Թուրքիան վերացրել է Հայաստանի հետ ուղիղ օդային բեռնափոխադրումների արգելքը, ինչի շուրջ պայմանավորվածության մասին հայտնի էր դարձել դեռևս 2022 թվականի հուլիսի 1-ին Վիեննայում տեղի ունեցած հատուկ բանագնացների չորորդ հանդիպման արդյունքում: Պայմանավորվածության հարցը քննարկել էին նաև 2022-ի հոկտեմբերի 6-ին Պրահայում հանդիպած Հայաստանի վարչապետ Փաշինյանն ու Թուրքիայի նախագահ Էրդողանը: Եվ ահա, հունվարի 6-ին հայտնի դարձավ, որ թուրքական կողմը Հայաստանին տեղեկացրել է ուղիղ օդային բեռնափոխադրումների արգելքը չեղարկելու մասին:
Հայաստանի ԱԳՆ-ը հույս է հայտնել, որ կիրագործվի նաև հուլիսի 1-ի մյուս պայմանավորվածությունը՝ բացել սահմանը երրորդ երկրների քաղաքացիների համար: Հայաստանը հայտարարել է նաև, որ շարունակելու է հայ-թուրքական կարգավորման ուղղությամբ իր կառուցողական արձագանքը՝ հարաբերությունը կարգավորելու և հայ-թուրքական սահմանը բացելու համար: Անկարայի քայլը տեղի է ունենում փաստացի պայմանավորվածության մասին ազդարարելուց վեց ամիս անց, մի իրավիճակում, երբ Ադրբեջանն արդեն մոտ մեկ ամիս շրջափակել է Լաչինի միջանցքը, իսկ Անկարան բաց աջակցություն է հայտնում Բաքվի այդ գործողությանը:
Արտգործնախարար Չավուշօղլուն օրերս հայտարարել էր, թե Լաչինի միջանցքում իրավիճակը ցույց կտա Հայաստանի անկեղծությունը: Թե ինչ անկեղծության մասին էր հայտարարում Չավուշօղլուն, պարզ չէ, սակայն օրեր անց Անկարան քայլ է կատարում հուլիսին ձեռք բերված պայմանավորվածության գոնե մի մասի ուղղությամբ: Միաժամանակ, այդ քայլը թերևս արժե դիտարկել նաև այլ գործընթացի ֆոնին: Մոսկվայում տեղի է ունենում թուրք-սիրիական բանակցություն՝ Էրդողան-Ասադ հանդիպումը կազմակերպելու համար: Օրեր առաջ ՌԴ մայրաքաղաքում հանդիպեցին Ռուսաստանի, Թուրքիայի և Սիրիայի պաշտպանության նախարարներն ու հետախուզությունների ղեկավարները:
Կողմերը գոհունակություն հայտնեցին հանդիպման կապակցությամբ, որում թերևս քննարկվել է Էրդողան-Ասադ հանդիպում կազմակերպելու հարցը: Նախօրեին էլ Թուրքիայի նախագահը հայտարարել է, որ ինքը հավանաբար կհանդիպի Սիրիայի նախագահին: Արդյո՞ք Հայաստանի հետ ուղիղ օդային բեռնափոխադրումների արգելքի չեղարկումը հնարավոր է դիտարկել այդ գործընթացի համայնապատկերում:
Բարդ է ասել, սակայն թերևս կասկած չկա, որ հայ-թուրքական հարաբերության գործընթացը Անկարայի համար դիտարկվում է թե Արևմուտքի, թե Ռուսաստանի հետ իր հարաբերության համատեքստում: Հատկանշական է, որ Միացյալ Նահանգները նախօրեին դժգոհություն էր հայտնել թուրք-սիրիական կարգավորման հեռանկարի առնչությամբ: Պետքարտուղարության ներկայացուցիչը հայտարարել էր, թե Նահանգները թե ինքը չի հաստատի հարաբերություն Ասադի իշխանության հետ, թե չի ընդունի այլ երկրների հարաբերությունը: Միաժամանակ, հայտնի է, որ ԱՄՆ դրական է վերաբերում հայ-թուրքական հարաբերության կարգավորմանը և չի բացառվում, որ Էրդողանն այդ ուղղությամբ քայլով փորձում է բալանսավորել ԱՄՆ վերաբերմունքը: Առավել ևս, որ այդ «»բալանսը» նրա համար կարևոր է առաջիկա գլխավոր խնդրի՝ Թուրքիայի նախագահի պաշտոնում վերընտրության հարցը լուծելու համար: Իսկ դա Էրդողանի համար բավականին բարդ հարց է, եթե նկատի առնենք այն, որ Թուրքիայում տնտեսական վիճակը շարունակում է լինել լարված, իսկ թուրքական ընդդիմությունը մտադիր է առաջադրել միասնական թեկնածու: Էրդողանն օրերս հայտարարել էր նաև, թե չի բացառում, որ հունիսին տեղի ունենալիք նախագահի ընտրությունը կարող է լինել արտահերթ և անցկացվել օրինակ ապրիլին:
