Արտահերթ ընտրությունը Հայաստանում կարծես թե միս ու արյուն է ստանում կամ մոտենում է դրան: Համենայնդեպս նկատելի է, թե ինչպես է այդ գաղափարը ճանապարհ անցնում ներքաղաքական կյանքում, և երբ նայում ենք մեկնակետին, ապա տեսնում ենք, որ ընթացքում շատ դանդաղ և թերևս քիչ նշանակալից թվացող առաջընթացը, այդուհանդերձ, նկատելի է:
Մասնավորապես` դեռևս նախորդ գարնանը, երբ Հայ ազգային կոնգրեսն ի պատասխան ԵԽԽՎ-ի ՀՀ իշխանությանն ուղղված դիմումի` ներկայացնել ռեֆորմների ժամանակացույց, առաջարկում էր օգոստոս-սեպտեմբեր ամիսներին արտահերթ ընտրություն անցկացնել, այդ գաղափարը այդքան էլ լուրջ չէր ընկալվում թե՛ քաղաքական դաշտում, թե՛ հասարակության մոտ, ու Կոնգրեսն ինքն էլ հայտարարում էր, թե դա ոչ թե պահանջ է, այլ մոտեցում: Հետո արդեն ընթացիկ գարնանը սկսեց ձևավորվել պահանջը, ու թեև այն դեռևս չի հնչել հատու և միարժեք, բայց արդեն իսկ հայտնվել է ներքաղաքական երկխոսության օրակարգում, և անգամ իշխանությունը, որ ընդամենը ամիսներ առաջ մերժում էր հարցի նույնիսկ քննարկումը, այսօր կարծես թե առանց ավելորդ դժկամության անգամ համաձայնում է քննարկել Կոնգրեսի ներկայացրած օրակարգային այդ հարցը` այն ներառելով ներքաղաքական երկխոսության շրջանակում պատվիրակությունների բանակցության օրակարգ:
Եվ երբ, ասենք, նայում ենք իրադարձությունների զարգացմանը նախորդ գարնանից մինչև ներկայիս ամառ, ապա տեսնում ենք, որ մեկ տարվա ընթացքում տեղի է ունեցել բավական դինամիկ շարժ, թեև որակյալ շարժի առումով դեռևս, իհարկե, կան վերապահումներ: Ի վերջո, որակյալ շարժը պետք է արտահայտվի կյանքի որակի փոփոխությամբ, ինչը սակայն առայժմ տեղի չի ունենում: Եթե վերջին տարվա դինամիկան պահպանվի, թեև դրա հիմնական ընթացքը բաժին է ընկնում տարվա կտրվածքով վերջին երեք-չորս ամիսներին, ապա գուցե նաև մոտ ապագայում մենք ականատես լինենք որակական փոփոխությունների:
Ինչ խոսք, Հայաստանում միանգամայն հիմնավոր կերպով դիտարկվում է նաև իմիտացիոն զարգացումների, մասնավորապես, այսպես ասած, կազմակերպված արտահերթի գաղափարը: Եվ պետք է արձանագրել, որ իրավիճակը դեռևս 50/50 է, և կարող են լինել թե՛ իսկապես լուրջ զարգացումներ, թե՛ ընդամենը իմիտացիոն բնույթ կրող ներկայացում` կողմերի փոխշահավետ պայմանավորվածությամբ:
Բայց, բոլոր դեպքերում, ակնհայտ է, որ արտահերթ ընտրությունը, այսպես թե այնպես, Հայաստանում որոշակի իրավիճակ է փոխելու և բացելու է ներքաղաքական ու պետական ընթացքի նոր փուլ: Միգուցե դա այն թափը և այն արագությունը չլինի, ինչ ակնկալում է հասարակությունը: Եվ այդ առումով հասարակությունն, անշուշտ, պետք է լինի պահանջատեր և խիստ պահանջատեր: Բայց աներկբա է, որ անգամ այդ, այսպես ասած, կազմակերպված արտահերթի պարագայում մենք գործ ենք ունենալու նոր իրավիճակի, քաղաքական զարգացումների նոր մակարդակի հետ, որոնք իրենց հետ բերելու են նաև նոր իրողություններ, բացելու են գործունեության նոր դաշտ հանրային և քաղաքական կյանքի ակտիվ ու նախանձախնդիր բոլոր սուբյեկտների համար: