«Որևէ ՀԱԿ նվիրյալ կարո՞ղ է ինձ բացատրել, թե ի՞նչ կարող է տալ մեր ժողովրդին ՀԱԿ ցուցակով Ազգային ժողով մտած Լյուդմիլա Սարգսյանը». Facebook-ի իր էջում նման գրառում էր կատարել ազգագրագետ Աղասի Թադևոսյանը, որը թեև արժանացել էր like-երի, սակայն ՀԱԿ նվիրյալներից որևէ մեկն այդպես էլ չէր կարողացել բացատրել:
– Աղասի, ինչո՞ւ Ձեզ մոտ տարակուսանք առաջացրեց հատկապես ՍԴՀԿ ատենապետ Լյուդմիլա Սարգսյանի՝ Ազգային ժողովում հայտնվելը, պակաս խելացի է, քան մյուսնե՞րը:
– ՀԱԿ-ն իր կազմից կարող էր գտնել ավելի նոր, երիտասարդ, վառ դեմքեր, որոնք սովետական սերունդ չեն ներկայացնում: Այդ սերունդն արդեն ինչ-որ կարող էր ասել` ասել է և սպառված սերունդ է: Բացի այդ, հաշվի առնելով Լյուդմիլա Սարգսյանի կողմից հնչեցրած՝ մեզ համար նախընտրելի թեկնածուն Վլադիմիր Պուտինն է, որ Ռուսաստանն իրոք ուժեղ ձեռք է, սրանք նոր գաղութատիրական արտահայտություններ են: Անձամբ ես չեմ գտնում, որ նա կարող է օգտակար գործունեություն ծավալել մեր հասարակության համար, քանի որ Հայաստանին նոր իդեաներ են պետք, որոնք կօգնեն Հայաստանին ինտեգրվելու զարգացող աշխարհին, ոչ թե հետամնաց Ռուսաստանին: Իսկ Լյուդմիլա Սարգսյանն այն հիմնական գործիչներից է, որը Հայաստանում Ռուսաստանի գովքն անողն է, որը Հայաստանի համար, իմ տեսանկյունից, ամենաանցանկալի ընտրություններից մեկն է: Իսկ այն քաղաքական գործիչը, որն արտաքին քաղաքականության մեջ Հայաստանի ապագան կապում է բացառապես Ռուսաստանի հետ այդ աստիճանի նվիրվածությամբ, որը սովետական տիպի նվիրվածություն է, ես դրա մեջ չեմ տեսնում նոր մարդ, նա սովետական մարդ է: Այդ տիպի արտաքին քաղաքականության հակվածություն ունեցողը չի կարող ներքին քաղաքականության մեջ դրական որևէ բան անել, որովհետև ներքին քաղաքականությունը որոշվում է արտաքին քաղաքական ստրատեգիաներով: Երկիրն իր ներքին գործունեությունը կազմակերպում է, որ իրականացնի աշխարհին ուղղված իր նպատակները: Դրա համար ամենազարմանալին ինձ համար այն է, որ ՀԱԿ-ը Լյուդմիլային է առաջարկում, այն դեպքում, երբ ՀԱԿ-ում կան 30-35 տարեկան նոր սերնդի գործիչներ, թող նրանք գնային և նոր խոսք ասեին: Ինչ պարտադիր պայման է նրա՝ Ազգային ժողով գնալը:
– Սակայն տղամարդկանց մեջ էլ 40 և ավելի տարիքի են, այդ թվում` Գագիկ Ջհանգիրյանը, Հրանտ Բագրատյանը և մյուսները:
– ՀԱԿ-ի ցուցակը շատ տխուր ցուցակ է: Ես առանձնապես հաջող քայլ չեմ համարում Հրանտ Բագրատյանի այնտեղ հայտնվելը: Չնայած ինքը քիչ թե շատ մասնագետ է, բայց ավելի լավ կլինի նոր սերնդի տնտեսագետներ այնտեղ հայտնվեն: Այս ցուցակով տպավորություն է, որ ՀԱԿ-ը ռեսուրս չունի: Դա նույնն է, որ Հայաստանի ֆուտբոլի ազգային հավաքականում բերեն խաղալու 73 թվի չեմպիոններին նրա համար, որ ինչ-որ մի անգամ չեմպիոն են եղել, ինչ-որ անուն ունեն, հեղինակություն:
– Այսինքն՝ պետք է խնդիր դնեին Ազգային ժողովում դեմքերը թարմացնելու, արդիականացնելու առումով:
– Այո՛, դեմքերը թարմացնելու կարիք կա Ազգային ժողովում, բայց ինչու եմ հատկապես Լյուդմիլա Սարգսյանին նշել՝ հատկապես նկատի ունեմ իր պրոռուսական արտաքին կուրսը: Իսկ գործիչը, որը հստակ արտահայտված պրոռուսականություն ունի, նա չի կարող նոր բան անել Հայաստանում: Մենք սովետական մենթալիտետն անընդհատ վերարտադրում ենք իշխանության կառույցներում, իսկ եթե դա մի օր չվերացնենք, հնարավոր չի լինելու փոխել երկրի ներքին քաղաքականությունը:
– Մի կողմից քննադատվում է «Ժառանգություն» կուսակցության նոր ցուցակը, մյուս կողմից` ՀԱԿ-ի հին ցուցակը: Ինչպե՞ս հասկանալ:
– Ճիշտն ասած` ցուցակները չեմ նայել և երևի չնայեմ, քանի որ ժամանակս ափսոսում եմ պատգամավորների վրա ծախսել, իսկ գրածս պայմանավորված է Լյուդմիլայի կոնսերվատիվ, ռուսական ձգտումներով, դրա համար հատուկ նրան եմ շեշտադրում անում:
– Սակայն այս անգամ Ազգային ժողովում կանանց ներկայությունը 20 տոկոսով ապահովված կլինի, գուցե այս ամենը նոր իրավիճա՞կ ստեղծի:
– Կանանց ներկայությունը Ազգային ժողովում դա ֆիզիոլոգիապես չի նշանակում կինը պետք է խորհրդարանում լինի, որովհետև մեր կանանցից շատերը, այդ թվում՝ խորհրդարանում գտնվողները մենթալիտետով պատրիարխալ արժեքների կրողներ են: Այստեղ խնդիրը նոր մտածողություն ունեցող կանանց մասին է, որոնք կարող են կնոջ իրավահավասարությունը, կնոջ գենդերային տեսանկյունից հավասարությունը, սոցիալական դերակատարությունը ամեն ինչը նոր հայացքներով ներկայացնել: Այդ տեսակի կին ես քանակի մեջ շատ քիչ եմ տեսնում: Այսինքն` առանձնապես բան չեն փոխելու: Համարյա չեն նկատվում նման կանայք, եթե Զարուհուն թողնեն «ժառանգականները», միակ մարդը Զարուհին է, որին ես կառանձնացնեի, մնացածը նույնն են, մտածողությունը, աշխարհայացքը տեղական պատրիարխալ մտածողությունն է, որը և սովետական շրջանից է ժառանգված և ունի ազգայնական կոնսերվատիվ հիմքեր:
