Երևանի ավագանու ընտրության արդյունքից հետո, երբ իշխող «Իմ քայլը» դաշինքի թեկնածուն հավաքեց մոտ 82 տոկոս քվե, տարբեր հարթակներից հնչում են մտահոգություններ, թե այդքան բարձր քվեն կապ չունի ժողովրդավարության հետ, մտահոգիչ է հեռանկարի առումով, որովհետև կարող է բերել ոչ ժողովրդավարական տրամադրությունների՝ առաջին հերթին հենց իշխանության շրջանում: Այդ առիթով կա հայտնի խոսքը, որ իշխանությունն այլասերում է, իսկ բացարձակ իշխանությունը այլասերում է բացարձակ: Միևնույն ժամանակ պակաս հայտնի չէ նաև, որ այդօրինակ արտահայտություններն ու թևավոր խոսքերը չեն կարող լինել ոչ միայն բացարձակ, այլ նույնիսկ գերակա ճշմարտություն, հատկապես աշխարհում, որը փոխվում է գրեթե ամեն օր:
Այդուհանդերձ, մտահոգությունը հասկանալի է, որովհետև ցանկացած պետության և հանրության առաջընթացի համար կարևոր է քաղաքական ընդդիմության ու մրցակցության գոյությունը: Սակայն այստեղ իրավիճակը պահանջում է ոչ թե ընդհանրական, վերացարկային, այլ շատ կոնկրետ գնահատական ու դիտարկումներ: Հասկանալի է, որ նախկին իշխող համակարգի տարբեր շրջանակներ շահագրգռված են տարածել «մտահոգությունները» 82 տոկոսի կապակցությամբ: Բայց այդ մտահոգություններն արտահայտում են նաև շրջանակներ, որոնք նախկին համակարգի անմիջական ներկայացուցիչ չեն, թեև կարող են լինել նաև ոչ ցցուն շահառուներ: Բայց չարժե ընկնել դավադրության տեսության կամ դավադրապաշտության ծուղակը, և դիտարկենք խնդիրը իրականությանը հնարավորինս մոտ, հնարավորինս ռացիոնալ եզրահանգման ու, ըստ այդմ, հանրային կարծիքի ձևավորմանը նպաստելու ակնկալիքով:
Դասական քաղաքական իրավիճակներում 82 տոկոս քվեն, որևէ ուժի դեպքում, անշուշտ, անոմալ երևույթ է: Դասական ժողովրդավարությունը, իհարկե, ենթադրում է որոշակի բալանսավորվածություն և ընտրական այլ պատկեր, հատկապես խորհրդարանական կառավարմամբ երկրում: Բայց Հայաստանում գործ չունենք դասական ժողովրդավարական համակարգի և քաղաքական մրցակցության հետ, և այս մասին ստիպված ենք հիշեցնել պարբերաբար: Ըստ այդ՝ իրավիճակի գնահատումը դասական տրամաբանության շրջանակում կամ ելակետերով բերում է սխալանքի և շեղման մեծ աստիճանի, ըստ այդմ՝ թույլ չի տալիս ձևավորել հանրային համարժեք դիսկուրս: Ավելին, դա էլ իր հերթին խեղելով, նենգափոխելով այդ դիսկուրսը, թույլ չի տալիս հանրությանը ռացիոնալ վերահսկողության տիրույթում պահել գործընթացի շարունակությունը, նոր զարգացումներն ու հեռանկարները: Հանրությունը դրանցից արդեն շեղված է լինում, իսկ դրանք ընթանում են իրենց տրամաբանության հունով: Հետևանքը լինում է այն, որ հանրությունը կտրվում է իրականությունից, առաջանում է խզվածք, ինչն էլ բերում է վերահսկողական գործառույթների իրականացման անարդյունավետության:
Ըստ այդմ՝ հույժ կարևոր է, որ ներկայիս ոչ դասական, հեղափոխական անցման շրջանում ձևավորվի հանրային այնպիսի դիսկուրս, որը առավելագույնս համարժեք է առկա իրավիճակին, ոչ թե ակադեմիական տեսաբանության այս կամ այն դպրոցի կանոնակարգին կամ ոճաբանությանը: Դա է գրավականը հնարավորինս արագ դասական ժողովրդավարական մոդելի գալու, կամ դրան տանող ընթացքը արագացնելու, միաժամանակ նաև հանրայնորեն կառավարելի, վերահսկելի պահելու: Ահա այդ տեսանկյունից, խնդիրն այն չէ, որ ինչ-որ ուժ կարող է հավաքել 82 տոկոս, այլ այն, թե ինչպես է ձևավորվել այդ 82 տոկոսը, ինչ միջավայրում, ինչ ժամանակային տարածությունում, ինչպիսի գործոնների ազդեցությամբ և այլն: Ըստ այդմ` պարզ է, որ, քանի դեռ Հայաստանը գտնվում է չամբողջացած հեղափոխության ճանապարհին, կեսին, կամ եզրափակիչ փուլին մոտ, այդօրինակ բևեռացած արդյունքի հավանականությունը խիստ մեծ է, և միանգամայն տրամաբանական է նաև այդպիսի արդյունքի հասնելու հեղափոխական իշխանության կրող քաղաքական ուժի ձգտումը, ու, ըստ այդմ, այդ ձգտմանն էլ հանրության տված համարժեք արձագանքը: Տարօրինակ կլիներ, եթե հասարակությունը ընդունելով թավշյա հեղափոխության առաջարկը ապրիլին, ներկայումս չընդառաջեր հեղափոխության թավշյա գործընթացը տրամաբանական ավարտին հասցնելու առաջարկին: Ըստ այդմ, իռացիոնալ պետք է դիտվեր դա, ոչ թե այն, որ հանրությունն ընդունել է առաջարկն ու վերահաստատել, թարմացրել համաձայնությունը: Դա նշանակում է, որ հասարակությունը գիտակցում է քաղաքական պահն ու խնդիրները: Իսկ դա էլ իր հերթին տալիս է հիմք եզրակացնելու, որ գիտակցվում է նաև հետագայի համար պատասխանատվության հարցը:
Եվ այստեղ է բուն խնդիրը՝ որևէ իշխանության ժողովրդավարական ճանապարհից շեղման հարցը հասարակության հարցն է: Եթե հանրությունն ի վիճակի է թույլ տալ այդպիսի շեղում, կամ ի վիճակի չէ թույլ չտալ, ապա որևէ կապ չունի, թե քանի տոկոս հավաքած իշխանության հետ գործ ունենք: Եվ Հայաստանի՝ նախորդ մոտ երեք տասնամյակի պատմությունը հենց դրա վկայությունն է: Ըստ այդմ` խնդիրն ամենևին 82 տոկոսը չէ: Ավելին, դա եղած խնդիրների լուծման միջոց է: Խնդիրն այն է, որ հասարակությունը այլևս թույլ չտա որևէ ոչ ժողովրդավարական գործընթաց և շեղում, իսկ դրա համար պետք են հանրային ոլորտային էլիտաներ, նախաձեռնություններ, նոր ձևավորվող միջավայրեր, որոնք կստեղծեն նոր իրականություն և իշխանությանը, մի կողմից, աջակցելով դրանով, մյուս կողմից՝ կդնեն դրա առաջ պատասխանատվության տակ:
