Հարցազրույց ԱԺ տնտեսական հարցերով մշտական հանձնաժողովի նախագահ Վարդան Այվազյանի հետ
– Պարոն Այվազյան, ինչպե՞ս եք մեկնաբանում հանգամանքը, որ արդեն մի քանի օր է, ինչ մանր բիզնեսի հազարավոր ներկայացուցիչներ կառավարության շենքի մոտ իրենց դժգոհություն են հայտնում շրջանառության մասին նոր հարկի դեմ:
– Նրանք ասում են՝ խնդրում ենք, մեզ հարկատու մի՛ համարեք, մենք ստանում ենք եկամուտ:
– Վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանը բացատրել է, որ նրանց առևտուրը փաստաթղթավորելու նպատակը խոշոր բիզնեսը հարկային դաշտ բերելն է:
– Վարչապետը ճիշտ է ասում, որովհետև այդ ոլորտում փաստաթղթաշրջանառության խնդիր կա: Հարկի չափ է իջեցվում, բայց հարկատուն ասում է, թե դա ինձ համար խնդիր է, որովհետև ես իմ վաճառած ապրանքի համար պարտավոր եմ թուղթ ցույց տալ: Մենք շրջանառության հարկի դաշտում ենք աշխատում, մենք շրջանառությունը ֆիքսման խնդիր ունենք: Բայց տնտեսվարողը կարող է ունենալ մի քանի մլրդ դրամի շրջանառություն և ասի, թե ես դրա 1 տոկոսը պետք է վճարեմ: Բայց չէ՞ որ մենք ունենք պարտադիր ծախսումներ բանակի պահպանման, ուսուցիչների աշխատավարձերի և այլ խնդիրների համար:
– Մանր բիզնեսի ներկայացուցիչները դժգոհում են, որ այդ դեպքում խոշորներն իրենց փաստաթուղթ չեն տրամադրի:
– Այ դա արդեն լուրջ խնդիր է, դրա համար արդեն պետք է տուգանքը մեծացվի: Կամ եղե՞լ է դեպք, երբ մեկը ասի, թե ես Այվազյանից վերցրել եմ այս ապրանքը, և նա ինձ փաստաթուղթ չի տվել: Ցանկացած վիրահատություն ցավոտ է, բայց այդ վիրահատության պարագայում դու նաև բուժում ես կատարում: Նաև ասեմ, որ «Շրջանառության հարկի մասին» օրինագծի քննարկման ժամանակ 97 պատգամավորներից 95-ը կողմ էին: Կողմ էին գրեթե բոլոր ընդդիմադիր պատգամավորները:
– Բայց խոշոր բիզնեսին հարկային դաշտ բերելու համար ինչո՞ւ են օգտագործում մանր բիզնեսին:
– Խոշորին խոշորի չափով են օգտագործում, մանրին՝ իր չափով: Նրանք ասում են, թե չեն ուզում թուղթ ցույց տալ, ես էլ ասում եմ՝ ասա, թե ով քեզ թուղթ չի տվել:
– Այսինքն՝ մանր բիզնեսին օգտագործում են խոշոր բիզնեսին հարկային դաշտ բերելու համար:
– Դուք սիգարետ եք վաճառում, ես հարցնում եմ, թե որտեղից այդ ապրանքը, ասում եք՝ չեմ ասի և կգնամ, ցույց կանեմ: Ես ասում եմ՝ ասա, գնամ նրան՝ խոշորին բռնեմ:
– Կառավարությունն ինքը վախենո՞ւմ է խոշոր բիզնեսին բռնելուց և այդ պատճառո՞վ է մանրերին օգտագործում նրանց դեմ:
– Ձեր հարցադրումը շատ սխալ է և նպատակաուղղված: Տնտեսվարողը պարտավոր է ասել, թե իր ապրանքը որտեղից է վերցրել, չէ՞ որ մենք նրան ասում ենք, թե քեզանից փող չենք ուզում, 3,5 տոկոս հարկը 1 տոկոս ենք դարձրել: Իսկ ինչո՞ւ չեք կարծում, որ խոշոր բիզնեսն է նրանց ուղղորդել, որ գնան ցույց անեն:
– Խոշորնե՞րն են նրանց դրդել, որ կառավարության շենքի մոտ ցույց են անում:
– Ես չեմ կարող բացառել, կարող է: Չէ՞ որ եթե նա թուղթ չի տալիս, խոշորն է փախչում:
– Իսկ Հովիկ Աբրահամյանին հաջողվո՞ւմ է գործարար միջավայրում հավասար խաղի կանոններ ստեղծել:
– Իրականացվող քաղաքականության արդյունքում կատարվում են այն քայլերը, որոնք պետք է հավասար դաշտ ստեղծեն: Իսկ որևէ մեկին դա ամբողջապես կհաջողվի թե ոչ՝ ժամանակը ցույց կտա:
– Մանր բիզնեսի ներկայացուցիչների այդ դժգոհությունների շրջանակում ինչպե՞ս եք մեկնաբանում այն հանգամանքը, որ վերջին տարիներին մի քանի հազար առևտրային օբյեկտներ են փակվել:
– Փակվողների թիվն ավելի շատ է, և դա չէ դրդապատճառը:
– Դրդապատճառը մենաշնորհներն են:
– Դուք ի՞նչ եք առաջարկում, առաջարկում եք, որ սպառողն ավելի թանկ առնի, քանի որ որևէ մեկը պիտի աշխատի՞:
– Փաստորեն, Դուք էլ Սերժ Սարգսյանի նման եք ասում, թե փոքր երկրում հո տասը շաքարավազ ներկրող չի՞ լինի:
– Ես իմ տրամաբանությամբ եմ ասում, բայց ինձ համար շատ հաճելի է, որ իմ տրամաբանությունը համընկնում է նախագահի տրամաբանության հետ: Վերջիվերջո, ՀՀ նախագահը առաջնային մանդատ ունեցող, ազգաբնակչության կողմից է ընտրված:
