Thursday, 28 03 2024
Երևանում ծառի ճյուղը թեքվել և ընկել է էլեկտրական լարերի վրա. փրկարարները մասնատել են ծառի ճյուղը
21:40
Ղազախստանի դեսպանատունը խորհուրդ է տվել լքել Օդեսայի և Խարկովի մարզերը
Վիճաբանություն և ծեծկռտուք՝ անչափահասների մասնակցությամբ․ կա վիրավոր
Քանի՞ մարդ է թունավորվել Հայաստանում
«Հայաստանի և Ռուսաստանի հարաբերություններում ստեղծված իրավիճակը լավատեսություն չի ներշնչում»․ Լավրով
Բաքվի անհիմն մեղադրանքն ու խորամանկ խաղը Բրյուսելից առաջ
«Կրոկուսի ահաբեկչության հեղինակներն Ուկրաինայից զգալի գումարներ և կրիպտոարժույթներ են ստացել»․ ՌԴ ՔԿ
20:40
Սևաստոպոլում ռազմական ինքնաթիռն ընկել է ծովը
Ռուսաստանցիները կորցնում են հետաքրքրությունը Դուբայի նկատմամբ
Ադրբեջանը հրաժարվում է սահմանազատումից՝ Հայաստանին ներկայացնելով ահաբեկիչ և օկուպանտ
Հայկական լեռնաշխարհը պատմականորեն եղել է համաշխարհային քաղաքակրթությունների խաչմերուկ. ՀՀ նախագահ
ԿԳՄՍ նախարարն ու փոխնախարարն այցելել են «Թատրոն տանիքում» այլընտրանքային թատրոն
20:00
Live. «Առաջին լրատվական» տեղեկատվական-վերլուծական կենտրոն
ԱԺ պատգամավորներն աշխատանքային այցով կգործուղվեն Բեռլին
ՀՀ կառավարության ուղարկած մարդասիրական օգնությունը հասել է Եգիպտոս. 1– 2 օրում կփոխանցվի Գազայի բնակիչներին
Հայաստանի տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ
Եվրոպական խորհրդի քաղաքական եւ անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան
Սահմանամերձ գյուղերում բնակարան կառուցելու համար պետական աջակցության ծրագրով նախորդ տարի հաստատվել է 280 շահառուի հայտ
Լրատվական-վերլուծական երեկոյան թողարկում
Ուղիղ. այսօր Ավագ Հինգշաբթի է. ոտնլվայի արարողություն և խավարման կարգ Անթիլիայում
18:50
Ռուսաստանը պատրաստվում է նոր մեծ հակահարձակման
«Կովկասի գերուհու» տնօրենը 11մլն․ դրամ է հափշտակել
Համոզված եմ մենք կունենանք սերունդ, որը կապրի ԵՄ անդամ Հայաստանում. Էդգար Առաքելյան
Ավագ հինգշաբթին Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում
18:40
ԵՄ-ը մինչև ապրիլ կներկայացնի Ուկրաինային սպառազինությունների մատակարարման պլանը
Իսրայելը ՀԱՄԱՍ-ի 200 զինյալ է լիկվիդացրել Աշ-Շիֆա հիվանդանոցում
«Աշխարհին նոր բազմակողմանի առևտրային համակարգ է անհրաժեշտ». Տոկաև
Գազայում սովը կարող է դիտվել որպես պատերազմի հանցագործություն. ՄԱԿ-ի Մարդու իրավունքների գերագույն հանձնակատար
18:10
«Գերմանիայի հատուկ ծառայությունները չեն իմացել Մերձմոսկվայում նախապատրաստվող ահաբեկչության մասին». Շոլց
18:09
ԱՄՆ-ն 228 մլն դոլար է հատկացրել Բալթյան երկրներին 2024 թ. պաշտպանության համար

Հայաստանը պետք է կարևոր երկիր լինի Թրամփի վարչակազմի համար. Փոլ Գոբլ

Ի՞նչ նշանակություն ունի մեր ռեգիոնը՝ Հարավային Կովկասը, ամերիկյան արտաքին քաղաքականության մեջ, կամ ունի՞ արդյոք Վաշինգտոնը կոնկրետ քաղաքականություն այս ուղղությամբ: Այս հարցը նախագահ Թրամփի՝ Սպիտակ տուն մտնելուց մեկ տարի անց էլ մնում է չպարզաբանված: Նախագահ Թրամփը որևէ անգամ չի արտաբերել Հարավային Կովկաս, Հայաստան կամ Լեռնային Ղարաբաղ աշխարհագրական անվանումները: Թերևս բացառության կարգով կարելի է նշել Թրամփի 2017 թ. ապրիլքսանչորսյան ուղերձը Մեծ եղեռնի հերթական տարելիցի կապակցությամբ, բայց այստեղ էլ խոսքը, բնականաբար, Հայոց ցեղասպանության զոհերի ոգեկոչման մասին էր, ոչ թե արդի քաղաքականության կամ Հայաստանի հետ հարաբերությունների:

 Հայաստանն ու Ամերիկան՝ Թրամփից հետո

Պատճառը, թե ինչու է այս հարցը հետաքրքրում մեզ՝ հայաստանցիներիս, հայ փորձագետներին, քաղաքական վերնախավին, շատ պարզ է: Միացյալ Նահանգները նույնիսկ աշխարհի համար որոշ չափով անհասկանալի, տարօրինակ, եթե չասենք՝ շոկային կարգախոսներով իշխանության եկած Թրամփի վարչակազմի օրոք շարունակում է մնալ համաշխարհային քաղաքականության և տնտեսության ամենաազդեցիկ դերակատարներից մեկը: ԱՄՆ-ը շատ կարևոր գործընկեր է նաև Հայաստանի համար և, բացի այդ, փաստացի և նույնիսկ կարելի է ասել՝ ֆորմալ իմաստով լուրջ ազդեցություն ունի Հայաստանի անվտանգության և կայունության վրա թե՛ Հայաստան-ՆԱՏՕ համագործակցության և թե՛ Ղարաբաղյան հիմնախնդրի կարգավորման համատեքստում՝ որպես ՆԱՏՕ-ի առաջատար և ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահող պետություն:

 Առաջ Ամերիկան, հետո մյուսները

Չնայած այն հանգամանքին, որ Թրամփի «առաջինը Ամերիկան» կարգախոսը սկզբնական շրջանում տպավորություն էր ստեղծում, թե «ոչ համակարգային» գործիչ և «ոչ ավանդական» հայացքներով աչքի ընկնող նախագահի օրոք ԱՄՆ-ը կարող է որոշակիորեն մեկուսացվել համաշխարհային քաղաքականության պրոցեսներից և հրաժարվել իր գլոբալ դերակատարությունից, վերջին ամիսներին Թրամփի քայլերը և դեկտեմբերին հրապարակված ԱՄՆ Ազգային անվտանգության նոր ռազմավարությունը ցույց են տալիս, որ հնարավոր է՝ Հանրապետական կուսակցությունից առաջադրված Թրամփը ավելի ագրեսիվ գործի արտաքին քաղաքականության մի շարք ոլորտներում, քան նրա նախորդը՝ դեմոկրատ Օբաման, և դրա նախանշաններն արդեն երևում են: Այս իմաստով շատ կարևոր էր փոխնախագահ Մայք Փենսի այցը 2017-ի հուլիս-օգոստոսին Արևելյան Եվրոպա և Վրաստան: Նա իր հետ բերել էր նախագահի ուղերձը, թե «առաջինը Ամերիկան» չի նշանակում «միայն Ամերիկան», և Միացյալ Նահանգները կանգնած է այս տարածաշրջանում իր դաշնակիցների կողքին: Բայց նորից ուղղակի անդրադարձ չկատարվեց Հայաստանին: Իհարկե, Հայաստանի հետ կապված հարցերում որոշ փոփոխություններ եղան: Օրինակ՝ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբում նշանակվեց ամերիկացի նոր համանախագահ՝ Էնդրյու Շոֆերը: Հետո հայտնի դարձավ, որ պետքարտուղարությանը հատկացված ռեկորդային ցածր բյուջեի պատճառով կարող է կրճատվել բյուրոկրատական ապարատը և փոխվել Մինսկի խմբում ԱՄՆ հատուկ ներկայացուցչի կարգավիճակը: Ավելի ուշ Ադրբեջանում ԱՄՆ դեսպան Ռ. Սեկուտան հայտարարեց, թե ԱՄՆ նոր վարչակազմն ընդունել է որոշումներ Ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման ուղղությամբ հետագայում ձեռնարկվելիք քայլերի մասին:

 Հայաստանի կարևորությունը մեծացել է

Այսպիսով, Հայաստանը կարող է հետաքրքրություն առաջացնել ամերիկյան քաղաքականության համար մի քանի փաթեթներում՝ Հարավային Կովկաս, Հայաստան-Ռուսաստան հարաբերություններ և Եվրասիական տնտեսական միություն, Ղարաբաղյան հիմնահարց: Բայց Հայաստանը կարևոր նշանակություն ունի նաև մեկ այլ՝ շատ հետաքրքիր համատեքստում՝ Իրանի հետ հարաբերությունների տեսանկյունից: Եվ այս վերջին գործոնը, կարելի է ասել, ավելի արդիական է դարձել Իրանում վերջին հայտնի իրադարձություններից հետո: Այլ հարց է, թե ինչ իմաստով կամ ինչ նպատակով Թրամփը կարող է դիտարկել Հայաստանի կապը Իրանի հետ:

Խոսելով թեմայի շուրջ՝ ԱՄՆ պետդեպի նախկին հատուկ խորհրդական, ԽՍՀՄ ժողովուրդների հարցերի փորձագետ, Վաշինգտոնի Համաշխարհային քաղաքականության ինստիտուտի պրոֆեսոր Փոլ Գոբլը ասում է, որ Հայաստանը պետք է կարևոր երկիր լինի Թրամփի վարչակազմի համար, ավելի կարևոր, քան նույնիսկ նախորդ վարչակազմերի համար էր:

«Միացյալ Նահանգներում կա շատ կարևոր նշանակություն ունեցող հայկական համայնք, և շատ քայլեր, որոնք անում է գործող նախագահը, բխում են իր այն գիտելիքից, որը նա սիրում է կոչել իր «բազան»: Ակնհայտ է, որ Երևանը կարևոր «լսող հենակետ» է՝ նկատի ունենալով խիստ մտահոգիչ զարգացումները Իրանում», – մեկնաբանեց ամերիկացի վերլուծաբանը:

 Իրանի բանակը կանցնի՞ ցուցարարների կողմը

Մեր զրուցակիցն ասում է, որ անհնար է կանխատեսել, թե ինչպես կզարգանան իրադարձությունները Իրանում առաջիկա շաբաթներին, բայց ակնհայտ է, որ իշխանությունները սկսել են բռնաճնշումները ցուցարարների նկատմամբ:

«Հարցն այն է, թե արդյոք իշխանությունները կճնշե՞ն ժողովրդական ընդվզումը, թե՞ ընդհակառակը՝ դա կհանգեցնի ավելի լայնածավալ բախումների և բռնության: Եթե երկրորդը, ապա բանակը կպաշտպանի ռեժիմի՞ն, թե՞ կանցնի ընդդիմության կողմը: Այս պահին բանակը, կարծես թե, միասնական է գործող վարչակարգի հետ, բայց դա կարող է փոխվել ժամանակի ընթացքում»:

 Թրամփի հայտարարությունները չեն նպաստում Իրանի ժողովրդավարացմանը

Գոբլի մեկնաբանությամբ՝ Թրամփի Ազգային անվտանգության հայեցակարգը ճանապարհային քարտեզ է աշխարհի շատ կետերից դուրս գալու և ուժով միջամտելու միայն այն տարածաշրջանների գործերին, որոնք ուղղակիորեն, անմիջականորեն և կարևոր ազդեցություն են ունենում ԱՄՆ-ի ներքին իրավիճակի վրա:

«Քանի որ Իրանը լուրջ մտահոգություն է առաջացնում, կարծում եմ՝ բոլորս էլ կուզենայինք, որ Իրանը լիներ ավելի ազատ երկիր և ավելի քիչ ներգրավված լինի ահաբեկչության արտահանման մեջ, ինչպես որ այաթոլլահների ներկայիս ռեժիմն է անում: Բայց ես կասկածում եմ, որ Վաշինգտոնի կողմից արվող հայտարարությունները կնպաստեն դրան: Ընդհակառակը՝ դրանք կարող են արդարացում դառնալ գործող ռեժիմի համար՝ ավելի կոշտ միջոցներով ճնշելու բողոքի ցույցերը»,- կարծում է Փոլ Գոբլը:

 Ո՛չ ամերիկացիները, ո՛չ էլ ռուսները հետաքրքրված չեն

Խոսելով Լեռնային Ղարաբաղի հիմնախնդրի մասին, թե ինչպես կընթանա հակամարտության կարգավորման գործընթացը 2018-ին, և ինչ իրավիճակ կլինի հակամարտող զորքերի շփման գծում, Փոլ Գոբլը կարծիք հայտնեց, թե կասկածում է, որ այս տարվա ընթացքում լուրջ տեղաշարժեր կլինեն հակամարտության կարգավորման ուղղությամբ:

«Խնդիրն այսօր հետաքրքրություն չի ներկայացնում Միացյալ Նահանգների համար, և Ռուսաստանն էլ հետաքրքրված չէ հիմնախնդրի հանգուցալուծմամբ: Ռուսաստանը կարծում է, որ ներկայիս իրադրությունը չափից ավելի շահավետ է իր նպատակներն իրականացնելու համար: Դա, իհարկե, կարող է փոխվել, բայց շատ քիչ հեռանկարներ են նշմարվում, որ դա կլինի 2018 թվականին», – ավելացրեց վերլուծաբանը:

Բաժիններ
Ուղիղ
Լրահոս
Որոնում