Հայաստանի նախագահ Վահագն Խաչատուրայնը մայիսի 30-ին պաշտոնական այցով մեկնում է Վրաստան: Հատկանշական է, որ դա նախագահի պաշտոնում Վահագն Խաչատուրյանի փաստացի առաջին օտարերկրյա այցն է, եթե չհաշվենք իհարկե աշխատանքային այցով Շվեյցարիա մեկնելու հանգամանքը՝ Դավոսի համաշխարհային տնտեսական համաժողովին մասնակցելու նպատակով, ինչը թերևս պայմանական իմաստով է օտարերկրյա այց: Այդ առումով, Վրաստան այցը դե ֆակտո առաջինն է, ինչը նաև խորհրդանշում է Հայաստանի համար Վրաստանի նշանակալիությունը, հատկապես ներկայիս աշխարհաքաղաքական շրջափուլում, երբ Երևանն ու Թբիլիսին միաժամանակ ունեն թե ընդհանուր շահի գիտակցումը, թե ունեն հաղթահարելու, համադրելու մի շարք խնդիրներ՝ հաշվի առնելով նույն բարդ աշխարհաքաղաքական իրադրությունն ու անվտանգության ռազմա-քաղաքական տարբեր համակարգերի առկայությունը: Այդ հանգամանքները ներկայումս անհրաժեշտ են դարձնում հայ-վրացական պարբերական շփումները, որպեսզի, եթե խնդիրները չեն էլ չեզոքանում ընդհանրապես, ապա գոնե դուրս չգան կառավարումից: Այդ իմաստով, Երևանն ու Թբիլիսին այս օրերին քննարկելու հարցեր ունեն ոչ միայն ռազմա-քաղաքական համատեքստում, այլ նաև ընթացիիկ օպերատիվ իրողությունների: Մասնավորապես, ներկայումս չափազանց բարդացել է բեռնափոխադրումը Վրաստանի տարածքով, մի պարզ պատճառով:
Ռուսաստանի հանդեպ Արևմուտքի մեկուսացման քաղաքականությունը հանգեցրել է նրան, որ բեռնափոխադրման մի շարք ուղղություններ պարզապես փակվել են: Դրան զուգահեռ, ուկրաինական պատերազմի հետևանքով գործնականում փակ են նաև սևծովյան ջրային ուղիները, նավահանգիստները: Այդ իրավիճակում ահռելի ծանրություն է ընկել Վերին Լարսի անցակետի վրա, որտեղ ձյուն չկա, եղանակային պայմանները բարենպաստ են, սակայն կուտակվել են հազարավոր բեռնատարներ, որովհետև մյուս ուղիների զգալի մասի փակ լինելու, չգործելու հետևանքով Վերին Լարսի ուղղությամբ հոսքը բազմապատկվել է մի քանի անգամ: Հասկանալի է, որ սա էլ իր հերթին առաջացնում է իրողություններ, որոնք պարունակում են թե օբյեկտիվ, թե սուբյեկտիվ ռիսկեր, կապված այն հանգամանքի հետ, որ առաջանում է «մրցակցություն», թե ո՞ր բեռնափոխադրողին կհաջողվի ավելի արագ հաղթահարել կիլոմետրանոց հերթերը: Ահա այստեղ առաջանում է հայ-վրացական ինտենսիվ երկխոսության խնդիր, որպեսզի հայկական բեռնափոխադրողները Վերին Լարսի գերծանրաբեռնվածության ներկայիս պայմաններում գործելով օբյեկտիվորեն արտակարգ պայմաններում, առավելագույնս ապահովագրված կամ պաշտպանված լինեն սուբյեկտիվ խոչընդոտներից, որոնց հետևանքը կզգացվի թե նրանց, թե հայկական տնտեսության վրա ընդհանրապես:
Միևնույն ժամանակ, այդ համատեքստում, արդեն իհարկե ավելի լայն կտրվածքով, Հայաստանն ու Վրաստանը թերևս ունեն նաև հենց լոգիստիկ մեծ վերափոխումների առնչվող քննարկումների անհրաժեշտություն, արդեն այդ իրողությունների ավելի լայն համատեքստում, հաշվի առնելով, որ համաշխարհային լոգիստիկ «քարտեզի» վերադասավորումը իր ռազմա-քաղաքական ազդեցությունն է թողնելու Կովկասի հանդեպ գերտերությունների, ուժային կենտրոնների քաղաքականության նկատմամբ, բարձրացնելով այդ իմաստով թերևս ռեգիոնալ ամեն մի ճանապարհի կամ կիլոմետրի աշխարհաքաղաքական նշանակությունը, հետևաբար՝ թե հնարավորությունները, թե ռիսկերը: Հայաստանն ու Վրաստանն այստեղ խոսելու շատ բան ունեն, և դա մի հարց է, որտեղ անվտանգության տարբեր ռազմա-քաղաքական հարթություններում լինելու հանգամանքը կարող է որոշակիորեն արգելակող գործոն լինելու փոխարեն, առնվազն թույլ տալ շոշափել աշխատանքային հնարավորություններ:
