Նախօրեին Դոնեցկի ռուսամետ անջատողականների առաջնորդ Ալեքսանդր Զախարչենկոն հայտարարել է «Մալոռուսիա» պետություն հիմնադրելու մտադրության մասին, որը Դոնեցկ մայրաքաղաքով պետք է միավորի ոչ միայն արևելյան, այլև ամբողջ Ուկրաինան: Թե ինչու է ընտրվել «Մալոռուսիա» անվանումը, որը Ռուսաստանի պատմության մեջ, մեղմ ասած, դրական ասոցիացիա չունի, միայն հեղինակն ու նրա հնարավոր հուշարարները կիմանան:
Սադրանք կամ շանտաժ հիշեցնող այս պատմության բովանդակային կողմն է ավելի հետաքրքիր: Արդյո՞ք Զախարչենկոն ինքնագլուխ է գործել, թե՞ նրան ուղղորդել են Մոսկվայից:
Ռուսաստանի իշխանության քաղաքական կամ բարոյական կերպարի մասին ավելորդ պատրանքներ չունենք, սակայն չենք կարծում, որ Նորմանդական ձևաչափը, Մինսկի համաձայնությունները չեղարկող և Ռուսաստան-Արևմուտք հարաբերությունները վերջնականապես անդունդ գլորող այս գաղափարի հեղինակը կարող է Պուտինը լինել՝ մանավանդ նա իր արտգործնախարար Լավրովի հետ այս օրերին իրեն պատեպատ է տալիս արևմտյան առաջնորդների հետ գոնե մարտավարական համաձայնության գալու համար:
Մյուս կողմից՝ Ուկրաինայի արևելքում գործող անջատողականներն այնքան անհուսալի են կախված Մոսկվայից, որ անգամ զուգարան գնալու թույլտվությունը ստանում են նրանից: Ենթադրելի է, որ Զախարչենկոն պատվերը ստացել է ռուսական իշխանության ազդեցիկ թևերից մեկից, որը շահագրգռված է Արևմուտքի հետ հարաբերություններում հակադրության ռեժիմի պահպանմամբ ու անջատողականների միջոցով, ըստ էության, շանտաժ է անում Պուտինին՝ հատկապես Քսանյակի գագաթնաժողովից հետո, որի ընթացքում Ռուսաստանի նախագահը փորձում էր քաղաքակիրթ աշխարհում «մարդամեջ» դուրս գալ:
Թերևս սա է պատճառը, որ եթե ԱՄՆ-ը, ԵԱՀԿ-ն խիստ դատապարտել են անջատողականների նախաձեռնությունը, ապա Պուտինի խոսնակ Պեսկովն ընդամենն ասել է, որ Մոսկվան հավատարիմ է Մինսկի համաձայնություններին:
Այս պատմության մեջ մեզ համար ուշագրավ է երկու հանգամանք: Նախ՝ այն, որ Ռուսաստանի իշխանությունը բնավ էլ մոնոլիտ չէ, և Մոսկվայում ներհամակարգային ճաքերը խորանալու են Պուտինի քաղաքական մայրամուտի ֆոնին: Սա ավելացնում է ռիսկերը Հայաստանի համար, որովհետև ռուսական համակարգը դեմոկրատական դառնալու շանսեր, ըստ էության, չունի:
Մյուս հանգամանքն ավելի մտահոգիչ է, որովհետև, օրինակ, ԵԱՀԿ ԽՎ վերջին բանաձևում Ղարաբաղը նույնացվել էր Դոնբասի հետ, իսկ վերջինս դարձել է ռուսական կայսերականության և օկուպացիայի խորհրդանիշը:
