դեմ» http://www.vestikavkaza.ru/news/Pamyatnik-Gareginu-Nzhde-demarsh-Armenii-protiv-Rossii.html խորագրով, որտեղ քաղաքագետ Սերգեյ Մարկովը հայտարարել է, թե Նժդեհի արձանի բացումը «հրեշավոր փաստ է», և Մոսկվան պետք է անհապաղ դիվանագիտական խողովակներով արձագանքի դրան:
– Ի՞նչ է անհրաժեշտ իմանալ այս հարցի կապակցությամբ: Նախ՝ Вестник Кавказа պարբերականը իր գոյության ողջ ընթացքում, մեղմ ասած, շատ բարեկամական հարաբերություններ է ունեցել Ադրբեջանի հետ, և այդ պարբերականի ծրագիրը ակնհայտորեն համընկնում է Բաքվի քարոզչական գործողությունների հետ:
Երկրորդը՝ Նժդեհի մասին հոդվածներ գրելու համար նույնպես կան օբյեկտիվ պատճառներ: Օբյեկտիվ պատճառը Նժդեհի արձանի բացումն է: Որևէ մեկը չի հորինել այդ Նժդեհին Ռուսաստանում և իր կամքով չի հիշել նրան: Նրան հիշել են Հայաստանում, արձան են կանգնեցրել նրա հիշատակին, և Ռուսաստանում ու Բաքվում յուրովի են արձագանքում այդ իրադարձությանը:
Ռուսաստանում դա առաջացնում է զարմանք, իսկ Բաքվում՝ ուրախություն, որովհետև Բաքվում հասկանում են, որ Նժդեհի կերպարը կարելի է օգտագործել հակահայկական քարոզչության մեջ:
– Ի դեպ, պետք է նկատեմ, որ Նժդեհին կամ «այդ Նժդեհին», ինչպես Դուք ասացիք, Հայաստանում որևէ մեկը չէր մոռացել, և մինչ նրա արձանի բացումը Հայաստանում կար փողոց և հրապարակ Նժդեհի անունով:
– Դուք ինձ չհասկացաք: Ես չեմ ասում, թե Նժդեհին այսօր են հիշել: Ես շատ լավ գիտեմ, որ Նժդեհի անունով կա փողոց, և որ արդեն տասնյակ տարիներ Նժդեհի անունը հիշատակվում է ՀՀԿ-ի ծրագրում: Ես ասում եմ, որ եղել է տեղեկատվական պատճառ շահարկելու Նժդեհի անունը:
Եթե Հայաստանում ցանկանում են զարգացնել Նժդեհի ժառանգությունը, դա Հայաստանի գործն է, բայց Ռուսաստանում չեն կարող դա հասկանալ և ըմբռնումով մոտենալ դրան, և դա շատ լավ գիտեն Հայաստանում: Եվ չպետք է զարմանալ: Ռուսաստանում երբեք ըմբռնումով չեն վերաբերվի Նժդեհի կերպարին: Երկու բան պիտի տարբերենք իրարից, այն, որ Նժդեհի կերպարը օգտագործվում է հակահայկական քարոզչության մեջ, և այն, որ պարզապես գնահատական է տրվում Նժդեհին: Սխալվում եք, թե Ռուսաստանում ծափահարություններով կընդունեն ցանկացած գործողություն Հայաստանում:
– Վերջին հարցը. ԼՂՀ պաշտպանության նախկին նախարար Սամվել Բաբայանի վերադարձը Հայաստան քաղաքական ի՞նչ նշանակություն ունի:
– Կարծում եք, թե տեղի է ունեցել քաղաքական վերադա՞րձ: Դրանք լուրջ խոսակցություններ չեն: Երբ Սամվել Բաբայանը դուրս եկավ բանտից, եկավ Երևան և ստեղծեց ինչ-որ փոքր կուսակցություն: Այդ կուսակցությունը որևէ բանով աչքի չընկավ, որևէ բան չարեց և անհետացավ: Ես համոզված չեմ, որ սա հենց Սամվել Բաբայանի ակտիվացումն է, բայց ակտիվացումը Սամվել Բաբայանի շուրջ որևէ արդյունք չի տա: Այս մարդը զինվորական է: Ես համոզված եմ, որ նա որևէ քաղաքական հեռանկար չունի:
