Նոյեմբերի 8-ի երեկոյան հայկական լրահոսում տարածվեց տեղեկություն, որ Իսրայելի ԱԳ նախարարության գլխավոր տնօրենի տեղակալ, Եվրասիայի և Արևմտյան Բալկանյան երկրների վարչության ղեկավար Սիմոնա Հելպերինը և Կենտրոնական Ասիայի և Կովկասի բաժնի տնօրեն Միխալ Հերշկովիցը այցելել են Հայոց ցեղասպանության թանգարան։ Իսրայելցի պաշտոնյաները հազիվ թե Երևան են ժամանել հենց Ցեղասպանության թանգարան-հուշահամալիր այցելելու համար: Սակայն, հայկական լրահոսում կարծես թե բացակայում է նրանց այցի վերաբերյալ որևէ այլ տեղեկություն: Այցը ռեգիոնա՞լ է, թե՞ տեղի է ունեցել միայն Հայաստան:
Հետաքրքրությունն ու ուշադրությունը, որին աներկբա արժանի է Իսրայելի ԱԳՆ պաշտոնյաների երևանյան այցը, պայմանավորված է իհարկե ոչ միայն հայ-իսրայելական հարաբերության կարևորությամբ: Ի վերջո, այդ հարաբերությունն ինքնին կարևոր է ոչ միայն զուտ երկկողմ տրամաբանության, այլ նաև ռեգիոնալ անվտանգության համատեքստում, թե մերձավորարևելյան, թե կովկասյան ուղղությամբ, կամ այսպես ասած մեծ մերձավորարևելյան շրջանակում: Հարցն առավել արդիական է վերջին շրջանի, շաբաթների և անգամ օրերի դինամիկ իրադարձությունների ֆոնին, որոնց առանցքում կարող ենք դիտարկել հարևան Իրանը և դրա միջուկային ծրագրի շուրջ իրավիճակը, որը փաստացի գտնվում է եթե ոչ փակուղում, ապա առնվազն սառեցված վիճակում: Իսկ այդ հարցի հանդեպ ինչպես հայտնի է խիստ զգայուն է Իսրայելը, որի պաշտպանության նախարարը շաբաթներ առաջ այցելել էր Ադրբեջան, ինչը լայնորեն գնահատվեց որպես Իրանի վրա ճնշման հնարավորությունների քննարկումների նպատակ հետապնդող այց:
Հատկապես պետք է նկատի առնել, որ դրանից անմիջապես հետո Ադրբեջան այցելեց Թուրքիայի պաշտպանության նախարարը: Դա տեղի է ունենում ոչ միայն իրանյան միջուկային գործարքի սառեցուման ֆոնին՝ հատկապես ԱՄՆ պետքարտուղարության այն հայտարարության ուղեկցությամբ, որ գործարքն իրենց համար այլևս առաջնահերթություն չէ և իրենք կենտրոնանում են Իրանում ըմբոստացող հանրային խմբերի հանդեպ ուշադրության վրա, այլ նաև ռուս-իրանական գործնականում աննախադեպ սերտ գործակցության: Այդ պատկերի ֆոնին էլ Իսրայելում տեղի է ունենում խորհրդարանի արտահերթ ընտրությունը, որի արդյունքում մոտ մեկ տարի անց վարչապետի պաշտոնին է վերադառնում Բենիամին Նաթանյահուն, գործիչ, որն աչքի է ընկնում Իրանի և դրա միջուկային սպառազինության հեռանկարի հանդեպ արմատական կոշտ դիրքորոշումներով: Նաթանյահուի վերադարձը այդ իմաստով արդիականացնում է հարցը, թե արդյո՞ք Իսրայելը կարող է աշխուժացնել իր ջանքը Իրանի հանդեպ ուժային ճնշման ուղղությամբ, ինչը անկասկած իր հերթին կբարձրացնի ռեգիոնալ անկայունության ռիսկերը նաև Կովկասում: Մյուս կողմից սակայն, թեև թվում է խիստ տեսական, այդուհանդերձ պետք չէ բացառել, որ իսրայելական դիվանագիտության ներկայացուցիչների երևանյան այցը, որն ի դեպ հաջորդում է Հայաստանի վարչապետի Թեհրան այցին, կարող է պարունակել որոշակի հաղորդակցային փորձի նպատակ: Համենայն դեպս, Երևանն առնվազն կարող է փորձել իրավիճակը զարգացնել այդ տրամաբանության ուղղությամբ, ռեգիոնալ և բնականաբար հայաստանյան անվտանգության ռիսկերի փոխարեն դրանց կառավարելիությունը բարձրացնելու նպատակով:
