«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է գործարար, նախկին պատգամավոր Մանվել Ղազարյանը։
– Պարոն Ղազարյան, Հայրենիքի փրկության շարժման ղեկավար Վազգեն Մանուկյանը ներքաղաքական ճգնաժամից դուրս գալու երեք ճանապարհ է առաջարկել, որոնցից մեկին համակարծիք է նաև առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը։ Ի՞նչ դիտարկումներ ունեք այս զարգացումների վերաբերյալ, մասնավորապես՝ Տեր-Պետրոսյանի կողմից Վազգեն Մանուկյանի հետ համակարծիք լինելու վերաբերյալ։
– Վազգեն Մանուկյանից ոչ մի բան էլ զարմանալի չէ։ Նա կարող է ոչ ադեկվատ մտքեր իրեն թույլ տալ, բայց շատ զարմացած եմ, որ Լևոն Տեր-Պետրոսյանն է նրա երրորդ ճանապարհի հետ համաձայն։ Լրիվ անտրամաբանական երևույթ։ Հնարավոր է՝ դրա տակ խութեր կան, որ մենք չենք տեսնում, բայց ես ամբողջությամբ կողմնակից եմ այն գաղափարին, որ գործող իշխանությունը պետք է բարելավի եղած օրենքները և գնա արտահերթ ընտրությունների։
– Այսինքն՝ Ձեզ համար հասկանալի՞ չէ, թե ինչու է Տեր-Պետրոսյանը մեկնաբանում Վազգեն Մանուկյանին և մի բան էլ համաձայնում նրա առաջարկներից մեկի հետ։
– Երրորդ կետն ավելի շատ նման է Կիկոսի պատմությանը։ Փրկության շարժում կոչվածը ավելի շատ կործանարար շարժում է, և իրենք, շատ լավ գնահատելով իրենց վիճակը, վախենում են ընտրություններից՝ լինի դա հերթական, թե արտահերթ։ Դրա համար էլ անընդհատ խոսում են հեղաշրջումից, սպանություններից, մահապատժից, շենք-շինությունների գրավումից և այլն։ Նրանք ի վիճակի չեն ադեկվատ մտքեր հայտնելու։
– Պարոն Ղազարյան, 2018-ին գործող իշխանությունը ցույց տվեց, որ ունի քաղաքական կամք կազմակերպելու ազատ, արդար, թափանցիկ ընտրություններ։ Ձեր կարծիքով՝ Տեր-Պետրոսյանի անհանգստությունը ինչի՞ց է գալիս, որ պնդում է, թե այս արտահերթ ընտրությունները ամենախայտառակն են լինելու մեր պատմության մեջ, կիրառվելու է վարչական ռեսուրս և այլն։
– Ես հենց դա նկատի ունեի, երբ ասացի, որ առաջին նախագահը Կիկոսի մահն է պատմում։ Դեռ ընտրությունները չեղած՝ խոսում են դրանք խախտելու մաիսն։ Բայց այսօր ամբողջ հասարակությունն է տրամադրված մաքուր, ազատ, արդար ընտրություններ անցկացնելուն։ Մենք տեսնում ենք, որ գործող իշխանությունը այդպես էլ դուրս չեկավ իր թավիշից, թավիշի մեջ էլ նիրհում է, և այսօրվա իշխանությունից ընդհանրապես պետք չէ սպասել, թե նրանք կարող են ընտրություն կեղծել, կիրառել վարչական ռեսուրս և այլն։ Իսկ դրանց օրինակները մենք նախկինում տեսել ենք, երբ այդ ժամանակ գործող նախագահը ղեկավարել է շտաբը, կամ գործող վարչապետը առանց արձակուրդ գնալու ղեկավարել է նախընտրական շտաբը։ Նման օրինակները բազմաթիվ են։ Ամենաօրինակելին թերևս Սաակաշվիլիի օրինակն էր, երբ նա հրաժարական տվեց և գնաց նախագահական ընտրությունների, իսկ մեզ մոտ նման ջենտլմենական պահվածք ոչ ոք ցույց չի տվել։ Այնպես որ, հնարավոր է վարչական ռեսուրսի չարաշահման ինչ-որ դեպքեր լինեն, բայց որ այնպիսի ընտրակեղծիքներ կլինեն, որ եղել են վերջին 20 տարում և նաև դրանից առաջ՝ բացառվում է։ Դա թույլ չեն տա նաև ընտրություններին մասնակից քաղաքական ուժերը։ Իրավապահ մարմիններն էլ կանեն ամեն ինչ, որպեսզի նման օրինակներ չլինեն։
– Իսկ Դուք է՞լ եք համարում, որ գործող իշխանությունը, վարչապետը կառչել են իրենց պաշտոնից և որևէ կերպ չեն ցանկանում հրաժարվել դրանից։
– Բայց ում թողնեն իշխանությունը։ Իշխանություն թողնելը ինքնանպատակ, հենց այնպես, առանց ռիսկերը հաշվարկելու չպետք է լինի։ Այսօր կա՞ ինչ-որ երկրորդ ուժ, որը ինչ-որ չափով նման է, մոտ է այսօրվա իշխանությանը։ Եվ ընդհանրապես ցանկացած քաղաքական ուժ ձգտում է իշխանության, և եթե նրանք հասել են իշխանության, ինչու պետք է հենց այնպես, պատրաստակամ իրենց դիրքերը զիջեն ինչ-որ ուժի, որը անգամ չի էլ նշմարվում քաղաքական դաշտի հորիզոնում։ Միայն արտահերթ ընտրությունները ցույց կտան՝ կա՞ այսօրվա գործող իշխանությանը փոխարինող երկրորդ ուժ, թե՞ ոչ։
– Քանի որ արտահերթ ընտրություններ այսպես թե այնպես լինելու են, ներկայումս քննարկվում է՝ այն գործո՞ղ, թե՞ նոր Ընտրական օրենսգրքով պետք է անցկացվի։ Ընտրական նոր օրենսգիրքը բազմաթիվ փոփոխությունների է ենթարկվել, դրանով բացառվում է նույն վարչական ռեսուրսի կիրառումը և այլն։ Արդյոք չպե՞տք է հենց նոր օրենսգրքով գնալ ընտրությունների։
– Այո, ես էլ եմ նույն կարծիքին, որ նոր օրենսգրքով պետք է գնալ ընտրությունների։ Թող ընտրությունները մեկ ամիս էլ ուշ լինեն, բայց նոր օրենսգրքով լինեն։ Սա բխում է թե՛ մեր ժողովրդի, թե՛ իշխանության, թե՛ պետության շահերից։ Նոր օրենսգիրքը ձեռնտու է նաև ընդդիմությանը, քանի որ իրենք սովոր են ձվի մեջ մազ ման գալ։
– Արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունները վերջ կդնե՞ն այս ներքաղաքական քաոսին, թե՞ ոչ։
– Նայած, թե ինչպես կընթանան այդ ընտրությունները և ինչ ուժեր կգնան Ազգային ժողով։ Միանշանակ չես կարող ասել։ Բայց որ այսօրվա կառավարման ճգնաժամը պահանջում է արտահերթ ընտրություն՝ դա փաստ է։
