
2020 թվականի պատերազմից հետո, երբ Հայաստանի իշխանությունը առաջ քաշեց «խաղաղության օրակարգի» հռետորաբանությունը, «խաղաղության դարաշրջանի» նպատակադրումը, ադրբեջանական ամեն սադրանքիցղ հետո՝ մեծ, թե փոքր մասշտաբի, հնչում է ընդդիմախոսությունը՝ «սա՞ է ձեր խաղաղության օրակարգը կամ դարարջանը»: Եվ, որպես կանոն արձանագրվում է, որ իշխանության այդ քաղաքականությունը տապալվել է: Եթե Հայաստանի քաղաքական մեծամասնությունը, քաղաքական ղեկավարությունը, քաղաքականության մշակողներն ու որոշում կայացնողները իրենք էլ անկեղծորեն հավատացել են խաղաղության օրակարգի և դարաշրջանի հնարավորությանը և իրականանալիությանը, ապա այստեղ իհարկե գործ ունենք աղաքական ծայյրաստիճան անհամարժեքության հետ, և վտանգավոր անհամարժեքության հետ:
Բայց, քաղաքական համարժեքությունը Հայաստանից պահանջում էր խաղաղության հռետորաբանություն, խաղաղության օրակարգի նպատակադրում: Դա պրագմատիկ պահանջ է՝ իրավիճակից բխող ռացիոնալ պահանջ, որովհետև նա, ով չափազանց բարդ ռեգիոնում զգալիորեն թույլ օղակի դերում է, պետք է շատ ավելի զուսպ և զգույշ հռետորաբանությամբ կարողանա շահել ուժ հավաքելու և ամրանալու ժամանակ ու տարածություն: Այդ ամրությունն է, որ հետո պետք է Հայաստանին տա հռետորաբանությունը որոշակիորեն ուժգնացնելու ռեսուրս, ի պատասխան Ադրբեջանի վերջնագրային և շանտաժային հռետորաբանության ու քաղաքականության: Հետևաբար, Հայաստանում իրավիճակի գնահատման քաղաքական որոշակի անհամարժեքության վկայություն է դառնում խաղաղության օրակարգի կամ դարաշրջանի մասին հռետորաբանության թիրախավորումը:
Ուշադրոության, ընդդիմախոսության, մանրակրկիտ դիտարկման և մանրազնին հայացքի ներքո պետք է լինի այն, թե ընթացիկ կառավարման աշխատանքում ինչպիսին է Հայաստանի թե տնտեսական, թե պաշտպանական, թե իրավա-քաղաքական կարողությունների համալրման, ձևավորման, ամրացման, վերականգնման, այդ բոլոր ուղղություններում «գեներացիոն» մեխանիզմների և ինստիտուտների կազմավորման աստիճանը, որակը, արդյունավետությունը: Դա է, որ պետք է լինի անընդհատ քննության առարկա: Արտաքին, անվտանգային ոլորտում պետք է քննության առարկա լինի ընթացիկ իրավիճակն ու դրա շուրջ առարկայական զարգացումները, բայց ամենևին ոչ «խաղաղության դարաշրջանի» հանգամանքը, որը գործնականում ստանում է մանիպուլյատիվ բնույթ, այսինքն վերացարկում է քննադատությունն ու ընդդիմախոսությունը, ըստ այդմ՝ դրանով զբաղվողների անմիջական պատասխանատվությունը իրավիճակի ներքին ու արտաքին կոնկրետ զարգացումների համար: Հայաստանը պետք է խոսի խաղաղությունից, բայց պատրաստվի պատերազմի, և հենց այդ պատրաստվածությունն է, որ պետք է մեծացնի Հայաստանի ու Արցախի համար խաղաղության, գոնե կայունության հնարավորությունն ու հավանականությունը: Այդ խնդիրը Հայաստանի առաջ եղել է միշտ, առավել հրատապ է այսօր: