Վերջին տարիներին Հայաստանի հասարակական կյանքն ուղեկցող ներիշխանական ռազբորկաների պակաս երբեք չի զգացվել, և այս տեսանկյունից այն, ինչ որ կատարվում է այսօր, Ռոբերտ Քոչարյանի և Տիգրան Սարգսյանի առանցքի շուրջ, ըստ էության նորություն չէ: Ներիշխանական ռազբորկաների այս շրջանը արժանանում է տարբեր վերլուծությունների և գնահատականների:
Դիտորդների մի մասը այս ամենը թատերական ներկայացում է որակում` հավաստիացնելով քաղաքացիներին, որ խորքում ամեն ինչ լավ էլ պայմանավորված է: Դիտորդների մյուս մասը փորձում է հասարակությանը ներկայացնել ներիշխանական ռազբորկաների հիմքերը, բացատրել կամ վերլուծել, թե ինչու իշխանությունները սկսեցին պայքարել իրենք իրենց դեմ, այսինքն` մեղադրել միմյանց, վիրավորել կամ պիտակավորել:
Այս ամենում բերվում են հիմնավոր փաստարկներ, բերվում են հեքիաթներ, ուղղակի մտավոր զառանցանքներ, կատարվում են այս ամենի վրա «քաղաքագիտական» վերլուծություններ, որոնք վերջում պայթում են փուչիկների նման: Սակայն, այս բոլորով հանդերձ, կա մի բավականաչափ նկատելի իրողություն: Դա այն է, որ ներիշխանական այս ռազբորկաները կամա, թե ակամա, բայց կատարում են հասարակական ծուղակի դեր, նրանք ծուղակն են գցում հասարակությանը:
Այդ ծուղակը կազմակերպվա՞ծ է, լավ մտածված և դերաբաշխվա՞ծ, թե՞ ուղղակի օբյեկտիվ իրողություններ են, որոնք ծուղակի են վերածվում` վիճելի կամ քննարկելի է գուցե, սակայն որ հասարակության զգալի մասը հայտնվում է դրա մեջ` ըստ էության անվիճելի է:
Մի քանի օր է, որ հասարակությունը ակտիվորեն ապրում է Քոչարյանի ու Տիգրան Սարգսյանի անուններով, քննարկում նրանց ասածները, հետո մեկնաբանություններ հարցնում նրանց ասածների վերաբերյալ: Ըստ որում` մեկնաբանողներն էլ մարդիկ են մեծավ մասամբ, որոնք Քոչարյանի և Սարգսյանի հետ միասին եղել են Հայաստանում երկար տարիներ գոյություն ունեցող համակարգի կարկառունները, պետության և հանրության ապագայի հաշվին վայելել են անձնական բարեկեցությունը: Եվ ահա այս մարդիկ այս օրերին միմյանց հետ ինչ-որ հաշիվներ են պարզաբանում` ակնհայտորեն զբաղվելով երեսպաշտությամբ, իսկ հասարակությունն այս ծուղակն ընկած նրանց է քննարկում, սեփական անելիքները հասկանալու, համակարգի դեմ պայքարի կենսականորեն անհրաժեշտ նոր մեթոդաբանության շուրջ քննարկումներ ծավալելու փոխարեն:
Տեսարանները դարձել են հասարակական ներուժի ջլատման լավագույն գործիքներից մեկը, և դրանք եթե չեն էլ կազմակերպվում, ապա ակնհայտորեն սադրվում են ինչ-որ կերպ, և թելը սկսում է քանդվել, իսկ հասարակությունն էլ խճճվել այդ թելի մեջ: Այդպես իշխող համակարգը շարունակում է թելել իր թելը` ի տարբերություն հասարակության, որը դեռ չի կարողանում թելն անցկացնել ասեղի անցքով` կարը սկսելու համար:
Լուսանկարը՝ Photolure-ի
