«Մի հարցրեք ընդդիմությունն ուր է, ընդդիմությունն իր տեղում է, պատրաստ եղեք ցանկացած սցենարի», նախօրեին հայտարարել էր խորհրդարանական ընդդիմության ներկայացուցիչ Իշխան Սաղաթելյանը, անդրադառնալով Արցախի շփման գծում լարված իրավիճակին: Մինչ այդ խոսքերը, նա կրկնել էր ընդդիմության նախկինում հնչած դիրքորոշումները այն մասին, որ այս իշխանությունը կբերի կամ նոր պատերազմի, կամ նոր կապիտուլյացիայի: Այդ գնահատականները իհարկե ընդդիմության քաղաքական հռետորաբանությունն են, որը դնենք մի կողմ՝ ամեն քաղաքական ուժ ինքն է ընտրում իր ընտրազանգվածին մոբիլիզացնելու հռետորաբանությունը: Տվյալ պարագայում հատկանշականն այն է, թե քաղաքական ուժն ինչն է ընտրում որպես նպատակների հասնելու մեթոդ կամ միջոց, և արդյոք այդ ընտրությունը կարող է ունենալ որևէ «կարմիր գիծ», որից այն կողմ ցանկացած քաղաքական ու կուսակցական, խմբային և կորպորատիվ շահից վեր մի բան է՝ պետական, հայկական շահը, անվտանգությունը:
Բանն այն է, որ ընդդիմության ներկայացուցչի արձագանքը կարող էր լիարժեք լինել, եթե Հայաստանի քաղաքական իշխանության պատասխանատվությանը զուգահեռ, շեշտադրվեր նաև Արցախում խաղաղապահ մանդատ ունեցող Ռուսաստանի պատասխանատվությունը: Այլապես, մեղմ ասած տարօրինակ է ստացվում, երբ ընդդիմությունը Երևանին մեղադրում է Բաքվի հետ գործարքի գնալու համար՝ այդպես «գնահատելով» լարվածությունն ու փաստորեն հերթական անգամ «արդարացնելով» Բաքվի ագրեսիան ու էթնիկ զտման քաղաքականությունը, իսկ ահա Բաքվի ու Երևանի «միջև» մտած ՄԱԿ ԱԽ հինգ մշտական անդամներից մեկին, միջուկային գերտերությանը՝ խնայում: Չէ՞ որ ռուսական խաղաղապահ մանդատը ոչ թե հայ ժողովրդի գեղեցիկ աչքերի, այլ հենց այն բանի համար է, որ արցախյան գոտում չլինի ռուսական շահհերի դեմ որևէ էական գործարք: Այլ հարց է, թե մինչ մանդատը և ռազմական ներկայությունը հաջողացնելը, Մոսկվան ինչ բարդության ու մարտահրավերի միջով անցավ, ինչ էր ուզում և ինչ ստացավ իրականում, ներկայումս ինչ մարտահրավերներ ունի՝ աշխարհաքաղաքական դիմակայության համատեքստում դիտարկելով արցախյան, կովկասյան հարցը: Սրանք իհարկե բազմաշերտ խոսակցության թեմաներ են, սակայն ռուսական խաղաղապահ մանդատի պատասխանատվության գոտում տեղի ունեցող ադրբեջանական ագրեսիան « վերագրել» Երևան-Բաքու գործարքի, իսկ Ռուսաստանի դերի, պատասխանատվության մասին չասել որևէ խոսք, դա այլ բան չէ, քան կամա, թե ակամա խրախուսել այն, ինչ կատարվում է:
Եվ, եթե կատարվողը գործարք է, ինչպես կարծում է խորհրդարանական ընդդիմությունը կամ դրա մեծ թևը, ապա կնշանակի, որ այդպիսի դիրքորոշումով՝ այդ ընդդիմությունն էլ դառնում է գործարքի մաս, ակնկալելով, որ այս անգամ սցենարը կզարգանա այնպես, որ լարվածության «ալիբի» ապահովելու և ՌԴ-ին պատասխանատվությունից ազատելու գինը կամ վարձքը կլինի Նիկոլ Փաշինյանի իշխանությունից ազատվելը, երբ այլևս չի մնա որպես իշխանություն նրա վրա բարդելու որևէ բախտորոշ և ծանր խնդիր: Սա Հայաստանի ճակատագրական խնդիրն է՝ քաղաքական օրգանիզմի «քայքայվածությունը», երբ չկա քաղաքական հարաբերության ներքին կոդեքս, չկա իշխանություն-ընդդիմություն համակարգային կայուն ճարտարապետություն, որը թույլ կտա Հայաստանին լինել առավել դիմակայուն, առավել ճկուն, և այդ կերպ նաև Հայաստանի շուրջ ձևավորել մեր հանդեպ պաատասխաանատվության նվազագույն աստիճան պահանջող մի շրջանակ, որից խուսափելը թե անհնար կլինի որևէ այլ սուբյեկտի համար, և թե կլինի աննպատակահարմար:
Լուսանկարը՝ panorama.am-ի
