«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է Բրյուսելում գործող Եվրոպական քաղաքականության կենտրոնի (European Policy Centre) քաղաքագետ Ամանդա Փոլը
– Տիկին Փոլ, ինչպե՞ս եք գնահատում Դովիլում Ռուսաստանի, Ֆրանսիայի և ԱՄՆ նախագահների հայտարարությունը Լեռնային Ղարաբաղի խնդրի կարգավորման առնչությամբ…
– Կարծում եմ` դա շատ կարևոր հայտարարություն է, հավանաբար վերջերս արված հայտարարություններից ամենաբեկումնայինը` նաև այն պատճառով, որ արվել է հենց նախագահների կողմից, ինչը խորհրդանշական է և ցույց է տալիս Լեռնային Ղարաբաղի հարցի լուծման կարևորությունը…
– Ինչո՞ւ եք հայտարարությունը բեկումնային համարում…
– Բեկումնային է, որովհետև Օբամայի և մյուս երկու նախագահների կողմից միասնական հայտարարություն վաղուց չէր արվել… Կարևոր է նաև հայտարարություն անելու ժամանակը, որովհետև մենք հիմա թևակոխում ենք նախընտրական փուլ, ուստի ես կարծում եմ` հիանալի ժամանակ է հենց հիմա հիմնարար սկզբունքների շուրջ համաձայնության գալու և հաջորդ փուլ թևակոխելու համար…
– Որքանո՞վ արդյունավետ կարող է լինել Ռուսաստանի միջնորդությամբ Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահների առաջիկա հանդիպումը Կազանում…
– Երանի ասեի՝ այո, բայց այսքան ժամանակ այս գործընթացին հետևելով՝ ես միայն վերապահումներով լավատես կարող եմ լինել… Ես շատ կասկածում եմ, որ կողմերը կհանգեն որևէ համաձայնության սկզբունքների կետերի շուրջ, բայց համոզված եմ, որ որոշ առաջընթաց հաստատ կլինի այդ հանդիպման արդյունքում…
– Ստացվում է` լիահո՞ւյս եք, որ կողմերը պատրաստ են հիմնարար սկզբունքների շուրջ համաձայնության հասնելու համար…
– Շատ դժվար է այդ հարցին պատասխանելը, քանի որ երբ կողմերին փորձես առանձին մոտենալ, նրանք կասեն, որ այո, մենք ճիշտ ճանապարհին ենք և ընդունում ենք հիմնարար սկզբունքները, բայց հաջորդ պահին հրաժարվում են առաջ շարժվել և ստորագրել ձևակերպված որևէ փաստաթուղթ… Ուստի ես թերահավատ եմ այդ հարցում…
– Օրեր առաջ Ադրբեջանը կրկին հիշեցրեց, որ ղարաբաղյան խնդրում պատերազմն այլընտրանք չունի… Կարծում եք` այսպիսի մթնոլորտում հակամարտության լուծումը հնարավո՞ր է…
– Միանշանակ պատերազմի մասին հայտարարություններն օգուտ չեն բերի գործին… Եվ ցավալի է, որ Ադրբեջանը շարունակում է նման հայտարարություններ անել, թեև ես հասկանում եմ՝ ինչու են դա անում… Իհարկե, նման հայտարարությունները չլինելու պարագայում մթնոլորտը ավելի բարենպաստ կլիներ… Բայց արդեն բավական է հետաձգել հարցի լուծումը, կողմերը պետք է քաղաքական կամք ցուցաբերեն լուծման հասնելու համար… Այնուամենայնիվ ես կարծում եմ, որ նախագահ Ալիևը բավականին պրագմատիկ մարդ է և պատերազմի չի գնա…
– Հայաստանում որոշ քաղաքական գործիչներ ասում են, որ Դովիլի հայտարարությունը «Դեյթոնի ուրվականն» է… Ի՞նչ կարծիքի եք՝ միջազգային հանրությունը որքա՞ն համառ կգտնվի ու կստիպի կողմերին համաձայնության հասնելու հարցում…
– Կարծում եմ, որ ոչ մի երկիր բավարար ազդեցություն չունի կողմերի վրա՝ պարտադրաբար համաձայնության ստորագրմանը հասնելու համար… Կողմերը իրենք պետք է դա անելու քաղաքական կամք ունենան, նրանց ստիպելը դժվար կլինի…
– Տիկին Փոլ, Ձեր կարծիքով, Ռուսաստանն ու ԱՄՆ-ը որքանո՞վ են համաձայնեցված գործում և համագործակցում Լեռնային Ղարաբաղի հարցի լուծման հարցում…
– Ռուսաստանը և ԱՄՆ-ն այս գործընթացին հետևում են արդեն երկար տարիներ… Իհարկե, նրանք, հատկապես Ռուսաստանը, լիովին պետք է հասկանան` ինչ է կատարվում… Մինսկի խմբի համանախագահ երկրները` ԱՄՆ-ն և Ռուսաստանը, իրավիճակին ամբողջապես տիրապետում են և գիտեն` ինչ հետևանք կարող է ունենալ հարցի չլուծված մնալը…
– Հունիսի 6-ին Հայաստան պետք ժամաներ Իրանի նախագահ Մահմուդ Ահմադինեժադը… Երեկ պարզ դարձավ, որ Իրանի նախագահի այցը հետաձգվել է… Ի՞նչ եք կարծում, կա՞, արդյոք, կապ Լեռնային Ղարաբաղի բանակցային գործընթացի ներկա ակտիվ փուլի և Իրանի նախագահի այս այցի միջև…
– Ես չգիտեմ` որն է եղել Իրանի նախագահի այցի նպատակը, սակայն ես որևէ կապ չեմ տեսնում նրա և Լեռնային Ղարաբաղի հարցի բանակցությունների միջև… Եթե Իրանը նպատակ ունի ներգրավվել այս գործընթացում, ապա այդ քայլը չի ողջունվի բանակցողների կողմից…
