«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է քաղաքագետ Լևոն Շիրինյանը։
– Պարոն Շիրինյան, ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը երեկ ղարաբաղյան հարցը քննարկել է Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնի, նաև Թուրքիայի նախագահի հետ։ Հետաքրքիր է՝ հատկապես Թուրքիայի հետ քննարկումները մեզ համար ի՞նչ վտանգներ են պարունակում։ Ռուս-թուրքական քննարկումներից մենք ի՞նչ կարող ենք սպասել։
– Մենք մեր կռիվը պետք է առաջ տանենք, իրենք իրար հետ հարցեր ունեն՝ ինչպես 1920 թվականին։ Գործը մերն է, մեր հարցերը պետք է ինքներս լուծենք։ Այսօր գլխավոր հարց լուծողը հայկական զինուժն է։ Իբր թե Ռուսաստանը քայքայվել է և ուժ չունի թուրքերի դեմ խոսելու. դուք դրան հավատո՞ւմ եք։ Բայց մենք դրանով չպետք է զբաղվենք։ Երբ մենք իրադրությունը մեր պատկերացրած ձևով կարգավորենք, իրենք իրենց քայլերը կհամապատասխանեցնեն մեզ հետ։ Ես առաջարկում եմ, որ այս օրերին մամուլը չզբաղվի սրանով, ամբողջ համազգային ներուժը, բանակը, ուժային կառույցները պետք է դնել ադրբեջանական բանակը քայքայելու համար։
Ամբողջ աշխարհն ասում է՝ այս հարցը շատ է բարդ, ես հարցնում եմ՝ Ղրիմի հարցից բա՞րդ է, թե՞ թուրքական հարցից բարդ հարց է։ Ոչ մի բարդություն չկա, թույլ ենք՝ բազար են անում։ Պետք է ուժեղանանք և վերջ։
– Ձեր կարծիքով՝ Եվրոպան, ԱՄՆ-ը, նույն Իրանը ինչպե՞ս կվերաբերվեն այն հանգամանքին, որ այստեղ ռուսական խաղաղապահ ուժեր տեղակայվեն։
– Կա Մինսկի խումբ, ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի որոշում, ի՞նչ խաղաղապահ։ Ռուսներն ու թուրքերը այդ որոշումները չեն կարող չեղարկել։ Պետք է հանգիստ կռվել ու ջախջախել ոսոխին։ Մնացածի համար կա արտգործնախարարություն, թող զբաղվի այդ հարցերով։ Այդպես էլ չկարողացան աշխարհին հասկացնել, թե մենք ինչ ենք ուզում։ 30 տարվա մեջ չկարողացան ձևակերպել, թե իրենք ով են և ինչ են ուզում՝ որպես ՀՀ արտգործնախարարություն։ Մենք հասկանո՞ւմ ենք, թե ինչ ենք ուզում։
– Այսինքն՝ նկատի ունեք, որ մեր պահանջները հստակ ձևակերպված չե՞ն։
– Բանակը ձևակերպել է, Ադրբեջանը պետք է ջախջախվի, ու այդ պետությունը պետք է վերածվի Ադրբեջանի դեմոկրատական դաշնային պետության։ Դա մեր քաղաքական իդեալը կարող է լինել, մնացածը մեզ համար կարևոր չէ։ Ամեն մեկը շագանակ է տաքացնում, արցախյան հակամարտության մեր լեգենդների արյունից իր բաժինն է ուզում վերցնել։ Բայց Հայաստանն անտեր չէ, ունի բանակ ու պետություն։ Իրար քիթ քթի տված հարցեր են լուծում, բայց չմոռանանք 1921 թվականի ռուս-թուրքական բարեկամության ու եղբայրության պայմանագիրը։ Այդ պայմանագիրը վերացա՞ծ է, իրենք գործում են այդ պայմանագրի շրջանակներում։ Բայց աշխարհը շատ է փոխվում. մեր տարածաշրջանում հայկական զինուժի գործողությունները իրավիճակ են փոխում։ Նորից կրկնեմ՝ հերիք է աշխարհի հարցերը քննարկենք, կենտրոնանանք ռազմաճակատի հարցերի վրա։ Իրենք իրար լավ գիտեն, 1920 թվականի հիշողությունների համը բերաններն է, թե ինչպես Հայաստանը բաժանեցին։ Բայց կրկնում եմ՝ կան եռանախագահներ, ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհուրդ, ՀՀ իշխանություն։ Չինացիները համաձա՞յն են, որ ռուսներն ու թուրքերը գլուխ գլխի տված հարց լուծեն։ Լավ կլինի, որ ռուսներն ու թուրքերը Ղրիմի հարց քննարկեն, այսօր առավել ակտուալը դա է։