
Ադրբեջանը Եվրոպային կարող է էներգիա մատակարարել մեկ դար, Հունգարիայի վարչապետ Վիկտոր Օրբանի հետ հանդիպմանը հայտարարել է Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը: Օրբանն էլ հիշեցրել է, որ Ադրբեջանը Եվրոպայի հետ պայմանավորվել է կրկնապատկել մատակարարվող գազի ծավալը մինչև 2027 թվական: Հունգարիան Եվրամիության այն պետությունն է, որն առավել ընդգծված է Ռուսաստանի հետ հարաբերության պահպանման հարցում: Հունգարիան մերժել է ՌԴ հանդեպ պատժամիջոցների մի շարք տեսակներ, հիմնականում էներգակիրներին առնչվող:
Միաժամանակ, Հունգարիան Եվրամիության անդամ է, որը նաև դիտորդ է Թյուրքալեզու պետությունների կազմակերպությունում: Այդպիսով, մեկ օրինակով բավականին ակնառու է, թե որքան բազմաշերտ ու հարաբերական է Եվրամիություն կոչված միավորը քաղաքականության առումով: Իսկ այդպիսի օրինակները բազում են:
Մեկ այլ օրինակ է Իտալիան, որը երկու շաբաթ առաջ ռազմական գործակցության պայմանագիր է ստորագրել Բաքվի հետ, ու նաև ակնկալում է Անկարայի հետ սերտ գործակցությամբ դառնալ Եվրամիության հիմնական գազամուղների «մուտք» բուն Եվրամիության տարածք: Այս օրինակները բավարար են հասկանալու համար, որ, երբ խոսում ենք Հայաստանի սահմանին ԵՄ դիտորդական առաքելության տեղակայման մասին, մեղմ ասած տեղին չէ, պատեհ չէ և թերևս նաև քաղաքականապես ադեկվատ ու ողջախոհ էլ չէ այդ առաքելության թե որոշման, թե հեռանկարի միարժեք գնահատում:
Օրինակ, Ադրբեջանի հետ սերտ հարաբերության մեջ գտնվող, Թյուրքալեզու պետությունների կազմակերպության անդամ Հունգարիան, որ արգելափակել է ՌԴ հանդեպ որոշ քայլեր, այդ թվում էներգակիրների առնչությամբ, որ չի թաքցնում Բրյուսելի հետ իր անհամաձայնությունները այս կամ այն հարցում, որևէ կերպ չի խոչընդոտում Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին ԵՄ դիտորդական առաքելության տեղակայմանը: Սա առաջացնու՞մ է բավականին խորը մտորելու տեղիք՝ մինչ միարժեք գնահատականները: Իհարկե առաջացնում է: Սա նշանակու՞մ է, որ ԵՄ դիտորդական առաքելությունը մերժելի է: Իհարկե ոչ:
Պարզապես, դիցուկ Հունգարիայի օրինակը ընդամենը մեզ պարտադրում է կայացված որոշմանը նայել ոչ թե միարժեք, այլ բազմակողմ, որպեսզի մենք կարողանանք առավ ճգրիտ սահմանել կամ վեր հանել, արձանագրել դիտորդական առաքելությունից բխող հնարավորությունները, ինչպես նաև հնարավոր խութերը: Որովհետև ԵՄ որևէ երկիր դեմ չի եղել, որ այդ առաքելությունը տեղակայվի սահմանին, սակայն դա ամենևին չի նշանակում, որ նրանք բոլորը կողմ են այդ առաքելության աշխատանքի նույն նպատակին: Տեղակայվելու հարցում բոլորը համակարծիք են, սակայն նպատակների հարցը մեղմ ասած հարաբերական է: Ահա այդ հարաբերականը առավել հստակ և առարկայորեն «սահմանելն» է Հայաստանի աշխատանքային ուղղությունը, որպեսզի հետագա քաղաքական նպատակների հարցում առաքելությունն ավելի շատ համահունչ ու ներդաշնակ լինի Հայաստանի, ոչ թե օրինակ Եվրամիության «վստահելի էներգետիկ գործընկեր» Ադրբեջանի շահերին ու կարիքներին: