ՄԱԿ Գլխավոր Ասամբլեային մասնակցության առիթով Նյու Յորքում գտնվող Հայաստանի արտգործնախարար Արարատ Միրզոյանը հանդիպում է ունեցել Հունաստանի իր գործընկերոջ՝ Նիկոս Դենդիասի հետ: Հանդիպման ընթացքում քննարկվել են ինչպես երկկողմ գործակցության, այդպես էլ միջազգային հարցեր, այդ թվում իրավիճակը Կովկասում: Երկու նախարարները կարևոր են համարել երկկողմ գործակցության խորացման ուղղությամբ ջանքերի ներդրումը: Այդ իմաստով հատկանշական է, որ Հունաստանի և Հայաստանի արտգործնախարարների հանդիպմանը չի խոսվել եռակողմ գործակցության մասին, որ 2019 թվականի մարտին ազդարարվեց Հայաստանի նախաձեռնությամբ, երբ Հայաստանի արտգործնախարար Զոհրաբ Մնացականյանը մեկնեց Կիպրոս:
Հայաստանը, Կիպրոսն ու Հունաստանը ազդարարեցին եռակողմ ձևաչափի մասին, որի շրջանակում տեղի ունեցավ մի քանի հանդիպում արտգործնախարարների մակարդակով: Հայտարարվեց նաև, որ 2020 թվականի հունվարին Երևանում տեղի կունենա երեք երկրների ղեկավարների մակարդակով առաջին Վեհաժողովը: Սակայն, 2020 թվականը մեկնարկեց բավականին անսպասելի և բուռն զարգացումներով՝ ամերիկա-իրանյան ճգնաժամ գեներալ Սուլեյմանիի սպանությունից հետո, հետո կորոնավիրուսի համավարակ, համաշխարհային կյանքի փաստացի սառեցում, իսկ սեպտեմբերին էլ թուրք-ադրբեջանական պատերազմ Արցախի ու Հայաստանի դեմ: Այդ իմաստով հասկանալի է, որ 2020 թվականին երեք երկրների Վեհաժողովի հեռանկարը բախվեց օբյեկտիվ խնդիրների: Սակայն այժմ հարց է, թե արդյո՞ք եռյակի ձևաչափը մնում է օրակարգում, թե՞ Հայաստանն էլ, Հունաստանն ու Կիպրոսն էլ հետաքրքրված չեն դրանով: Արդյո՞ք այդ ձևաչափը Երևանի համար փորձ էր ձևավորել Թուրքիայի զսպման միջազգային որոշակի մթնոլորտ, լավ պատկերացնելով, որ Ադրբեջանի ռազմատենչության գլխավոր հովանին լինելու է Թուրքիան: Ըստ այդմ, արդյո՞ք հետպատերազմյան իրողությունների տրամաբանության մեջ այլևս արդիական չէ Հայաստան-Հունաստան-Կիպրոս եռակողմ ձևաչափը: Ընդ որում, այդ իմաստով դեռևս նախաձեռնության և առաջին հանդիպումների շրջանում մի շարք առիթներով կարծիք եմ արտահայտել, որ եռյակ նախաձեռնությունը լինելով քաղաքական առումով նշանակալի, այդուհանդերձ չպետք է պարփակված լինի «հակաթուրքական» օրակարգի տրամաբանության շրջանակում, այսինքն այդ նախաձեռնության «ցեմենտը» պետք է լինի ոչ թե Թուրքիայի դեմ օրակարգը, այլ միասնական այսպես ասած նախաձեռնողական օրակարգ, որը Թուրքիայի համար կարող է ունենալ արդեն անուղղակի զսպիչ նշանակություն և դա կարող է լինել եռակողմ ձևաչափի էֆեկտներից մեկը: Ի վերջո, խոսքը բավականին հետաքրքիր աշխարհաքաղաքական դասավորություն և դիրքավորում ունեցող երկրների եռյակի մասին է, որի ստեղծագործական տրամաբանության ընդհանուր հայտարարի հանգամանքը կարող է լինել միջազգային առումով նշանակալի:
Հայաստանի և Հունաստանի արտգործնախարարների նախօրեին տեղի ունեցած հանդիպման մասին տեղեկության մեջ չկա եռակողմ ձևաչափի հիշատակում: Այն արդեն պատմությու՞ն է, թե՞ կողմերը գերադասում են ընդհանուր հայտարար-հիմքը փնտրել ավելի լուռ, և խոսել արդեն գործնական արդյունքի պարագայում:
