Հովիկ Աբրահամյանն արձագանքել է Տավուշի մարզից ամիսներ առաջ Ադրբեջանին գերի ընկած, հետո Հայաստան վերադարձված Արսեն Խոջոյանի ընտանիքի նամակին՝ ֆինանսական օգնության համար: Աբրահամյանը 600 հազար դրամ օգնություն է տրամադրել, թեև այդ մասին տեղեկատվության մեջ չի նշվում՝ այդ օգնությունը նա անձնական գրպանի՞ց է հատկացրել, թե՞ պետական միջոցներից: Սակայն տվյալ դեպքում իրականում, ըստ էության, տարբերություն չկա, քանի որ օգնությունը, այսպես ասած, տեղին է և «արժանի» մարդու՝ դժբախտաբար արժանի, քանի որ շատ լավ կլիներ, որ Խոջոյանը գերի ընկած չլիներ և այդ օգնության կարիքն էլ չունենար: Նրան զանազան այլ պաշտոնյաներ են օգնել, ու կրկին պարզ չէ՝ անձնակա՞ն գրպանից, թե՞ պետության: Եվ կրկին, ըստ էության, այնքան էլ կարևոր չէ կոնկրետ տվյալ պատմության համատեքստում:
Սակայն առավել լայն համատեքստում խնդիրը դիտարկելու պարագայում մենք գալիս ենք իսկապես կարևոր, հասարակական, առանցքային նշանակություն ունեցող հարցի: Եթե օգնությունը ցուցաբերվել է պետական միջոցներից, ոչ անձնական գրպանից, ապա այստեղ իհարկե ստացվում է ոչ թե Հովիկ Աբրահամյանի կամ որևէ այլ պաշտոնյայի օգնություն, այլ հասարակության օգնություն տվյալ անձին: Սակայն շոշափվում է, բնականաբար, Հովիկ Աբրահամյանի կամ այլ պաշտոնյաների անունները: Այսինքն՝ եթե օգնությունը ցուցաբերվում է ո՛չ անձնական, այլ հանրային միջոցներից, ապա դուրս է գալիս, որ օգնողը հասարակությունն է, հարկատուները, սակայն շրջանառվում է, այսինքն՝ փիառվում է կոնկրետ պաշտոնյայի անուն:
Սա, մեղմ ասած, անարդար է, եթե ոչ պարզապես խորամանկություն կամ հնարամտություն: Խնդիրը, սակայն, էլ ավելի լայն է և առնչվում է նաև այն դեպքերին, երբ կոնկրետ պաշտոնյաներն են օգնություն ցուցաբերում: Ըստ էության, ստեղծվում է մի իրավիճակ, երբ այդ պաշտոնյաների անարդյունավետ կառավարման արդյունքում մարդիկ հայտնվում են ծանր հոգեբանական և ֆինանսական կացության առաջ, երբ բնակչության կեսը աղքատ և հոգեբանական վատ վիճակում է, իսկ պաշտոնյաները շքեղ նիստուկացի մեջ, և այդ նույն պաշտոնյաները, նրանց մի փոքր օգնություն տրամադրելով, կրկին զբաղվում են անձնական PR-ով, եթե նույնիսկ անձնական միջոցներից են հատկացումներ անում: Չէ՞ որ այդ մարդկանց կարիքը նույն այդ պաշտոնյաների ապահովվածության հետևանքն է:
Այսինքն՝ խնդիրը լուծում է պահանջում բոլոր դեպքերում, որպեսզի Հայաստանի քաղաքացուն նախ չդարձնեն կարիքի գերի, հետո էլ իրենց բարեգործությունների գերի՝ այդ բարեգործությունների երկար ու կարճ գովազդներով հանդերձ: Այսինքն՝ կոնկրետ դեպքում ըստ էության ստացվում է, որ ադրբեջանական գերությունից վերադարձած մարդը հայտնվում է բարեգործության գերության կարգավիճակում: Մինչդեռ նման իրավիճակների համար պետք է ձևավորվեն հասարակական-պետական մեխանիզմներ, երբ նման կարիքների դեպքում կցուցաբերվի օգնություն արդեն այնպիսի տարբերակներով, որոնք կփակեն առանձին պաշտոնյաների PR-ի գայթակղությունը, կփակեն նման շահագրգռվածության բավարարման ճանապարհները:
Հայաստանը պետություն է, ոչ թե ինչ-որ տարածք, որը այս կամ այն պաշտոնյայի կամ օլիգարխի խնամակալության հույսին է: Այդ պետությունը պետք է իր քաղաքացիներին տարբեր կարգավիճակներում, տարբեր կարիքների դեպքում օժանդակության հանրային և պետական մեխանիզմներ ձևավորի, քանի որ հենց դա է պետության առանցքային գործառույթներից մեկը՝ ապահովել հանրային համակեցության այնպիսի պայմաններ՝ առօրյա և արտակարգ իրավիճակների համար, որպեսզի այդ հասարակության որևէ անդամ թե՛ լավ, թե՛ վատ իմաստով կախված չլինի որևէ կոնկրետ պաշտոնյայի բարի կամքից կամ մարդկային նկարագրից, այլ իր կարիքները բավարարի կամ օգնություն ու աջակցություն ստանա այդ մեխանիզմների միջոցով:
Լուսանկարը՝ Panorama.am-ի
