Ժ.Լիպարիտյան. Հայաստանն ու Ադրբեջանը կարող են լուծել հակամարտությունը

«2010-ը անարդյունավետ տարի է եղել ղարաբաղյան հակամարտության լուծման համար»,- news.az-ին տված հարցազրույցում ասել է Միչիգանի համալսարանի հայագիտության ծրագրերի ղեկավար Ժիրայր Լիպարիտյանը: Նա գտնում է, որ բանակցություններում որոշակի նահանջը կապված է կողմերի հռետորական հայտարարությունների հետ: 2011-ին հակամարտության կարգավորումը հայագետը տեսնում է հռետորության դադարեցման և խնդիրները լուծելու քաղաքական կամք դրսևորելու մեջ: «Հակամարտությունը կարող է կարգավորվել խաղաղ ճանապարհով»,- ասել է Լիպարիտյանը: Հայագետը հերքել է լրագրողի այն պնդումը, որ Հայաստանի և Ադրբեջանի նախկին նախագահները հայտարարել են, որ հայերն ու ազերիները չեն կարող խաղաղ գոյակցել` նշելով, որ մասնավորապես Հայաստանի նախկին նախագահներից ոչ մեկը նման հայտարարություն չի արել, և նման պնդումներն անհիմն են: Լիպարիտյանի կարծիքով, պատմությունը հակառակն է ապացուցել, և նման դիրքորոշումը վնասակար է: Անդրադառնալով «հասարակական» դիվանագիտությանը` Լիպարիտյանը շատ մեծ կարևորություն է տվել դրան, մի քանի պատճառներով` նախ, այդպիսի դիվանագիտությունը ձևավորում է վստահության մթնոլորտ, երկրորդ` այդ գործընթացը խոչընդոտ է հակառակորդի դեհումանիզացիայի համար, և երրորդ` լեգիտիմացվում է հակամարտության խաղաղ կարգավորումը: Կարևոր է նաև այն, որ «հասարակական» դիվանագիտությունը բերում է նոր գաղափարներ և մոտեցումներ, որոնք, հնարավոր է, հաշվի չեն առնվում իշխանությունների կողմից: Հայ-թուրքական հաշտեցման գործընթացի տապալման մասին Լիպարիտյանն ասել է, որ կողմերը արձանագրությունների ստորագրման ժամանակ շատ կոռեկտ են եղել, սակայն ժամանակի ընթացքում հայերի և թուրքերի միջև վստահությունը նվազել է: «Հայաստանի հետ հարաբերությունների կարգավորումը կարևոր է Թուրքիայի համար, սակայն ոչ այնքան, որ այն առանձնացվի ղարաբաղյան հակամարտությունից», կարծում է Լիպարիտյանը: Դրա հիմքում ընկած է այն, որ Էրդողանի կառավարությունը ներքաղաքական կյանքում չի ցանկանում վատնել իր քաղաքական կապիտալը հարաբերությունների կարգավորման վրա` միաժամանակ լինելով Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման գործընթացի ճնշման տակ: Այսպիսով, Լիպարիտյանի կարծիքով, հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորումը մոտ ապագայում հավանական չէ: