ՀՀ ԱՎԾ-ի տվյալներով՝ 2017թ. ապրիլին արձանագրվել է 1% գնաճ, ինչի արդյունքում 12-ամսյա գնաճը կազմել է 1.2%: Սննդամթերք և ոչ ալկոհոլային խմիչքներ (ներառյալ ալկոհոլային խմիչք, ծխախոտային արտադրատեսակներ) ապրանքախմբի 12-ամսյա գնաճը կազմել է 5.6%, ոչ պարենային ապրանքներինը`-2,9%, ծառայությունների սակագներինը` -2,3%: 2017թ. մարտ ամսվա գնաճը փետրվարի նկատմամբ կազմել է -0.3%, ինչի արդյունքում գնաճը կազմել է -0.1%: Սննդամթերք և ոչ ալկոհոլային խմիչքներ ապրանքախմբի տասներկուամսյա գնաճը կազմել է 3.3%, ոչ պարենային ապրանքներինը` -3.5%, ծառայությունների սակագներինը` -2.6%:
Ինչպես գնահատվում էր մարտ ամսվա ՀՀ ԿԲ մոնիտորինգի ժամանակ, առաջին եռամսյակի արդյունքով գնաճի ցուցանիշը 0.3 տոկոսային կետով գերազանցել է կանխատեսված մակարդակը: Քանի որ համաձայն օրենքի՝ ՀՀ-ում գների կայունության ապահովումը ԿԲ-ի հիմնական ֆունկցիաներից մեկն է, հետևաբար վերջինս էլ անդրադարձել է արձանագրված գնաճին՝ ֆիքսելով, որ «ապրիլին արձանագրված սննդամթերքի գնաճը հիմնականում պայմանավորվել է 2016/2017թթ. բերքի համեմատաբար ցածր ծավալներով, որի ազդեցությունը կպահպանվի մինչև 2017 թվականի երրորդ եռամսյակ, ինչպես նաև միջազգային շուկաներում պարենային ապրանքների գների աստիճանական վերականգնմամբ»:
Մինչ այդ էլ անդրադառնալով ընտրություններից հետո պարենային ապրանքների գների կտրուկ աճին՝ մեկնաբանություն էր տվել ֆինանսների նախարար Վարդան Արամյանը՝ նշելով, որ գնաճը պետք է հետ գա իր բնականոն աշխատանքին, «այսօր մենք ունենք դեֆլացիա, և շատ նորմալ է, որ մեզ նման տնտեսություններն ունենան շուրջ 4%-անոց գնաճ: Նրա խոսքով՝ գնաճը նաև նպաստում է տնտեսական աճին: Նախարարի գնահատմամբ՝ արձանագրված գնաճն արհեստական չէ (ասել կուզի՝ ընտրությունների հետ կապված չէ), դրա վրա ազդել է ինչպես աշխարհից եկող բացասական ազդեցությունը, այնպես էլ ներքին տնտեսությունում պահանջարկի շեմը:
Նախ՝ արձանագրենք, որ ԿԲ-ն և ֆինանսների նախարարը նույն երևույթի վերաբերյալ բոլորովին տարբեր, իրար հետ ընդհանուր աղերսներ չունեցող մեկնաբանություններ են տալիս. մեկը դա բացատրում է տնտեսական պահանջարկով, մյուսը՝ գյուղատնտեսական բերքի քչությամբ: Իհարկե, «անհրաժեշտության» դեպքում երկու կողմն էլ ամենատարբեր բանաձևերի, Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրների տեսություններով կբացատրեն, որ տնտեսական պահանջարկն ու բերքի քչությունը նույն բանն են, բայց նրանց տարբեր մեկնաբանություններն արդեն մտորելու տեղիք են տալիս:
Երկրորդ՝ փաստացի արձանագրվել է առաջին անհրաժեշտության ապրանքների՝ մասնավորապես, սննդամթերքի շուրջ 6%-ով գնաճ, ինչը, սակայն, միջինացվելով ոչ պարենային ապրանքների և սպասարկումների գների հետ՝ նվազեցվել է 1.2%-ի: Հասկանալի է, որ բնակչության առավելագույնը 5-10%-ն է օգտվում ռեստորանների, ժամանցի այլ օբյեկտների ծառայություններից, իսկ ոչ պարենային ապրանքներից օգտվում է որոշակի ժամանակային պարբերականությամբ: Հետևաբար մարդիկ իրականում գործ ունեն 5-6%-անոց գնաճի հետ, որքան էլ որ միջինացված այն ավելի փոքր է:
Ինչ վերաբերում է Կենտրոնական բանկի մեկնաբանությանն առ այն, որ գնաճը պայմանավորված է 2016/2017թթ. բերքի համեմատաբար ցածր ծավալներով, արձանագրենք, որ տարվա այս ժամանակամիջոցում իրացվում է 2016թ. արտադրված պտուղ՝ բացառապես խնձոր, կաղամբ և կարտոֆիլ: Համաձայն նույն ԱՎԾ-ի տվյալների՝ 2015 և 2016թթ. հանրապետությունում արտադրվել է թե՛ կաղամբի և թե՛ կարտոֆիլի բացարձակապես նույն բերքը, երկու դեպքում էլ անցած տարի հազարական տոննա պակաս բերք է ստացվել: Խնձորի դեպքում, իրոք, բերքը համեմատաբար քիչ է եղել, բայց արձանագրված 5-6%-անոց գնաճը բացատրել ընդամենը խնձորի բերքի որոշակի նվազմամբ՝ անլուրջ է:
Այստեղ կա հարցի մյուս՝ ոչ պակաս կարևոր կողմը ևս. շուրջ երկու ամիս է, ինչ կառավարության անդամները թմբկահարում են, որ այս ամիսների ընթացքում ստեղծել են ավելի քան 1800 աշխատատեղ, և դրանց (էկոնոմիկայի փոխնախարարի ներկայացմամբ) բացարձակ մեծամասնությունը՝ ջերմոցային տնտեսությունում: Ավելին տնտեսական զարգացման փոխնախարար պրն Ազիզյանը պնդում էր, որ այս ընթացքում ստեղծվել են հայուրավոր հա գերժամանակակից սարքավորումներով հագեցած ջերմատներ, որոնցում արտադրվում է հիմնականում լոլիկ: Նախորդ տարիների համեմատ՝ այսօր շուկայում միակ էապես թանկ գյումթերքը լոլիկն է: Մյուս ապրանքատեսակների գծով այս տարի արձանագրվում է գների էական նվազում: Այն աստիճանի, որ արդեն որոշ շրջաններում գյուղացիները ցուցադրաբար դժգոհում են գյուղմթերքի նման անհասկանալի գնանկումից:
Ինչ վերաբերում է դրսից եկող բացասական ազդեցությանը, նախ նշենք, որ վերջին 10-15 տարիներին մեր տնտեսության բոլոր ձախողումները պայմանավորված են առավելապես դրսի բացասական ազդեցությամբ: «Ցավոք», գոնե այս փուլում համաշխարհային շուկայում սննդամթերքի գների աճ չկա, ավելին՝ աշխարհում սննդամթերքի հստակ գնանկման միտումներ են ընթանում: Եթե նույնիսկ մի պահ ընդունենք, որ գնաճ է սկսվել (ստիպված ենք կրկնել, որ ոչ մի նման բան չկա), միևնույն է, այն մթերքը, որ հիմա իրացվում է հայաստանյան շուկայում, ներկրվել է ամիսներ առաջ հին՝ էժան գներով: Հետևաբար ԿԲ-ին մնում է այլ՝ ավելի տրամաբանված մեկնաբանություն գտնել ապրիլին սկսված «անհասկանալի» գնաճը բացատրելու համար, իսկ նախարար Արամյանին էլ բացատրել՝ ինչպես է լինում, երբ քաղաքացու աշխատավարձի բարձրացում չի եղել, երբ գյուղացու բացարձակ մեծամասնությունը դեռ արտադրանք չունի իրացնելու, եկամուտ ստանալու, բայց պահանջարկի շեմը բարձրանում է, հետևաբար և՝ գները: