«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է Լիբանանի «Ազդակ» թերթի գլխավոր խմբագիր Շահան Գանդահարյանը։
– Պարոն Գանդահարյան, Լիբանանում վարչապետ է ընտրվել Սաադ Հարիրին։ Ինչպե՞ս եք գնահատում տեղի ունեցած ընտրությունը։ Ի՞նչ ակնկալիքներ կան։
– Երեկ Լիբանանի խորհրդարանի մեծամասնությունն իր համաձայնությունը փոխանցեց նախագահ Աունին, վարչապետի թեկնածու Սաադ Հարիրին։ Այսօր արդեն վերանշանակված վարչապետը ձեռնարկում է կառավարությունը կազմելու աշխատանք՝ խորհրդակցություններ պատգամավորական խմբակցությունների հետ, ինչը հուշում է այն փաստի մասին, որ իրադրություններն արագ տեմպերով ընթանում են նոր կառավարություն կազմելու ուղղությամբ։ Նկատենք, որ ժողովրդային շարժման սկզբնական շրջանում Հարիրին հրաժարական տվեց՝ հիմնականում մեղադրելով կառավարական իր գործընկերներին արգելակելու բարենորոգումների իր ծրագիրը։
Դրանից հետո թե՛ Դիաբի և թե՛ Ադիբի նշանակումները համոզեցին, որ հանգուցալուծումը չի լինելու, քանի որ չկա միջազգային աջակցություն, որը պայմանավորվել է որոշ պահանջներով։ Այդ պայմաններից էր Իսրայել-Լիբանան ծովային տարածքների սահմանազատման գործընթացի մեկնարկը էներգետիկ պաշարների հետազոտման առումով. այդ գործընթացը մեկնարկել է, ինչը վկայում է, գուցե որոշ ժամանակահատվածի համար, կայունության վերադարձի մասին։ Չմոռանանք, որ Ֆրանսիայի նախաձեռնությամբ նոր միջնորդություն էր սկսվել լիբանանյան կողմերին մի սեղանի շուրջ բերելու և համաձայնեցնելու։ Հարիրիի նշանակումը կարող է դիտարկվել նաև այդ նախաձեռնության ընդհանուր շրջանակում։ Ակնկալիքները կենտրոնանում են երկրում արմատական բարեկարգումներ ձեռնարկելու և երկիրը ֆինանսատնտեսական ճգնաժամից դուրս բերելու հավանականությունների վրա։
– Մենք գիտենք, որ Թուրքիան Լիբանանում հակահայկական տրամադրություններ է գեներացնում։ Այս պատերազմի ընթացքում ի՞նչ կացություն է, և որքանո՞վ է հայ համայնքը մասնակից կառավարության ձևավորմանը։
– Այո՛, Լիբանանում թուրքամետ կազմակերպությունների կողմից հակազդելու առումով իրավիճակ է փոխվել. սա չի վերաբերում միայն հայկական գործոնի հետ առնչված հարցերին, այլ ընդհանրապես, Անկարան փորձում է ազդեցության գոտի ձևավորել Լիբանանում՝ ինչպես Միջին Արևելքի տարբեր երկրներում։ Իհարկե, լիբանանահայ քաղաքական գործոնը աշխույժ մասնակից է թե՛ վարչապետի նշանակման և թե՛ կառավարության կազմության բանակցություններին։ Լիբանանահայությունն անպայման կունենա իր մասնաբաժինը նոր նշանակվելիք կառավարությունում՝ լինի քաղաքական, տեխնոկրատ, թե խառը տեսքով կառավարություն։
Հայ համայնքը ևս այս հանգրվանին Հարիրիից ակնկալում է տնտեսական շրջափակումից երկրի դուրսբերում։
Թուրքական գործոնի հարաբերակցությամբ նկատենք, որ լարված են Սաուդյան Արաբիան և Թուրքիան, իսկ այստեղ սուննի համայնքի աշխարհիկ և հոգևոր ներկայացուցչությունը Սաուդյան Արաբիային կապված է կարևոր հանգամանքներով։ Հարիրին մաս է կազմում այդ ներկայացուցչության։
– Մինչև պատերազմը շատ լիբանանահայեր էին ցանկանում վերադառնալ Հայաստան՝ մշտական բնակության։ Ի՞նչ իրավիճակ է հիմա։ Արդյոք կա՞ն մարդիկ, որ ցանկանում են գալ և կամավորագրվել։
– Լիբանանահայերի հայրենիք գալու մղումները տարբեր հանգամանքներ ունեն. ուսանողական, բնակարաններ վերցնելու, հողատարածքներ ունենալու, ներդրումներ անելու, աշխատանքի հնարավորություններ ուսումնասիրելու և այլն։ Իհարկե, ներհոսքի շարժիչ գործոն էր համարվում Լիբանանում գործազրկության խնդիրն ու ֆինանսատնտեսական աննախադեպ ճգնաժամը։ Բնականաբար, պատերազմը կազդի ընդհանուր այս միտումների վրա, քանի որ մինչ այս պահը լիբանանյան ավիաուղիներն իրականացնում են շաբաթական մեկ թռիչք, և կապը այդ առումով ակտիվ աշխատում է։
