«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է «Ազգային անվտանգություն» կուսակցության նախագահ Գառնիկ Իսագուլյանը:
– Պարոն Իսագուլյան, Դուք հանդիպում եք խնդրել Սերժ Սարգսյանից. ի՞նչ եք մտադիր քննարկել այդ հանդիպման ընթացքում:
– Այո, ես նախագահին դիմել եմ խնդրանքով, որ հանդիպենք։ Այդ ընդունելության ժամանակ պատրաստվում եմ քննարկել կոնկրետ խնդիր՝ սահմանադրական փոփոխությունների ներկայացված տարբերակը: Ունեմ որոշակի առարկություններ և ներկայացնելու եմ այն վտանգները, որ այս տարբերակն ունի: Այդ վտանգները երկրում կարող են անկայունության հանգեցնել:
– Ո՞ր դրույթներն են՝ կառավարման մոդելի՞, թե՞ ազգային անվտանգության հետ կապված:
– Ե՛վ կառավարման մոդելի, և՛ ազգային անվտանգության խնդիրների հետ կապված, որովհետև սահմանադրական առաջարկվող փոփոխությունները չեն պարունակում գոնե մեկ առաջնային մանդատ ունեցող մարմին, որն իր վրա կարող է վերցնել ժողովրդին հուզող հարցերի և խնդիրների լուծումը: Այն մոդելը, որն առաջարկվում է ազգային ժողովի ձևավորման առումով, և հիմնական խնդիրը հետագայում թողնված է օրենսդրությանը. Սահմանադրության մեջ հստակ չի երևում՝ ինչպես են տեղի ունենալու ընտրությունները. դա բավական վտանգավոր է։ Սովորական թվաբանությունը կարող է ցուց տալ, որ հինգ տոկոս, պլյուս մեկ ձայն ունեցող քաղաքական ուժը կարող է ունենալ կայուն մեծամասնություն ազգային ժողովում: Դա արդեն չի կարելի համարել առաջնային մանդատ:
– Որպես Սերժ Սարգսյանի նախկին խորհրդական՝ ի՞նչ եք կարծում՝ ձեր հորդորները կամ առաջարկները ընդունելի կլինե՞ն նախագահի կողմից:
– Մենք շատ հարցերի շուրջ ենք զրույցներ ունեցել, և նախնական տեսակետները փոխվել են։ Հատկապես՝ ազգային անվտանգության հայեցակարգի մշակման գործընթացի հետ կապված: Գիտեք, որ ժամանակին ստեղծվել էր հանձնաժողով, այն ժամանակ դա գլխավորում էր պաշտպանության նախարար Սերժ Սարգսյանը: Սկզբնական տարբերակը, որ ներկաայցվել էր, և այն, որն ընդունվեց, իրարից տրամագծորեն տարբերվում էին։ Կարող եմ ասել, որ երկրորդ տարբերակը ներկայացված էր իմ կողմից՝ որպես այն ժամանակ գործող նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի ազգային անվտանգության հարցերով խորհրդական: Շատ հարցերի շուրջ զրուցել ենք, և պրն Սարգսյանը ընդունել է այն բոլոր առաջարկները, որոնք տրամաբանական էին և ավելի ճիշտ, քան ներկայացված նախագիծը:
Եղել են նաև անձնական խնդիրներ: Արմեն Այվազյանի անվտանգության հետ կապված դոկտորական թեզն էր, որի ժամանակ խնդիրներ կային: Ես և Ա. Այվազյանը մի քանի անգամ եղել ենք նրա մոտ՝ մի անգամ նույնիսկ չորս ժամ զրուցել: Ես միշտ նկատել եմ, որ երբ առարկություններ են արվում, և դրանք կարողանում ենք հիմնավորել, պրն Սարգսյանը դրանք ընդունում է: Փորձենք այս անգամ էլ նույն կերպ վարվել. ես վստահ եմ, որ դա որոշակի օգուտ կբերի։ Բացի դրանից՝ քանի որ նա եղել է նաև իմ ընկերը, կարծում եմ, որ մինչև ակտիվ գործունեություն ծավալելը այս նախագծի դեմ՝ պարտավոր եմ զրուցել նրա հետ: Ես գիտեմ, որ Սերժ Սարգսյանը ուժեղ նախագահական մոդելի կողմնակից է:
– Իսկապե՞ ս կարծում եք, որ նա ուժեղ նախագահական մոդելի կողմնակից է, թե՞ ամեն կերպ ցանկանում է վերացնել նախագահի ինստիտուտը՝ Ռոբերտ Քոչարյանի վերադարձը 2018-ին բացառելու համար:
– 88 թվականից այդ մարդը ակտիվ դերակատարություն է ունեցել պետության կայացման մեջ, անցել է բոլոր աստիճանները՝ մինչև նախագահ դառնալը: Կարո՞ղ է այդքան պարզ մտածողություն ունենալ, որ ինչ-որ մեկին թույլ չտալու համար փորձի փոխել սահմանադրությունը։ Ես չեմ ուզում դրան հավատալ և կարծում եմ, որ այդ թեզը իրականության հետ որևէ կապ չունի:
– Կա արդեն սահմանադրական փոփոխությունների դեմ պայքարող «Չեք անցկացնի» նախաձեռնությունը, կան ուժեր, որոնք հստակ դեմ են փոփոխություններին: Արդյոք նրանք ի զորո՞ւ են պայքարել այդ փոփոխությունների դեմ, թե՞ անհրաժեշտ է «ոչ» ասող հստակ լիդեր:
– Ես կարծում եմ՝ շատերը սրան կմիանան՝ և՛ քաղաքական կուսակցությունները, և՛ հասարակական կազմակերպությունները, և՛ հասարակությունն ինքը բավականին նեգատիվ է տրամադրված այս փոփոխությունների նկատմամբ։ Մյուս կողմից՝ ինձ համար շատ տարօրինակ է հանձնաժողովի անդամների պահվածքը. բացի դեկլարատիվ խոսքերից, բացի ընդհանրական զրույցներից՝ չեն ասում, թե այս նոր Սահմանադրությունը ինչ է տալու: Թվացյալ՝ իբրև լիազորություններով վարչապետ է լինելու, բայց նրան ցանկացած պահի կարող են անվստահություն հայտնել. չի լինում մեկը, որը ունենա ժողովրդի կողմից տրված իրավունք՝ իրավիճակը վերահսկելու համար։
– Ռոբերտ Քոչարյանը հարցազրույցների միջոցով դեմ է արտահայտվել այս փոփոխություններին, բայց հստակ դերակատարություն այդ փոփոխությունների դեմ պայքարում նրա կողմից հնարավո՞ր է տեսնենք:
– Ես կարող եմ ասել իմ տեսակետն ու ցանկությունը: Ոչ միայն Ռոբերտ Քոչարյանի, այլև Լևոն Տեր-Պետրոսյանի ակտիվ մասնակցությունը կուզենայի տեսնել այս խնդիրների մեջ, որովհետև մարդիկ, ովքեր եղել են պետության գլուխ, չեն կարող անտարբեր լինել և պետք իրենց ծանրակշիռ խոսքն ասեն։ Այդ առումով ես ուղղակի հորդորում եմ, որ ակտիվ լինեն: Ոչ միայն ելույթների, խոսքերի մեկնաբանությունների տեսքով՝ այլև ընդհանրական ակտիվություն ցույց տան։
Լուսանկարը՝ Armenpress-ի