Քրեական նոր օրենսգրքի նախագծի 74-րդ հոդվածի 2-րդ մասով առաջարկվում է վերանայել ցմահ ազատազրկման դատապարտվողների տարիքային շեմը։ Մասնավորապես, գործող օրենսգրքով սահմանվում է, որ ցմահ ազատազրկման չեն կարող դատապարտվել հանցանք կատարելիս 18 տարին չլրացած անձինք: Իսկ նոր օրենսգրքով սահմանվում է, որ ցմահ ազատազրկման չեն կարող դատապարտվել հանցանք կատարելու պահին 21 տարին չլրացած անձինք:
Այս դրույթի փոփոխությունը մտահոգության տեղիք է տվել մի շարք իրավաբանների ու փաստաբանների շրջանում։
Մասնավորապես, նախօրեին փաստաբան Հայկ Ալումյանն էր կարծիք հայտնել, որ ցմահ ազատազրկման համար տարիքային շեմի բարձրացումը արդարացված չէ։ Փաստաբանը օրինակ էր բերել Պերմյակովին, որ եթե այս դրույթն ընդունվի, ապա Պերմյակովն այլևս ցմահ չի ազատազրկվի: Ալումյանը նաև կարծիք էր հայտնել, որ ինքը վախենում է, թե մեկ այլ ստվերային պատճառ կա, որի մասին իրենք ոչ գիտեն, ոչ էլ այդ մասին ասվելու է:
Իրավապաշտպան, «Հելսինկյան» կոմիտեի նախագահ Ավետիք Իշխանյանի խոսքով՝ նմանատիպ մոտեցումները կարծրատիպային են։ Այս դրույթը պետք է փոփոխվեր և փոփոխվել է։ «Այդ մտահոգույթունները կային նաև այն ժամանակ, երբ վերացվում էր մահապատիժը, բայց դրանք արդարացված չեն։ Մարդկանց մեջ արմատացած կարծիք կա, որ ինչքան խիստ լինի պատիժը, այնքան քիչ կլինեն հանցագործությունները։ Բայց հստակ վիճակագրություն կա, որ պատժի խստությունը չի նպաստում հանցագործությունների պակասեցմանը»,-«Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում ասաց Իշխանյանը՝ հավելելով, որ այս դրույթը գործում է եվրոպական մոտ 10-12 երկրներում, որտեղ ևս ցմահ ազատազրկման կարող են դատապարտվել միայն 21 տարին լրացած անձինք։
«Հայաստանը եվրոպական մի շարք երկրների համեմատ՝ ամենաշատ ցմահ դատապարտյալներն ունի, երկրներ կան, որտեղ ցմահ ազատազրկում չկա։ Այսինքն՝ դա բացարձակապես պայմանավորված չէ հանցագործությունների աճով»,- նկատեց Իշխանյանը։
Նկատենք, որ Հայաստանում ցմահ ազատազրկվածների մեծ մասը զինծառայողներ են, ովքեր բանտում հայտնվել են բանակային դեպքերի արդյունքում։ Իշխանյանի խոսքով՝ ինքը չի ասում, որ նրանց չպետք է պատժել։ Պետք է պատժել, բայց ոչ ցմահ։
«Մենք հիմա տեսնում ենք, որ ցմահների գործերը լուրջ խնդիր ունեն։ Նրանց մեծ մասը ենթակա չէր ցմահ ազատազրկման։ Նույն Մատաղիսի դեպքը վերցնենք. եթե նրանք չարդարացվեին, կստացվեր, որ 3 անմեղ երիտասարդ ցմահ կդատապարտվեին։ Ես կարող եմ ցմահների մի քանի գործեր ևս բերել, որոնք լուրջ կասկածների տեղիք են տալիս։
Ես կարծում եմ, որ այս դրույթը քրեական օրենսգրքի նախագծում շատ կարևոր, միակ հումանիստական դրույթն է, որը ենթակա չէ վերանայման։ Վերանայումը կլինի ոչ միայն հետընթաց, այլև կնշանակի, որ մենք դեռևս գտնվում ենք դաժան հասարակության մտածողության պայմաններում»,- իր կարծիքը հայտնեց Ավ. Իշխանյանը։
Իրավապաշտպանը կարծում է, որ միայն մեկ օրինակով՝ Պերմյակովի օրինակով չի կարելի մարդկանց ճակատագրերի հետ խաղալ։ «Դե, եթե ասում ենք Պերմյակովը, ապա բերեք մահապատիժը վերանայենք։ Սա նույն հարթության մեջ է։ Այսինքն՝ մի դեպքով որոշել պատիժը խստացնել անթույլատրելի է»,- ասաց Իշխանյանը։
Նշենք, որ եթե քրեական օրենսգրքի նախագիծն ընդունվի և առաջարկվող դրույթը հաստատվի, ապա հնարավոր է՝ ցմահների մի շարք գործեր, մասնավորապես՝ զինվորական հանցագործությունների համար դատապարտվածների գործերը, վերանայվեն։
