Ուկրաինական պատերազմի մեկնարկից ի վեր Հայաստանի հանրության շրջանում ամենից տարածված հարցադրումներից մեկն այն է, թե պատերազմի որ ելքն է Հայաստանի համար շահեկան: Ամեն ինչ անշուշտ հարաբերական է, սակայն այս պատերազմը Հայաստանի համար շահեկան ելք թերևս չունի, եթե «շահեկան» ասվածը ընկալում ենք իբրև օգտակար: Ընդհանրապես, այս պատերազմը Հայաստանի համար պետք է բերի թերևս մի եզրակացության, որ մեր գերխնդիրը ոչ թե այլ կռիվներում մեզ համար շահեկան ելքեր սպասելը կամ առավել ևս կանխագուշակելն է, այլ մեզ համար կարևոր ելքերը Հայաստանում գտնելը: Այլ կերպ ասած, Հայաստանի համար կարևորը Հայաստանում է և պետք է զբաղվել դրանով, ու որքան առավել անկանխատեսելի ու բարդ է դառնում միջազգային իրավիճակը, այնքան առավել ևս պետք է ամրացնել Հայաստանի ներքին կյանքը:
Հատկապես, երբ կարող է օրինակ արտաքին իրադրության հետևանքով առաջանալ այնպիսի իրավիճակ, երբ ձևավորվում է Հայաստան տեղափոխվելու ցանկություն ունեցող թե մեր հայրենակիցների, թե օտարերկրացիների նկատելի ալիք: Մերժել այդ ալիքը, մի շարք պատճառներով հնարավոր չէ ու նաև նպատակահարմար չէ, թե մեր հայրենակիցների առումով՝ որոնց օգնելը, ընդունելը մեր պարտքն է, թե օտարերկրացիների, որոնք կարող են Հայաստանի տնտեսության համար լինել լրացուցիչ ավյուն:
Միաժամանակ սակայն, Հայաստանը պետք է ունենա ներքին այնպիսի ամրություն ու կայունություն, որը թույլ կտա ընդունել այստեղ տեղափոխվել ցանկացող հազարավոր, անգամ տասնյակ հազարավոր անձանց, որովհետև այդ դեպքում էլ առաջանում է իհարկե այդպիսի ծավալ ընդունելու հարցում Հայաստանի կարողությունների խնդիր: Սա իհարկե ընդամենը մի դրվագ է, այսօր արդեն իհարկե բավականին «միս ու արյուն» ստացած դրվագ: Մինչդեռ, կան նաև այլ տնտեսական, ու նաև քաղաքական, ռազմա-քաղաքական ահռելի ասպեկտներ: Հայաստանի հանդեպ այդ ամենի «որակական հատկանիշը» իհարկե զգալիորեն ձևավորվում է այսպես ասած հենց սկզբից՝ այդ իրադարձությունների բերած մոտիվներում, ակունքներում, սակայն մի զգալի մասով էլ այդ հատկանիշները իրենց որակները «ստանում» են այն ներքին դիմադրունակությունից, պաշտպանունակությունից և ճկունությունից, որ կա Հայաստանում, կամ պետք է լինի:
Հետևաբար, «որն է մեզ համար ուկրաինական պատերազմում առավել շահեկան ելքը» հարցադրման ամփոփ պատասխանը թերևս մեկն է՝ շահեկան ելքը Հայաստանի կարողությունների զարգացումն է թե տնտեսական, թե քաղաքական, թե ռազմական իմաստով, ու այդ զարգացման համար համահայկական ներուժը ներգրավելու կարողությունը:
