«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է «Նոր ժամանակներ» կուսակցության նախագահ Արամ Կարապետյանը:
– Պարոն Կարապետյան, դեկտեմբերի 12-ին Ձեր կուսակցության համագումարն էր: Որո՞նք էին համագումարի հիմնական շեշտադրումները:
– Երեք կարևորագույն հարց էինք քննարկում: Առաջինը՝ քաղաքական իրավիճակը սահմանադրական հանրաքվեից հետո և դրանից բխող երկու կարևորագույն խնդիր՝ ամբողջ գործընթացի վերլուծությունը, Ընտրական օրենսգրքի հետ կապված խնդիրներն ապագայում և մասնակցությունը 2017թ. խորհրդարանական ընտրություններին. եթե կլինեն արտահերթ ընտրություններ, ավելի լավ:
– Սահմանադրական փոփոխությունների հանրաքվեն այսօր քաղաքական դաշտում ամենաքննարկվող թեման է: Ինչպե՞ս եք գնահատում այն բոլոր ընտրախախտումները, որ արձանագրվել են: Միջազգային դիտորդների գնահատականները, շատերի դիտարկմամբ, այս ընտրություններին ավելի կոշտ էին, քան նախորդ անգամները:
– Իմ դիտարկմամբ՝ հանրաքվեն անցավ բավականաչափ վատ: Բուն Սահմանադրությունը մոտիվացիա չդարձավ ժողովրդի համար՝ գնալու ընտրության: Բոլոր դիտորդների հաշվետվություններում նշվում է, որ ժողովրդի 50 տոկոսն է մասնակցել: Եթե նույնիսկ հավատանք, որ 50 տոկոս է եղել մասնակցությունը, դա լավ ցուցանիշ չէ: Բայց հանրաքվեն մի կարևորագույն խնդիր է լուծում. թե՛ դիտորդները, թե՛ Հայաստանի հասարակությունը տեսնում են մի կարևորագույն բան. Հայաստանի իշխանությունները ամեն ինչ ուզում են անել որպես իշխանություն մնալու համար: Միջազգային դիտորդներն ասում են, որ այս ընտրական ցիկլը, նախորդների համեմատ, վատ է ընթացել: Դա նաև այն պատճառով է, որ իշխանությունը ափսոսացել է փող բաժանել: Էլի եղել է ընրակաշառք, բայց դա այն քանակով չի եղել, որպեսզի հնարավոր լիներ թե՛ քվորումի համար մարդկանց տանել, և թե՛ «այո»-ներն ապահովելու խնդիրը լուծել: Արտասահմանյան դիտորդներն ասում են, որ եթե հանրաքվեն այսպիսի խայտառակ գործընթացներով ընթացավ, գալիք ընտրություննե՞րն ինչ կլինեն: Չէ՞ որ ըստ նոր Սահմանադրության՝ գալիք ընտրությունները դառնալու են ամենակարևոր ընտրությունները:
– Դիտորդների արձանագրած ընտրախախտումներն էական անդրադարձ ունենո՞ւմ են, թե՞ ոչ, որովհետև, միևնույն է, հանրաքվեն ճանաչվում է լեգիտիմ:
– Միջազգային դիտորդները ոչ թե այս հանրաքվեի խնդիրն են ուզում լուծել, այլ համարում են անցած գործընթաց: Հիմա իրենք առիթն օգտագործում են և ապագա գործողությունների մասին ուզում են ինչ-որ բան ասել. ասում են, որ եթե ապագայում այսպես է լինելու, ուղղակի ձեր դրամաշնորհները կփակենք, կհասնենք կոնկրետ անձանց նկատմամբ պատժիչ միջոցների:
– Ինչի մասին արդեն ակնարկվել էր Միլզի կողմից, երբ նա հայտարարեց Հայաստանում կոռուպցիայի առկայության մասին:
– Իհարկե, քաղաքականության մեջ ամենամեծ կոռուպցիան ձայն գնելն է: Իշխանությունը մեզ՝ ընդդիմությանը և մյուս քաղաքացիներին ասում է՝ գնացե՛ք, գտե՛ք, թե ով ում է փող տալիս, դա նկարահանե՛ք, ձայնագրե՛ք, ապացուցե՛ք, հետո ուղարկե՛ք մեզ, մենք կմտածենք՝ հարուցե՞նք այդ գործերը, թե՞ ոչ: Փաստորեն ոստիկանությունը, ԱԱԾ-ն, որը կոչված է երկրի օրենքներով պայքարելու, բա որտե՞ղ են: Դե թող աշխարհում մի տեղ ասեն, որտեղ ընդդիմությունը կարող է այդպիսի 100-1000-ավոր դեպքերի հետաքննություն անցկացել:
– Ինչպե՞ս եք գնահատում Ազատության հրապարակում ծավալվող «Ոչ»-ի ճակատների պայքարը: Արդյո՞ք Ձեզ տեսնում եք այդ գործընթացներում:
– Ես՝ որպես քաղաքացի, ամեն ինչի մասնակցում եմ: Որպես քաղաքագետ՝ կարող եմ ասել, որ յուրաքանչյուր քայլ, որը տանում է հեղափոխությունների, մեկ օրում չի կատարվում: Պայքարն անպայման որոշակի փուլեր պետք է անցնի: Ես նորմալ եմ նայում իշխանության դեմ տարվող յուրաքանչյուր պայքարի, որը բռնի, զինված գործողությունների չի հասնում: Բայց կա պահի խնդիրը: Կարևորագույն հարցը, որ կա և՛ ժողովրդի, և՛ ընդդիմության մեջ, այն է, որ բոլորը շտապում են՝ 25 տարի է պայքարում ենք, և ոչինչ չի փոխվում… Շատ լիդերներ համարում են, որ պայքարի ամենալուրջ կռվանը հիմա է և մտածում են վաղը ուշ կլինի: Բայց այդպես չէ, հեղափոխություններն էլ, վերջիվերջո, գործընթացներ են, որոնք պահ են պահանջում, որի պարագայում, ինչպես ասում են, ներքևները չեն ուզում, վերևները չեն կարող, կայծ կլինի, կայծից բոց կբռնկվի. քաղաքականության մեջ այս ամենը չի փոխվել: Պետք է հասկանալ՝ կա՞ արդյոք այդ պահը:
Ես գիտեի, որ այս Սահմանադրությունը ընդունելը չի դառնալու այն պահը, որը բերելու է հեղափոխական գործընթացների: Եթե իմ գիտելիքները ինձ թույլ տային հասկանալու, որ պահը եկել է արդեն, ես առաջինը հարթակում կկանգնեի: Որպես քաղաքացի՝ ես էլ եմ շատ ուզում, որ արագ փոխվի, ես էլ եմ գնում երթի, ամեն ինչ անում եմ, որպեսզի այդ պահը մոտենա: Հայ ժողովուրդը յուրահատուկ զգացողություն ունի, զգում է, որ դեռ պոռթկումը չի հասունացել: Միգուցե դիտորդները որոշակի առումով զգում են, որ այդ պահը կամաց-կամաց մոտենում է: Գալիք տարի ծանրագույն տարի է լինելու: Դիտորդները հասկանում են՝ սրան գումարվում է հերթական կամ արտահերթ ընտրությունների քաղաքական պահը, և ժողովուրդը, զգալով, որ էլ ուրիշ ոչ մի ճանապարհ չկա, կարող է ուղղակի սոցիալ-տնտեսական ապստամբություն անել:
– Ձեր կուսակցությունը ևս մասնակցելու է խորհրդարանական ընտրություններին, 2017թ. բեկումնային կարո՞ղ է լինել, թե՞ ոչ: Ի՞նչ կարելի է ակնկալել:
– Կոչ կանեի ընդդիմադիր գործընկերներին, որ մասնակից լինեին Ընտրական օրենսգրքի փոփոխություններին: Մենք մասնակցելու ենք: Լավ կլինի, որ լավ օրենսգիրք ընդունվի, որովհետև շատ կարևոր հանգամանք է ժողովրդի վստահությունը ընտրությունների նկատմամբ բարձրացնելու համար: Կարծում եմ, որ 2016թ. գարնանը կսկսվեն գործընթացներ: Հայաստանը և Ռուսաստանը կամաց-կամաց մտնում են տնտեսական շատ լուրջ դաշտ: Ընդդիմության հիմնական հատվածը նպատակաուղղված կլինի լուրջ գործողություններ իրականացնելու 2017թ. հաղթանակ տանելու համար: Այս ընտրությունները կարող են դառնալ այն պահը, երբ որ մենք իսկապես ամեն ինչին կնայենք շատ ավելի ռադիկալ ձևով:
– Վերջերս Ռ. Քոչարյանի գրասենյանը հայտարարությամբ էր հանդես եկել: Ինչպե՞ս եք գնահատում այն:
– Ես՝ որպես քաղաքացի, հարգում եմ յուրաքանչյուր մարդու կարծիք: Որպես քաղաքական գործիչ՝ չէի ուզենա քննարկումների մեջ մտնել, բայց մի բան կարող եմ ասել. մարդ, որի օրոք բռնաբարվել է ամեն ինչ, ինչ հնարավոր է՝ քաղաքական, տնտեսական, սոցիալական, ընտրություններ, հանրաքվե… Որպես քաղաքական գործիչ՝ միշտ կողմնակից եմ եղել, որ մարդիկ իրենց կենսագրությանը հետևեն՝ ինչպե՞ս են իրենց պահել, ի՞նչ են արել երկրում, բարոյական առումով իրավունք ունե՞ն խոսելու քաղաքական գործընթացներից, բարոյական իրավունք ունե՞ն բերանը բացելու, թե՞ սա այն դեպքն է, որ ավելի լավ է լուռ նստեն և հետ նայեն, տեսնեն, թե ինչ է եղել իրենց օրոք: Այս Հանրապետականը, որին հիմա քննադատում են, այդ թվում՝ նաև Ռ. Քոչարյանը, իր օրոք չի՞ եղել, Ս. Սարգսյանը բարձրագույն պաշտոն չի՞ զբաղեցրել, Տիգրան Մուկուչյանը չի՞ եղել, ո՞ր մեկը չի եղել: Եվ վերջիվերջո, կրակելով՝ Սերժ Սարգսյանին ո՞վ իշխանության բերեց. ե՞ս, դո՞ւք: Բա հիմա, եթե այս ամեն ինչը արել է, մեկը չի հարցնում՝ էս ամենին նայելով, ի՞նչ գնահատական եք տալիս Ձեր արածին:
