Վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանը կառավարության վերջին նիստերից մեկում անդրադարձել է պետական գնումների գործընթացին՝ հայտարարելով. «Հաշվի առեք, որ հաջորդ տարվանից սկսելու ենք գնումներ անցկացնել միայն մրցութային կարգով: Եվ հատուկ դեպքերում, երբ, իրոք, կլինեն աղետներ ու այդ աղետների հետևանքով հրատապ հարցեր, խնդիր չեմ տեսնում, բայց մնացած բոլոր հարցերով պետք է մրցութային ընթացակարգը գործի: Եվ Ֆինանսների նախարարությանը հանձնարարել ենք, զբաղվում են, հիմա բոլոր մրցույթները պետք է անցկացվեն էլեկտրոնային համակարգով, որը նաև զերծ կպահի յուրաքանչյուր քննադատությունից»:
«Թրանսփարենսի ինթերնեյշնլ» հակակոռուպցիոն կազմակերպության ուսումնասիրության արդյունքների համաձայն՝ 2011-2013 թվականների պետական մարմինների կողմից կատարվող գնումների 67 տոկոսը կատարվել է մեկ անձից: Սա նշանակում է՝ իրական մրցակցությունն այդ ոլորտում բացակայում է:
Ուշագրավ է, որ Հովիկ Աբրահամյանն այդպես էլ չի անդրադարձել հենց մրցույթներով կատարված գնումների գործընթացի առթիվ խախտումների կոնկրետ դեպքերին, որոնք բացահայտել էր Վերահսկիչ պալատը:
Վերահսկիչ պալատի անցյալ տարվա ուսումնասիրության արդյունքում պարզվել էր, որ որոշ միջնորդ կազմակերպություններ այնքան են «մասնագիտացել» պետական գնումներում, որ մասնակցում և հաղթում են միմյանցից բացարձակապես տարբերվող ոլորտներում կազմակերպվող մրցույթներում: Մատակարարում են միմյանցից ծայրահեղ տարբերվող ապրանքատեսակներ: Այդ ամենը հանգեցնում է ապրանքի ավելորդ թանկացմանն ու պետական ծախսերի ցածր արդյունավետությանը:
Օրինակ՝ անտառային վնասատուների և հիվանդությունների դեմ ավիացիոն եղանակով քիմիական պայքարի իրականացման նպատակով 2012 և 2013 թվականներին ՀՀ գյուղատնտեսության նախարարությունը «Ագրո Էյր Սերվիս» ՍՊԸ-ի հետ կնքել է պայմանագրեր: Սակայն, քանի որ տվյալ ընկերությունը չի ունեցել տեխնիկական բնութագրով պահանջվող առնվազն մեկ ինքնաթիռ, դելտապլան կամ ուղղաթիռ, իր հերթին պահանջված ինքնաթիռի/ուղղաթիռի առկայությունն ապահովելու համար պայմանագիր է կնքել «Արմ Աէրո» ՓԲԸ-ի հետ: Պարզվել է նաև, որ «Ագրո Էյր Սերվիս» ՍՊԸ-ի տնօրենը ՀՀ պաշտպանության նախարարության աշխատակից է, իսկ ընկերության աշխատակիցների մի մասը (որոնք ընդունվել են աշխատանքի միայն ՀՀ գյուղատնտեսության նախարարությանը ծառայությունների մատուցման ժամանակահատվածի համար) հանդիսանում են «Արմ Աէրո» ՓԲԸ-ի աշխատակիցներ:
Ավելին` «Ագրո էյր Սերվիս» ՍՊԸ-ի 2012թ. հասույթի 100%-ը և 2013թ. հասույթի 94.65%-ը ձևավորվել է ՀՀ գյուղատնտեսության նախարարության հետ կնքված պայմանագրերից: Եթե նախարարությունը տվյալ պայմանագրերը կնքեր ոչ միջնորդավորված, այլ փաստացի ծառայություններ մատուցող կազմակերպության հետ, ապա կտնտեսվեր 45 մլն 510 հազար դրամ:
Պաշտպանության նախարարությունը շաքարավազ գնելու համար «Դանինի» ընկերության հետ կնքել է պայմանագիր՝ 394 մլն 838.1 հազար դրամ արժեքով, մեկ կգ-ը՝ 370 դրամ: «Դանինի» ընկերությունը շաքարավազ արտադրող կամ ներմուծող չի հանդիսանում և այն գնել է ներմուծող «Ալեքս Գրիգ» ՍՊԸ-ից, մեկ կգ-ը՝ 360 դրամով: Շաքարավազը ներմուծողից գնելու դեպքում գնային տարբերության հաշվին կտնտեսվեր 9 մլն 781.6 հազար դրամ:
Ուշագրավ է, որ «Դանինի» ընկերությունը մամուլում առնչվում է «Ավան» ունիվերսամի և Երևանի քաղաքապետ Տարոն Մարգարյանի հետ: Արդարադատության նախարարության իրավաբանական անձանց պետական ռեգիստրի գործակալությունում «Դանինի» ընկերության հիմնադիր է նշվում Շավարշ Դանիելյանը:
Պաշտպանության նախարարությունը կերակրի աղ գնելու համար «Դանինի» ընկերության հետ կնքել է պայմանագիր` 30 մլն 302.4 հազար դրամ արժեքով, մեկ կգ-ը` 120 դրամ: «Դանինի» ընկերությունը կերակրի աղ արտադրող կամ ներմուծող չի հանդիսանում և այն գնել է արտադրող` «Ավանի աղի կոմբինատ» ՓԲԸ-ից, մեկ կգ-ը` 114 դրամով: Արտադրողից գնում կատարելու դեպքում գնային տարբերության հաշվին կտնտեսվեր 1 մլն 515.1 հազար դրամ:
Կրթության և գիտության նախարարության «Հատուկ կրթություն» և «Մասնագիտացված հանրակրթական ուսուցում» ծրագրերով ֆինանսավորվող ՊՈԱԿ-ների կողմից իրականացված սննդամթերքի գնումների ընթացակարգերի ուսումնասիրությունից պարզվեց, որ սնունդը հիմնականում մատակարարել է Ղարաբաղում գրանցված «Տիսա» ՓԲԸ-ն և «Դանինի» ՍՊԸ-ն, որոնց հետ կնքվել է 520 մլն 392.1 հազար դրամի, այդ թվում` «Տիսա» ՓԲԸ-ի հետ` 312 մլն 114.3 հազար դրամի, «Դանինի» ՍՊԸ-ի հետ` 208 մլն 287.8 հազար դրամի պայմանագրեր: Վերջիններս մատակարարված սննդամթերքի ներմուծող կամ արտադրող չեն:
Արդարադատության նախարարության քրեակատարողական ծառայության և «Դանինի» ՍՊԸ-ի միջև կնքված պայմանագրով նախատեսվել է 140 մլն 448.0 հազար դրամ գումարային արժեքով 88 հազար կգ մսի պահածոյի գնում (1 կգ-ը` 1596 դրամ): Գնման ընթացակարգի արդյունքում հաղթող է ճանաչվել «Դանինի» ՍՊԸ-ն, մեկ կգ-ը` 1596 դրամ առաջարկված գնով: Գնման ընթացակարգին մասնակցել է նաև «Համլետ Հովսեփյան» Ա/Ձ-ն, որը հանդիսանում է մսի պահածո արտադրող: Վերջինս մեկ կիլոգրամ մսի պահածոն առաջարկել է 1650 դրամ կամ 54 դրամով ավելի (1650-1596), քան գնման ընթացակարգի արդյունքում հաղթող ճանաչված ՍՊԸ-ն: Մրցույթում հաղթած «Դանինի» ընկերությունը մսի պահածոն հետագայում գնել է «Համլետ Հովսեփյան» Ա/Ձ-ից, մեկ կիլոգրամը` 1420 դրամով: Մատակարարի կողմից ձեռք բերված մեկ կգ մսի պահածոյի գնման գնի և մատակարարման գնի տարբերությունը ամբողջ քանակի համար կազմում է 15 մլն 488 հազար դրամ:
Այս առթիվ որևէ պարզաբանում հանրությանը այդպես էլ չտրվեց, ում հարկերի հաշվին կատարվել էին այդ գնումները:
