Վաշինգտոնի և Անարայի միջև հարաբերությունների վատթարացման պատճառով ԱՄՆ-ը սկսեց ատոմային ռումբերը տարհանել թուրքական «Ինջիրլիք» ռազմաբազայից և տեղափոխել Ռումինիայում գտնվող Դեվեսեու ռազմաբազան: Այս լուրը, սակայն, չմեկնաբանեցին ոչ Ռումինիայի ԱԳՆ-ն ոչ էլ ԱՄՆ պետդեպը և պենտագոնը, ինչը տարատեսակ ենթադրությունների տեղիք է տալիս:
Քերին այսօր բացահայտորեն հայտարարում է, որ Անկարան կդադարի անդամակցել ՆԱՏՕ-ին, եթե Թուրքիան շարունակի Գյուլենի կողմնակիցերի դեմ դաժան քաղաքականությունը: Սակայն էրդողանը վաղուց ոչինչ և ոչ մեկին չի լսում այն պահից սկսած, երբ նա հասկացավ, որ ԱՄՆ համար ինքը օգտակար է միայն որոշ հարցերում, և որ Թուրքիան չի դառնա ԵՄ անդամ: Արևմուտքի համար ցանկալի չէ, որ Թուրքիան անկախ և կարևոր աշխարհաքաղքական դեր ունենա: Անկարան բացառեց Գյուլենի հարցում ԱՄՆ հետ փոխզիջման գնալու հնարավորությունը:
ԱՄՆ-ից կախվածության նվազեցման համար վերջին տարիներին Թուրքիան DECA-ից՝ Պաշտպանության և տնտեսական հարցերով համագործակցության մասին համաձայնագրից դուրս սկսեց որպես պաշտպանության ոլորտի մատակարարներ ընտրել Իսրայելին, Ֆրանսիային և ի սկզբանե վախ ներշնչող Ռուսաստանին: Ռուսաստանի, Սիրիայի և Իրանի հետ կապված տեսական վտանգները մոռացվեցին այն բանից հետո, երբ Էրդողանը հասկացավ, որ ամենամեծ վտանգը իր սեփական երկրում ամերիկյան հինգերորդ շարասյունն է:
Թուրքիան աստիճանաբար սկսում է Ռուսաստանին ընդունել որպես տարածաշրջանում գխավոր ուժի: Մոսկվայի ճնշմամբ՝ սուննի Թուրքիան հաշտեցման է գնում շիա Իրանի հետ և Ռուսաստանի հետ համատեղ ստեղծում է տարածաշրջանային ռազմատնտեսական դաշինք:
Ռուսաստանի հորդորով՝ Թուրքիան ծրագրում է փակել Սիրիայի հետ սահմանը՝ դրանով դադարեցնելով Ասադի դեմ մարտնչող իսլամիստ զինյալներին զենքի մատակարարումը: Կվերականգնվեն Սև ծովով Թուրքիա և Հարավարևելյան Եվրոպա ռուսական գազը տեղափոխող խողովակաշարի կառուցումը: Լեռնային Ղարաբաղի հարցով եռակողմ գագաթնաժողով կանցկացվի Ռուսաստանի, Ադրբեջանի և Իրանի մասնակցությամբ:
«Գազպրոմը», «Ռոսնեֆթը» և «Լուկոյլը» հետաքրքրություն ցուցաբերեցին Իրանում մի շարք նախագծերի վերաբերյալ: Իրանի արտգործնախարարը հայտարարեց, որ Թեհրանը պատրաստ է համագործակցել Անկարայի հետ ԵՄ գազ մատակարարելու հարցում, այնպես որ «Թուրքական հոսքը» իրականություն կդառնա:
Այս ամենից հետևում է, որ «ամենակարող» ԱՄՆ-ը, ամենայն հավանականությամբ, ոչ միայն շատ փող է կորցրել թուրքական բանակի համար կադրեր պատրաստելու նպատակով, այլև կորցրել է Թուրքիային՝ որպես ՆԱՏՕ-ի՝ մեծությամբ երկրորդ բանակ ունեցող անդամ երկրի և որպես Մերձավոր Արևելքում իր հենարանի: Թուրքիան, ի դեմս Ռուսաստանի, ձեռք է բերել գործընկերոջ, որը չի սովորեցնի իրեն մարդու իրավունքներ, նույնիսկ եթե Թուրքիան վերադարձնի մահապատիժը և կախաղան հանի Գյուլենի բոլոր կողմնակիցներին և ամերիկացի լրտեսներին:
Այսօր Հյուսիսատլանտյան դաշինքը ստիպված է դիմակայելու շատ ավելի բարդ խնդիրների և սպառնալիքների, քան մինչ այսօր տևած սառը պատերազմի ողջ ընթացքում: ՆԱՏՕ-ն բախվել է նկրտումներ ունեցող ոչ պետական սուբյեկտների՝ դաշտային հրամանատարների առկայությամբ թույլ և քայքայվող երկրներում հեղաշրջումներին, քաղաքական և կրոնական ծայրահեղականությանը, և այդ ամենը կապված է Եվրոպա փախստականների մասսայական ներգաղթի հետ: Այդ ամենը պահանջում է ավելի բարդ և բազմակողմանի մոտեցում, քան առաջ էր, սակայն ՆԱՏՕ-ն այսօր արագ արձագանքման համար չունի անհրաժեշտ ռեսուրսներ: Փաստացի, Վրաստանում պատերազմի ելքը անշրջելիորեն որոշվեց մեկ գիշերվա ընթացքում:
Գիտակից մարդկանց մխիթարում է միայն այն, որ Խորհրդային միությունն այլևս գոյություն չունի, և Ռուսաստանի կոշտ վերաբերմունքը Վրաստանի նկատմամբ, Ուկրաինան քայքայող քաղաքացիական պատերազմը, քայքայվող տնտեսությունը, ըստ էության, դեպի իր սահմանները ձգվող ՆԱՏՕ-ի հանդեպ Ռուսաստանի պաշտպանությունն է: Ոչ մի ապացույց չկա, որ Մոսկվան պատրաստվում է Բալկանների միջով հասնել Ատլանտյան օվկիանոս. նրան բավականացնում են ինչպես սեփական խնդիրը, այնպես էլ սահմանակից երկրների հետ ունեցած խնդիրները:
Այնուամենայնիվ, այսօր բացի Ռուսաստանից և Չինաստանից, ուրիշ ոչ մի երկիր մարդկային և պաշտպանական ռեսուրսներ չունի երկարատև պատերազմում ինքն իրեն բավարարելու համար: Նույնիսկ ԱՄՆ-ը, առավել ևս Եվրոպան, հատկապես քայքայվող Ուկրաինան:
Այսօր ՆԱՏՕ-ն ժամանակավրեպ է, և Անկարայի անդամակցությունը դաշինքին այդ ժամանակավրեպության գագաթնակետն է: Պուտինը Կրեմլում ծիծաղում է և ասում, որ դրա մասին Մոսկվայի միջազգային հարաբերությունների պետական ինստիտուտում գիտեին սառը պատերազմի սկսվելուց ի վեր:
