ԲՀԿ-ական պատգամավոր, ԱԺ տնտեսական հարցերի հանձնաժողովի փոխնախագահ Միքայել Մելքումյանն օրենսդրական նախաձեռնություն է ներկայացրել` առաջարկելով փոփոխություն կատարել «Ֆիզիկական անձանց բանկային ավանդների հատուցումը երաշխավորելու մասին» օրենքում: Գործող օրենքով եթե բանկն անվճարունակ է ճանաչվում, ապա Ավանդների փոխհատուցումը երաշխավորող հիմնադրամը վճարում է ֆիզիկական անձանց ավանդները 4 միլիոն դրամի չափով, եթե ավանդը դրամային է, և 2 միլիոն դրամի չափով, եթե ավանդմ արտարժութային է: Մելքումյանը առաջարկել է այս շեմը կրկնապատկել. դրամային ավանդների դեպքում դարձնելով 8 միլիոն, իսկ արտարժութային ավանդների դեպքում` 4 միլիոն: Կառավարությունը ավելի առաջ է գնացել, և առաջարկում է այս թվերը դարձնել համապատասխանաբար 10 միլիոն դրամայինի, և 5 միլիոն արտարժութային ավանդների համար: Երեկ կայացած նիստում խորհրդարանի ֆինանսավարկային և բյուջետային հարցերի հանձնաժողովը դրական եզրակացություն տվեց այս նախաձեռնությանը, և այն կմտնի խորհրդարանի քառօրյա նիստերի օրակարգ:
Իհարկե, պատգամավորները և կառավարությունը կփորձեն ներկայացնել, որ իրենք ցանկանում են, որ քաղաքացիների ավանդները ավելի պաշտպանված լինեն, որ եթե անգամ բանկերը անվճարունակ ճանաչվեն, քաղաքացիները կարողանան հետ ստանալ իրենց խնայողությունները և չլինի այնպես, ինչպես եղավ ԽՍՀՄ խնայբանկում պահվող ավանդների հետ: Մի խոսքով, ամբողջական մտահոգություն մեր երկրի քաղաքացիների, նրանց խնայողությունների և ունեցվածքի նկատմամբ, և ոչինչ ավելին:
Իրականում, վերջին ամիսներին տեղի ունեցած իրադարձությունները` դրամի արժեզրկումը և ֆինանսական անկայունությունը, մարդկանց ստիպում են մտածել, թե որքանով են պաշտպանված բանկերում պահվող իրենց գումարները: Բանկերից սկսվել է միջոցների արտահոսք, քանի որ քաղաքացիների մի մասը սկսել է մտածել, որ անկայուն մեր օրերում ավելի հուսալի է փողը տանը պահել, քան բանկում, չնայած որ տանը փող պահելն էլ ունի իր ռիսկերը: Բայց բանկերից ստացվող տեղեկությունները ցույց են տալիս, որ տանը փող պահելու ռիսկերը նվազ վտանգավոր են գնահատում, քան բանկային ռիսկերը:
Իշխանություններն ուզում են օգնել բանկային համակարգին և լրացուցիչ երաշխիքներ տրամադրել ավանդատու քաղաքացիներին: Պետությունը ուզում է ասել, որ եթե անգամ բանկը անվճարունակ ճանաչվի, միևնույն է, պետությունը պատրաստ է ինքը փոխհատուցել ավանդատուի` բանկում ունեցած միջոցները: Այսինքն` այս օրենքի փոփոխությունը ոչ թե քաղաքացիներին, այլ բանկերին օգնելու նպատակ է հետապնդում: Որովհետև, եթե քաղաքացիները սկսեն ավելի մասսայաբար հետ պահանջել իրենց գումարները, ապա բանկային համակարգը, որի վիճակը առանց այդ էլ լարված է, կարող է ընդհանրապես պայթել: Մնում է, որ քաղաքացիները հավատան պետության տված երաշխիքներին և հավատան, որ իրենց խնայողություները, բանկերի սնանկության պարագայում իսկապես համարժեք կփոխհատուցվեն:
Իսկ որ քաղաքացիները այնքան էլ չեն վստահում պետությանը` պարզ դարձավ ԿԲ փոխնախագահ Ներսես Երիցյանի ներկայացրած տեղեկություններից: Ըստ նրա, բանկերում քաղաքացիների կողմից պահվող ավանդների 70 տոկոսը դոլարային են և միայն 30 տոկոսն է դրամային, և դա այն դեպքում, երբ դոլարային ավանդների համար վճարվող տոկոսադրույքը գրեթե կրկնակի պակաս է դրամային ավանդների համար վճարվող տոկոսներից: Սա նշանակում է, որ քաղաքացիները չեն վստահում ազգային արժույթին;
Նախկին վարչապետ Հրանտ Բագրատյանը ասում է, որ երկրում ընդհանրապես չպետք է լինեն արտարժութային ավանդներ, չպետք է լինեն արտարժութային վարկեր: Բագրատյանը ասում է, որ աշխարհի երկրների 85 տոկոսում պետությունը արգելում է բանկերին արտարժույթով տոկոսներ ներգրավել և վարկեր տալ և օրինակ է բերում Եվրամիությունը, որի անդամ երկրներում նման արգելք է գործում: Ներսես Երիցյանը ասում է, որ մի պահի Հայաստանն էլ կգա դրան, բայց եթե հիմա նման բան անեն, և արգելեն արտարժութային ավանդները, ապա այդ գումարները դուրս կբերվեն Հայաստանից: Երիցյանը օրինակ է բերում Արգենտինային, որտեղ մի երկու անգամ նման փորձ կատարվել է, սակայն դա ավելի վատ հետևանքներ է ունեցել: Այսինքն, Երիցյանն էլ է ընդունում, որ քաղաքացիները չեն վստահում ազգային արժույթին:
Իսկ ընդհանրապես, հնարավոր է հավատալ ազգային արժույթին և պետության տված երաշխիքներին, երբ քաղաքացիները տեսնում են, որ ազգային արժույթի արժևորումներն ու արժեզրկումները, այսինքն` տատանումները, ծառայում են միայն ավելի շատ փող աշխատելուն, որ այդ արժույթի փոխարժեքը ոչ միայն կայուն չէ, այլ, որ ամենավտանգավորը կանխատեսելի չէ: Իսկ օրենքներով կամ դրանցում կատարվող փոփոխություններով հնարավոր չէ ազդել մարդկանց վերաբերմունքի վրա և նրանց վստահություն ներշնչել:
