Քենիայի ծխողները անընդհատ բախվում են սիգարետի գնի աճի հետ, ինչը հիմնականում կապված է ծխելու դեմ երկրի կառավարության պայքարի հետ։
Ծխախոտային արտադրատեսակների ակցիզային հարկի դրույքաչափերի վերջին բարձրացումը, որն ուժի մեջ է մտել հոկտեմբերի 1-ից, երրորդն է վերջին երկու տարվա ընթացքում և կազմել է 46,3 տոկոս կուտակային աճ 2019 թվականից ի վեր, ինչը ավելի քան երկու անգամ գերազանցում է գնաճի մակարդակը:
Առողջապահության նախարարությունը հայտնում է, որ ամեն տարի Քենիայում ծխելու հետ կապված հիվանդություններից մահանում է 8100 մարդ։ Այս հարկային քաղաքականության վերաբերյալ նրանց մտադրությունը պարզ է` ստիպել ծխողներին թողնել ծխելը ՝ սիգարետը չափազանց թանկ դարձնելով:
Այնուամենայնիվ, փորձը ցույց է տալիս, որ դա ծխելը թողնելու արդյունավետ կամ կայուն միջոց չէ: Ծխախոտային և այլ ակցիզային ապրանքների, ինչպիսիք են ալկոհոլը, հարկերի անընդհատ բարձրացումը հաճախ հանգեցնում է չնախատեսված հետևանքների և ի վերջո, չի հանգեցնում սպառման ցանկալի կրճատմանը: Դրանք սպառողներին թողնում են սահմանափակ կամ վատ ընտրություն:
Չնայած ամբողջ Աֆրիկայում ծխախոտային արտադրանքի բարձր հարկային դրույքաչափերին, մայրցամաքում ծխելու մակարդակը շարունակում է աճել ՝ ի հեճուկս համաշխարհային գլոբալ միտումների:
Ավելին, սպառողների համար ապրանքների անհասանելի գների սահմանումը կարող է հանգեցնել հարևան երկրների միջև գների անհավասարության, ինչը հանգեցնում է մաքսանենգության և ապօրինի առևտրի այլ ձևերի:
Այս խնդրի լուծման ավելի էֆոկտիվ միջոցներ կան՝ նիկոտին մատակարարող արտադրանքներ, ինչպիսիք են վեյփերը, ծխախոտի տաքացման համակարգերը, որոնք օգնում են նվազեցնել ծխելու մակարդակը ամբողջ աշխարհում:
Այնուամենայնիվ, Քենիայում դրանք հարկվում են նույնքան խիստ, որքան այրվող սիգարետը, իսկ որոշ վեյփերի դեպքում ՝ նույնիսկ ավելի խիստ: Սա ակնհայտ անհասանելի է դարձնում այլընտրանքային և պակաս ռիսկային ապրանքները շատ սպառողների համար, ովքեր դրանց կարիքն ունեն:
Սեպտեմբերին Մեծ Բրիտանիայի կառավարության պատվերով կատարված ուսումնասիրությունը ևս մեկ անգամ հաստատեց, որ վեյփերը զգալիորեն պակաս վնասակար են, քան սիգարետը և ավելի արդյունավետ են ծխելը թողնելու գործում օգնող այլ մեթոդներից:
Լոնդոնի Թագավորական քոլեջի հետազոտողները, ովքեր անցկացրել են վեյփինգի ռիսկերի պատմության մեջ ամենամեծ հետազոտությունը, եզրակացրել են, որ քաղցկեղ առաջացնող և այլ թունավոր նյութերի ազդեցության մակարդակը զգալիորեն ցածր է այն մարդկանց մոտ, ովքեր վեյփ են օգտագործում՝ համեմատած նրանց հետ, ովքեր ծխում են սիգարետ:
Շվեդիայում նիկոտինային բարձիկների և սնուսի ավելի մեծ օգտագործման շնորհիվ ծխելու տարածվածությունը նվազել է մինչև 5 տոկոս ՝ համեմատած Եվրամիության 23 տոկոս միջին ցուցանիշի հետ: ԱՄՆ սննդամթերքի և դեղորայքի վերահսկողության վարչությունը նշում է, որ սիգարետի փոխարեն նիկոտինային բարձիկներ օգտագործելը ծխողներին ավելի ցածր ռիսկի է ենթարկում բերանի խոռոչի քաղցկեղի, սրտի հիվանդությունների, թոքերի քաղցկեղի, ինսուլտի, էմֆիզեմայի և քրոնիկ բրոնխիտի համար:
Ակնհայտ է, որ այլընտրանքային նիկոտինային արտադրանքները շատ ավելի քիչ ռիսկային են և պետք է առաջատար դեր ունենան մահացու սովորությունից հրաժարվելու գործում ծխողներին օգնելու համար:
Ծխողների վարքագծի ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ վեյփերի ավելի բարձր հարկային դրույքաչափերը հանգեցնում են ավանդական այրվող սիգարետի սպառման ավելացմանը:
Ակցիզային հարկերի ավելացման միջոցով ավելի անվտանգ այլընտրանքային միջոցների չափազանց թանկացումը լի է նաև սև շուկայում չկարգավորվող և պոտենցիալ վնասակար ապրանքների վաճառքի աճով:
Կառավարությունը պետք է առաջնահերթություն տա այն ռազմավարություններին, որոնք սպառողներին հնարավորություն են տալիս օգտվել ավելի քիչ վնասակար այլընտրանքային միջոցներից, դրանով իսկ արագացնելով ծխելու հետ կապված վնասի կրճատումը:
Հավասարակշռված, պրագմատիկ և ապացույցների վրա հիմնված հանրային առողջության քաղաքականության շրջանակներում այլընտրանքային նիկոտինային արտադրանքները պետք է հարկվեն ‘համաձայն այն ռիսկի մակարդակի, որը դրանք ներկայացնում են սպառողների համար’ համեմատած ավանդական այրվող սիգարետի հետ: Սա ծխելու մակարդակը նվազեցնելու և կյանքեր փրկելու միջոց է։
Աղբյուրը՝ bd.co.ke
