«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է Արցախի խորհրդարանի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի նախկին նախագահ, քաղաքագետ Վահրամ Աթանեսյանը։
-Պարոն Աթանեսյան, 2020 թվականին Արցախում կայանալիք նախագահական ընտրություններին առաջադրվելու մտադրության մասին է հայտնել Արցախի ԱԳ նախարար Մասիս Մայիլյանը։ Արդյոք փոխվո՞ւմ է արդեն իսկ առկա պատկերը, և արդյոք Մայիլյանը կարո՞ղ է լինել Երևանի նախընտրելի թեկնածուն։
-Նախ, ըստ իս՝ հնարավորությունների մասին դեռ բավական վաղ է խոսել։ Ընտրությունները տեղի կունենան կես տարի հետո, եկող տարվա գարնանը։ Այս պահին դժվար է ասել, թե ով ինչ հնարավորություն ունի։ Իրողությունն այն է, որ վերջին ՏԻՄ ընտրություններում տպավորիչ հաջողություն է արձանագրել «Ազատ հայրենիք» կուսակցությունը, 228 համայնքներից ավելի քան 170 համայնքներում ղեկավար է ընտրվել այդ կուսակցության անդամը կամ համակիրը։ Սա, իմ կարծիքով, լուրջ քաղաքական ռեսուրս է, որն իր ազդեցությունը կունենա նախագահական և խորհրդարանական գալիք ընտրություններում։ Որքանով ես եմ հասցրել դիտարկել՝ մյուսները քաղաքական նման ռեսուրս չունեն։
-Սամվել Բաբայանի առաջադրման հարցը, ըստ Ձեզ, ի՞նչ հանգուցալուծում կստանա։
-Հարցը ներկայացված է Ազգային ժողով, ու խորհրդարանն այն կքննարկի։ Իմ տեղեկացվածությամբ, որքանով ես եմ հասկանում՝ ԱԺ-ն պետք է հարցն ուղարկի Գերագույն դատարան՝ ստանալու եզրակացություն, արդյոք համապատասխանո՞ւմ են այդ փոփոխությունները Սահմանադրությանը, թե՞ ոչ։ Իրավական դաշտի խնդիր է՝ ինչպիսին կլինի Գերագույն դատարանի վճիռը, այնուհետև՝ Ազգային ժողովի որոշումը, ցույց կտա դատարանը։ Անձնապես ես տպավորություն ունեմ, որ այդ թեման փակված է, ու Սամվել Բաբայանը չի առաջադրվելու որպես Արցախի նախագահի թեկնածու։
-Ֆավորիտ թեկնածու է համարվում նաև Վիտալի Բալասանյանը։ Իր վերջին կոշտ հայտարարությունները՝ ՀՀ իշխանությունների հասցեին որոշակի ընտրազանգված գրավելո՞ւ համար է։
-Դա Վիտալի Բալասանյանի անձնական տեսակետն է, նա այդպես է մտածում ու առաջին անգամ չէ, որ այդպես է արտահայտվել։ Նման կոշտ հայտարարություններ ՀՀ իշխանությունների հասցեին Վիտալի Բալասանյանն արել է, երբ դեռևս Անվտանգության խորհրդի քարտուղար էր։ Ես չեմ կարծում, թե նա արտահայտում է արցախցիների տեսակետը, համակիրների մի նեղ խմբակ գուցե ընդունում է իր հայտարարությունները։ Ընդհանուր առմամբ պետք է զերծ մնանք նրա տեսակետը Արցախում ընդհանրացնելու գայթակղությունից։
-Իսկ ինչքանո՞վ է կարևոր, որ Արցախի հաջորդ ղեկավարը լոյալ լինի ՀՀ իշխանություններին, վարի նույն քաղաքական կուրսը։
–Իրավիճակն այնպիսին է, որ ով ինչ մտածում է՝ ասում է։ Մեկի մոտ այն կարծիքն է գերիշխում, որ Արցախում պետք է ձևավորվի այնպիսի իշխանություն, ինչպիսին Հայաստանում է, երկրորդ ասում է՝ ոչ, երրորդ այլ տեսակետ ունի։ Բայց վերջնական որոշումը կայացնում է ժողովուրդը, Արցախի ժողովուրդն ում կընտրի՝ նա էլ կդառնա, կձևավորի իր իշխանությունը։ Չեմ կարծում, որ Հայաստանից միջամտության ու հովանավորության կարիք կա։ Ըստ իս՝ սխալ է թեկնածուներից որևէ մեկին ներկայացնել ՀՀ իշխանությունների համար ընդունելի կամ ոչ ընդունելի։ Հայաստանի իշխանություններն այստեղ խնդիր չունեն, խնդիրը գտնվում է Արցախի ընտրողի քվեի մեջ, ով կստանա մեծամասնություն՝ կդառնա նախագահ, այստեղ ապոկալիպտիկ ենթադրությունների ու վերլուծությունների կարիք չկա։ Եկե՛ք սպասենք իրադարձությունների ընթացքին։
