Փետրվարի 27-ին Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը պաշտոնական այցով կմեկնի Իրան: Այցը չափազանց կարևոր է ինչպես Հայաստանում, այնպես էլ տարածաշրջանում տեղի ունեցած և տեղի ունեցող իրադարձությունների ֆոնին: Թեմայի շուրջ «Առաջին լրատվական»-ը զրուցել է իրանագետներ Ահարոն Վարդանյանի և Աննա Գևորգյանի հետ:
«Այցը սպասված և կարելի է նույնիսկ ասել՝ օբյեկտիվ պատճառներով մի փոքր էլ ուշացած է: Մի հետաքրքիր դետալի վրա կցանկանայի ուշադրություն դարձնել. մեր օրացույցով տարին փոխվել է, և մեր վարչապետն իշխանափոխության հաջորդ տարին է այցելում Իրան, բայց Իրանի Իսլամական Հանրապետությունում դեռ այն տարին է, որում տեղի է ունեցել թավշյա հեղափոխությունը: Այն նույն տարում, երբ Իրանում տոնում են նաև իրենց իսլամական հեղափոխության 40-րդ տարեդարձը, տեղի է ունենում Հայաստանի վարչապետի այցը: Ըստ էության հետաքրքիր, խորհրդանշական ժամանակաշրջան է: Ինչ վերաբերում է օրակարգին, բնականաբար մի շարք հարցեր կարող են ընդգրկված լինել, դեռևս մանրամասներ չգիտենք»,- ասաց Աննա Գևորգյանը:
Հարցին՝ հայկական կողմը շեշտը պետք է դնի քաղաքակա՞ն, թե՞ տնտեսական բաղադրիչի վրա, մեր զրուցակիցը նշեց, որ հետադարձ հայացք նետելով հայ-իրանական հարաբերույթունների պատմության վրա՝ կտեսնենք, որ քաղաքական հարաբերությունների մակարդակը շատ բարձր են գնահատում ինչպես Հայաստանում, այնպես էլ Իրանում: «Ինչ վերաբերում է տնտեսականին, ապա վերջինս զգալիորեն հետ է մնում քաղաքական հարաբերությունների մակարդակից, և տվյալ պահին, բնականաբար, այս երկուսը հնարավոր չէ տարանջատել, բայց ամեն բան պետք է անել, որ տնտեսական հարաբերությունների իրական, շոշափելի և նյութական ձեռքբերումները լինեն նույնքան օրինակելի, նույնքան բարձր մակարդակի վրա, ինչպես քաղաքական հարաբերությունները»,- հավելեց նա:
Վարդանյանն իր հերթին ասաց, որ Իրանի հետ հարաբերությունները զարգացնելու ժամանակն է: «Իրանական կողմը միշտ շեշտում է, որ տեսնում է Հայաստանի կարևորությունը և դերը Պարսից ծոց-Սև ծով միջանցքում, կարծում եմ՝ անթույլատրելի է այս առանցքում չօգտագործել այդ ներուժը»: Նրա խոսքով՝ օրակարգը կարող է լինել շատ բարդ, քանի որ հայ-իրանական հարաբերությունների օրակարգը շատ խիտ է, ուստի լավ կլինի, որպեսզի վարչապետը ներկայացուցչական կազմով մեկնի Իրան:
Անդրադառնալով այցի հետ կապված ռիսկերին՝ Վարդանյանն ասաց. «Անկեղծ ասած, չեմ հասկանում, թե ինչու պետք է մի երկրի հետ հարաբերությունները զարգացնելիս ռիսկեր տեսնենք, երբ այդ երկիրը շատ կարևոր երկիր է Հայաստանի համար և ունի կենսական նշանակություն…
Ներկայում Իրանը Հայաստանի համար ոչ միայն բարեկամ, հարևան երկիր է, այլ նաև ռազմավարական նշանակություն ունեցող, կարելի է ասել, որ հարաբերությունները ձգտում են ընդհուպ մինչև ռազմավարականի»:
Գևորգյանի խոսքով՝ որևէ երկրի հետ հարաբերությունները չեն լինում ռիսկերից զուրկ, պետական շահից ելնելով հարաբերությունների հաստատումը և ռիսկերի ճիշտ գնահատումն այն է, ինչ ընկած է արդյունավետ դիվանագիտության հիմքում. «Շատ կարևոր է, որպեսզի ռիսկերը գնահատելիս մենք ելնենք ոչ թե բիզնես, անձնական ինչ-ինչ շահերից, այլ սուվերեն երկրի պետական շահի դիրքերից: Երբ կառուցենք մեր քաղաքականությունը՝ ելնելով այս դիրքերից, հավատացեք՝ ցանկացած երկիր՝ լինի հարևան, թե գերտերություն, հաշվի կառնի այդ շահերը»:
Առավել մանրամասն՝ տեսանյութում:
