«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է էկոնոմիկայի նորանշանակ նախարար Վահրամ Ավանեսյանը:
– Պարոն Ավանեսյան, Ձեզ համար սպասելի՞ էր նախարար դառնալու առաջարկը: Երբ առաջարկը եղավ, այն միանգամի՞ց ընդունեցիք:
– Ո՛չ, անսպասելի էր, և միանգամից չընդունեցի: Մտածում էի, որ շատ պատասխանատու պաշտոն է: Եվ ճիշտն ասած, այն գործը, որով զբաղվում էի, թեև դժվար էր, բայց պատասխանատվությունն այդքան մեծ չէր: Այստեղ ավելի մեծ է պատասխանատվությունը:
– Իսկ նախագահի կամ վարչապետի հետ Հայաստանի տնտեսական խնդիրներին վերաբերող ինչ-որ մտահոգություններ քննարկե՞լ եք: Հավանաբար գիտեք, թե ինչ վիճակում է գտնվում ՀՀ տնտեսությունը:
– Իհարկե, ծանոթ եմ ընդհանուր իրավիճակին, լուսնից չեմ իջել:
– Այդ դեպքում ի՞նչ մտահոգություններ եք հայտնել նրանց:
– Մտահոգությունն այն չէ, թե ինչպես է երկրի վիճակը: Մտահոգությունս ավելի շատ այն է, թե ես որքանով կարող եմ օգտակար լինել և իրականացնել այդ աշխատանքը: Եվ դա շատ լուրջ որոշում էր: Չէ՞ որ անձնական, կյանքի, ամեն ինչի փոփոխություն է:
– Իսկ Ձեր ղեկավարած ոլորտում ազատ աշխատելու մասին անհանգստություն չե՞ք հայտնել ՀՀ ղեկավարությանը:
– Ո՛չ, ճիշտն ասած, որպեսզի նման մտահոգություններ հայտնեմ, ես նախ պետք է սկսեմ աշխատել, որ հասկանամ: Պայմանը միակն է, եթե գալիս ես, պետք է իմանաս, թե ինչ երկրում ես աշխատում:
– Դուք հավանաբար գիտեք, թե ինչ երկրում եք աշխատելու, որտեղ տնտեսությունը գտնվում է մենաշնորհային վիճակում, և որ նման երևույթները խոչընդոտում են տնտեսության զարգացմանը:
– Այո՛: Դա նշանակում է ընդամենը մի բան՝ ես հույս ունեմ, որ կարող եմ ինչ-որ բան անել: Դա նշանակում է, որ հաղթահարել եմ իմ մեջ այդ վախը և անհանգստությունը ու ասել եմ, որ այդ դեպքում ինչու եմ այս երկրում ապրում, եթե ինձ նման բան է առաջարկվում, իսկ ես պիտի միայն մտահոգվեմ:
– ՀՀ ղեկավարներին ասե՞լ եք, որ նման երևույթները հաղթահարելու, տնտեսությունը զարգացնելու համար հարկավոր է աշխատելու և գործելու ավելի ազատ միջավայր ստեղծել:
– Ինձ ընդհանրապես ոչ մի բան չի կարող խոչընդոտել, եթե ինչ-որ որոշումներ լինեն հենց Էկոնոմիկայի նախարարության տեսակետից: Մինչև 1999 թվականը չի խոչընդոտել, թեև գիտեք, որ այն ժամանակ էլ օլիգոպոլիաներից կամ մոնոպոլիաներից զերծ չէր այս երկիրը: Շատ ծանր երևույթներ են եղել, նույնը հիմա է:
– Դուք կարո՞ղ եք հաղթահարել այդ երևույթները, թե՞ մեր երկրում դա էկոնոմիկայի նախարարի գործառույթներից դուրս է:
– Դժվար է պատասխանել, պետք է փորձել աշխատել: Ամեն ինչ կախված է նրանից, թե ինչ խնդիրներ պետք է դնեմ իմ առջև և նախարարության առջև: Իհարկե, սուտ կլինի, եթե ասեմ, որ կախարդական փայտիկ կա գրպանումս, և վաղը այս կողմը կթեքեմ՝ օլիգոպոլիաները կվերանան, մյուս կողմը կթեքեմ՝ գազի գները կիջնեն, վերև կբարձրացնեմ՝ աղքատությունը կվերանա, բոլորը կդառնան հարուստ, և նվազագույն աշխատավարձը կդառնա 700 հազար դրամ: Պատասխանը ՈՉ է, չեմ կարող նման բան անել: Բայց կան բաներ, որոնք որ անպայման աշխատելու եմ անել: Առաջինն այն է, որ ամեն ինչ անելու եմ, որ խոշոր, արտասահմանյան լավ անունով և ուժեղ մենեջմենթով ներդրողներ գան Հայաստան: Օլիգարխների դեմ պայքարում են շուկայական ոլորտներում ուժեղներին ներգրավելով: Միակ ճանապարհն այն է, որ մրցակցության ժամանակ լինեն ուժեղ, կառավարման լավ համակարգով մասնավոր ընկերություններ, որոնք հենց իրենց կառավարման համակարգով ամբողջ երկրի տեսանկյունից ոլորտային հիմնավոր փոփոխություններ մտցնեն:
– Հայաստանի կառավարման համակարգը մրցակցության փոխարեն ստեղծել է մենաշնորհների և օլիգարխիայի հիմքերն ամրապնդող համակարգ: Եվ նման պայմաններում դժվար է Ձեր ցանկացած ներդրումները ներգրավել:
– Պնդում եք անում, որի հետ ես համաձայն չեմ:
– Ինչո՞ւ համաձայն չեք: Հակառակ երևո՞ւյթն եք տեսնում:
– Ես չեմ ասում, որ ստեղծում է, ես ասում եմ, որ մեր երկրները սկզբից ևեթ դատապարտված են եղել նման բանի: Եկամուտների այն մակարդակը, որ ունի նման երկիրը, հիմա կապիտալի ձևավորման ամենալրջագույն ժամանակն է: Եվ ուժեղները շատ ավելի են ուժեղանում, քան հասարակությունն է հասցնում ուժեղանալ: Եվ այդ պայքարի մեջ իրականում շատ դժվար է հաղթել:
– Ձեր նախորդները Գյումրին տեխնոպարկ, նույնիսկ նավահանգիստ դարձնելու, Հայաստանի տարբեր քաղաքները տարածաշրջանային տարբեր կենտրոններ դարձնելու ծրագրերից էին խոսում, բայց դրանք այդպես էլ չիրականացան: Դուք կշարունակե՞ք այդ ծրագրերը, թե՞ այլ ծրագրեր կառաջարկեք:
– Ազատ տնտեսական գոտիների խնդիրը, այո՛, լուրջ խնդիր է, բայցև միանշանակ չէ: Բայց Հայաստանում զգացվում է ազատ տնտեսական գոտիների տեղը: Այլ հարց է, թե ինչպես ենք կարողանալու դրանք կազմակերպել: Բարդ հարց է, ասեմ:
– Իսկ կանդամակցե՞ք Հանրապետական կուսակցությանը: Նախարար դառնալուց առաջ Ձեզ նման առաջարկություն չի՞ եղել:
– Ո՛չ, չի եղել:
– Սովորաբար ՀՀԿ-ն անկուսակցական գործիչներին պաշտոններ տալով՝ մի քանի ամիս հետո կուսակցությանն անդամակցելու պայման է դնում: Կանդամակցե՞ք:
– Մի քանի ամսից ես ձեզ այդ մասին հարցազրույց կտամ:
