Thursday, 28 03 2024
ՔՊ նիստում քննարկվել են եվրոպական կուսակցական միությունների գաղափարախոսությունները
«Դժվարին որոշում եմ կայացրել` չհավակնել Բարձրագույն դատական խորհրդի դատավոր անդամի թափուր տեղին». Վազգեն Ռշտունի
«Ռուսաստանը հաջողության է հասնում այնտեղ, որտեղ դրա կարիքն ունի»․ Պուտին
Հրազդանում մթնոլորտային օդում փոշու պարունակությունը գերազանցել է սահմանային թույլատրելի կոնցենտրացիան
Վլադիմիր Վարդանյանը կմասնակցի Մարդու իրավունքերի եվրոպական դատարանի դատավորների ընտրության հանձնաժողովի նիստին
Ծեծի է ենթարկել իր անչափահաս դստերը և փորձել սեռական հարաբերություն ունենալ նրա հետ
Այն, ինչ կներվի Բաքվին, չի ներվի Երևանին. Կրեմլը բաց է խաղում
ԵՄ ներկայությունը Բաքվին հանգիստ չի տալիս
Ադրբեջանը «կլրջացնի՞» ՀԱՊԿ-ի հետ ընկերությունը
Ազատագրվել ռուսական կախվածությունից. եվրաինտեգրման առաջնահերթությունները
Դիմակներն այլևս հանված են. Մոսկվան հանձնում է իր ամենաարժեքավոր ագենտին
Տղամարդը դանակահարել է նախկին կնոջն ու նրա քրոջը
Հայաստանը «դիվերսիֆիկացնում է» քաղաքականությունը, Ռոսատոմը մոդեռնիզացնում է Մեծամորի ԱԷԿ-ը
Գործակալ հիշեցնող Շահրամանյանը
Բաքվի խոշոր «խաղադրույքը»
Կլիմայի փոփոխության բացասական ազդեցությունը նկատելի է գյուղատնտեսության և տնտեսության մի շարք այլ ճյուղերում. փոխնախարար
Ռուսաստանում տեղի ունեցած ահաբեկչության գործով նոր կասկածյալ է հայտնվել
Արմեն Գևորգյանը ԵԽԽՎ դիտորդական առաքելության կազմում կհետևի Հյուսիսային Մակեդոնիայի նախագահական ընտրություններին
Մի համագործակցության խրոնիկա
Հայաստանը չունի ավելի ուժեղ զենք, քան միջազգային իրավունքը. չկրակելը խելամիտ չէ
Սասունցի Դավթի դարաշրջանը չէ. ԱՄՆ-ից ակնկալիքներին զուգահեռ պետք է ամրապնդել պետությունը
Երևանում ծառի ճյուղը թեքվել և ընկել է էլեկտրական լարերի վրա. փրկարարները մասնատել են ծառի ճյուղը
21:40
Ղազախստանի դեսպանատունը խորհուրդ է տվել լքել Օդեսայի և Խարկովի մարզերը
Վիճաբանություն և ծեծկռտուք՝ անչափահասների մասնակցությամբ․ կա վիրավոր
Քանի՞ մարդ է թունավորվել Հայաստանում
«Հայաստանի և Ռուսաստանի հարաբերություններում ստեղծված իրավիճակը լավատեսություն չի ներշնչում»․ Լավրով
Բաքվի անհիմն մեղադրանքն ու խորամանկ խաղը Բրյուսելից առաջ
«Կրոկուսի ահաբեկչության հեղինակներն Ուկրաինայից զգալի գումարներ և կրիպտոարժույթներ են ստացել»․ ՌԴ ՔԿ
20:40
Սևաստոպոլում ռազմական ինքնաթիռն ընկել է ծովը
Ռուսաստանցիները կորցնում են հետաքրքրությունը Դուբայի նկատմամբ

Անշնորհակալ գործ

Սոցիոլոգիան ակտիվացել է, փորձում է կուսակցական վարկանիշներ ներկայացնել, կանխատեսումներ անել խորհրդարանում տեղերի բաշխվածության վերաբերյալ, թե ով քանի տոկոս կտանի, ով կանցնի, իսկ ով չի անցնի խորհրդարան:

Սոցիոլոգիական այս աժիոտաժը միանգամայն հասկանալի է՝ ընտրական շրջանները Հայաստանում սոցիոլոգիայի եկամտաբերության քիչ թե շատ բարվոք, պատեհ շրջան են, ու սոցիոլոգները փորձում են հնարավորինս արդյունավետ օգտագործել այն, ինչ-ինչ տվյալներ ներկայացնելով հաճախորդների շրջանակ պարզել, շահառուների ցանկ հստակեցնել, ներգրավել նոր պատվերներ և այլն: Տարօրինակ է այն քաղաքական աժիոտաժը, որն առաջանում է սոցիոլոգիական այս հրապարակումների հետևանքով: Մարդիկ սկսում են լրջորեն քննարկել կանխատեսումները, փորձում են իրենք էլ, այսպես ասած, մի-մի սոցիոլոգ դարձած գուշակել, թե ով կանցնի, որ տեղով կանցնի, քանի տեղ կունենա և այլն: Իրականում Հայաստանում այդ իմաստով բացարձակ անկանխատեսելի իրավիճակ է:

Ընդհանրապես, թվում է, թե ներքաղաքական հանդարտ գործընթացը պետք է որ ավելի հեռանկարային կանխատեսումների հնարավորություն ընձեռեր, սակայն իրականում իրավիճակը հակառակն է: Ինչքան հանդարտ է իրավիճակը Հայաստանում, այդքան ավելի անկայուն հիմքեր են կանխատեսումների, քաղաքական գուշակությունների և կանխագուշակությունների համար: Կարող ենք քիչ թե շատ վստահ լինել միայն, որ խորհրդարանում անկասկած տեղ կունենան ՀՀԿ-ն, ԲՀԿ-ն և Հայ ազգային կոնգրեսը: Մնացյալ քաղաքական ուժերի առումով, շատ դժվար է կանխատեսումներ անել, որովհետև եթե, ասենք, այսօր իշխանությունը ծրագրում է, որ օրինակ տեղ կտա ՀՅԴ-ին կամ «Ժառանգությանը», ապա վաղը չի բացառվում, որ իշխանությունն ուղղակի չտեսնի դրա անհրաժեշտությունը: Ամեն ինչ կախված է ներքաղաքական և արտաքին քաղաքական զարգացումների վեկտորից: Եթե օրինակ՝ Ղարաբաղի հարցում էական փոփոխություններ չլինեն, եթե արտաքին հարցում հայ-թուրքական հարաբերության կարգավորման գործընթացի նոր ալիք չսկսի, մինչև 2012 թվականի ընտրությունը, ապա հազիվ թե Սերժ Սարգսյանն ունենա ՀՅԴ-ին խորհրդարան մտցնելու անհրաժեշտություն: Թեև կա նաև 2013 թվականի ընտրության խնդիրը, և այդ դեպքում շատ բան կախված է նրանից, թե արդյոք Սերժ Սարգսյանը կունենա՞ այդ գործընթացների՝ Ղարաբաղ և հայ-թուրքական, զարգացման վերաբերյալ որևէ մեսիջ, որևէ ազդակ, որ ահա կարող է այսքան ժամանակ անց լինել այս կամ այն զարգացումը:

Արտաքին ազդակները զգալի դեր են խաղալու նաև «Ժառանգության» պարագայում, քանի որ այս կուսակցությունն էլ արտաքին հարցերում հակադիր հայացքներ ունի իշխանության մոտեցումների հետ համեմատ և կարող է ՀՅԴ հետ միասին կազմել լուրջ ընդդիմադիր ալյանս: «Ժառանգության» պարագայում, սակայն, ներքին գործոններն էլ զգալի են, քանի որ ի տարբերություն ՀՅԴ-ի, «Ժառանգությունը» բավական ակտիվ է ներքին կյանքում և փորձում է թե՛ քաղաքացիական, թե՛ քաղաքական ֆորմատների առաջարկներ ներկայացնել հասարակությանը, թեև դրանք առայժմ, մեղմ ասած, այդքան էլ գրավիչ չեն թվում՝ դատելով «Ժառանգության» ակցիաների մասնակիցների քանակից: Հետևաբար, «Ժառանգության» դեպքում շատ բան կախված է նաև նրանից, թե կուսակցությունն ինչքանով կհաջողի ներքին ժողովրդականության հարցում: Եվ եթե հաջողի, ապա իշխանությունն անկասկած ստիպված կլինի հաշվի նստել այդ իրողության հետ:

ՀՅԴ պարագայում էլ, իհարկե, կա այդ գործոնը, բայց կարծես թե շատ քիչ է հավանական, որ ՀՅԴ-ն ներքին կյանքում կարողանա ժողովրդականության հասնել իր ներկայիս էլիտայի պայմաններում: ՀՅԴ ներկայիս ղեկավար կազմը այնքան է սերտաճած իշխանության հետ՝ լինելով տարբեր բիզնես-պրոյեկտների գործընկեր, որ դժվար է պատկերացնել թե այդ պարագայում ինչպե՞ս է ՀՅԴ-ն ակտիվ ներքին գործունեություն ծավալելու և իրական ապացույցներ ներկայացնելու իր ընդդիմադիր լինելու վերաբերյալ: Իհարկե նույնը կա նաև արտաքինի պարագայում, բայց այստեղ արդեն Դաշնակցության մոտ առաջանում է որոշակի հետաքրքրական իրավիճակ. կուսակցությունն այստեղ ուղղակիորեն կանգնում է դեմք փրկելու անհրաժեշտության առաջ և ստիպված է լինում կոշտ դիրքորոշում ցուցաբերել, իսկ դրան զուգահեռ էլ արտաքին հարցերում ակտիվանում է կուսակցության, այսպես ասած, արտասահմանյան, սփյուռքյան թևը և հավասարակշռում հայաստանյան լիդերներին, ու արդյունքում ՀՅԴ գործունեությունը որոշակիորեն արմատականանում է: Իսկ քանի որ ներքին կյանքում արտասահմանյան թևի շահագրգռությունը գրեթե զրոյական է, հետաքրքրությունը գրեթե բացակայում է, ապա իրավիճակը լրիվ մնում է, այսպես ասած, հայաստանյան ղեկավար կազմի հայեցողությանը, և արդյունքում ստանում ենք մեր բոլորիս աչքի առաջ գիրացող կոնֆորմիզմ:

ՀՅԴ պարագայում երևի թե կա ևս մի գործոն՝ Ռոբերտ Քոչարյան: Բայց համարձակվում եմ ենթադրել, որ ՀՅԴ-ն առանց Քոչարյանի շատ ավելի մեծ շանս ունի ընդունելության արժանանալ գալիք խորհրդարանում, քան Քոչարյանով: Բանն այն է, որ Քոչարյանի ներկայացվածությունը գալիք խորհրդարանում ցանկալի չէ թե՛ ՀՀԿ, թե՛ Կոնգրեսի, թե՛ անգամ ԲՀԿ համար, որը թերևս վաղուց է հասկացել, թե ինչքան խանգարող և կաթվածահար անող գործոն է այդ գործոնն այժմ:

Ընթերցողը կարող է նկատել, որ չշոշափեցի ՕԵԿ անունը: Տեսակետ կա, որ Սերժ Սարգսյանը կարող է ՕԵԿ-ին մի քանի մանդատ տալ: Բայց, անկեղծ ասած, դա արդեն, բարեբախտաբար, Հայաստանում որևէ մեկին չի էլ հետաքրքրում: Իսկ ահա այն, թե արդյոք ավանդական հնգյակից բացի՝ ՀՀԿ, ԲՀԿ, Կոնգրես, ՀՅԴ և «Ժառանգություն» (ՕԵԿ-ը վաղուց արդեն, այսպես ասած, ոչ ավանդական ուժ է), որևէ այլ ուժ կհայտնվի՞ խորհրդարանում, թերևս ավելի ու ավելի հետաքրքրական հարց է դառնում՝ նկատի ունենալով այն, որ ներկայիս ընտրական փուլը Հայաստանի համար թերևս նշանավորվելու է որպես մուտք դեպի նոր քաղաքական փուլ, և դրա նախանշանները առնվազն կնշմարվեն ընտրության արդյունքների տեսքով:

Ի վերջո, կասկած չկա նաև, որ Հայաստանի ապագա խորհրդարանի գույները կախված են լինելու, այսպես ասած, գերտերությունների տրամադրություններից: Չէ՞ որ Հայաստանում իշխանությունը որևէ քայլ անելիս, առավել ևս կարևոր քայլ, առաջնորդվում է ընդամենը հետևյալ սկզբունքով՝ հնարավորինս նվազեցնել իր հանդեպ ներքին վտանգները և արտաքին ճնշումները: Եվ կախված այն բանից, թե տվյալ, այսինքն՝ ընտրության պահին ով ինչպիսի վտանգ կներկայացնի և ինչքան կճնշի իշխանությանը, կձևավորվի Հայաստանի նոր խորհրդարանը:

Բաժիններ
Ուղիղ
Լրահոս
Որոնում