«Առաջին լրատվական»–ի զրուցակիցն է «Նոր ժամանակներ» կուսակցության նախագահ Արամ Կարապետյանը:
– Պարոն Կարապետյան, ի պաշտպանություն հայ գործարար Լևոն Հայրապետյանի՝ սկսվում է ստորագրահավաք, ԼՂՀ Ազգային ժողովի խմբակցությունները հայտարարություն տարածեցին: Նրա փաստաբան Արթուր Սաֆարյանն էլ նշեց, որ ՌԴ-ն օրենք է խախտել, քանի որ այնտեղ իրավունք չունեին կալանավորելու առողջական նման վիճակում գտնվող մարդուն: Ըստ նրա՝ կատարվածում կա և՛ քաղաքական, և՛տնտեսական ենթատեքստ՝ կապված «Բաշնեֆթ»-ի բաժնետոմսերի հետ: Դուք հիմա ՌԴ-ում եք, կիսո՞ւմ եք այս կարծիքը:
– Անկեղծ ասած, ես չեմ ճանաչում Լևոն Հայրապետյանին, մեկ անգամ եմ տեսել, բայց այն, ինչ լսել եմ նրա մասին, իսկապես մեծ բարերար է: Ցավոք սրտի, պետք է ասեմ հիմա մի բան, որ ընդհանրապես չի հնչում. Ռուսաստանում փող աշխատելու ընթացքը երբևէ չի անցել առանց օրենքների խախտումների, որովհետև թե օրենքները, թե կարգը 90-ականներից մինչև 2000-ականները շատ վատն էին:
Ինչ վերաբերում է կատարվածում քաղաքական բաղադրիչին, միգուցե կարելի է գտնել քաղաքական բաղադրիչներ, փորձել եզրահանգումներ անել, թե ադրբեջանցիների պատվերն է կամ հրեաների, կամ կոլումբացիների: Պատվեր ինչքան ուզեք՝ կարելի է կատարել, բայց Ռուսաստանում քաղաքական գործընթացներով կալանավորված մարդիկ շատ քիչ են եղել. հիմա քաղաքական ենթատեքստով կալանավորված է Ուդալցովը, նաև Նավալնին:
Ճիշտն ասած՝ Լևոն Հայրապետյանի հետ տեղի ունեցածը, որպես քաղաքական ենթատեքստ, կապել Ռուսաստանի ներքին կյանքի հետ, ես մի քիչ դժվար եմ պատկերացնում: Ես երբևէ չեմ լսել, որ Լևոն Հայրապետյանը լինի Պուտինի կառավարման կամ քաղաքական գծի ընդդիմախոս: Դրա համար քաղաքական ենթատեքստ այստեղ չեմ տեսնում: Տնտեսական ենթատեքստ, ճիշտ նկատեցիք,«Բաշնեֆթ»-իհետ կապված, ինչքան ուզեք: Ես կարծում եմ՝ բոլոր հարցերը, որ ծագել է Լևոն Հայրապետյանի հետ, ով իսկապես հիվանդ է, կարելի էր լուծել առանց նրան կալանավորելու: Շատ վատ է, որ նման կարգի մարդուն երկու ամսով կալանավորել են: Սերդյուկովը և մնացածները իրենց համար տանը մնացին, թեև միլիարդների գործերով էին մեղադրվում: Չգիտեմ՝ ուր պետք է փախչեր առողջական նման վիճակում գտնվող մարդը: Կարծում եմ՝ Լևոն Հայրապետյանի հետ կապված բոլոր հարցերը պետք է ուղղել Ռոբերտ Քոչարյանին:
– Ինչո՞ւ Ռոբերտ Քոչարյանին:
– «Բաշնեֆթ»-ը գնել է «ԱԿՖ Սիստեմա» ընկերությունը, և այդ ողջ գործընթացները եղել են 2008-2009 թվականների ընթացքում, իսկ Ռոբերտ Քոչարյանը, ինչպես գիտեք, «ԱԿՖ Սիստեմա»-ի տնօրենների խորհրդի անդամ է: Լսեք ինձ ու բոլոր հարցերը տվեք Ռոբերտ Քոչարյանին:
–Բայց Ռոբերտ Քոչարյանը չի արձագանքել այս իրադարձություններին:
–Շատ սխալ է արել, որ չի արձագանքել: Ինձ մոտ այնպիսի տպավորություն է, որ այդ կլանի շուրջ ինչ կատարվում է, մարդիկ անպայման կամ ձերբակալվում են, կամ մահանում՝կարծես քաղցկեղի կենտրոն լինի, մանավանդ՝ Ռոբերտ Քոչարյանի շրջապատը: Մի հատ թող ասի, թե այդ մարդը«Բաշնեֆթ»-ի հետ ի՞նչ կապ ունի, որ հենց օդանավակայանից վերցնումտանում փակում են՝ բոլոր հարցերը հեշտությամբ լուծելու համար: Ավելացնեմ, որ սեպտեմբերին «Բաշնեֆթ»-ը Լոնդոնում IPO էր անցնելու: Միանշանակ կարելի է ասել, որ «ԱԿՖ Սիստեմա»-ի IPO-ն փակեցին, բաժնետոմսերի 80 տոկոսի վրա արգելանք դրվեց, և հիմա «ԱԿՖ Սիստեմա»-ն պաշտոնապես բողոքարկել է արգելանքը: Այժմ տնտեսական պատերազմ է գնում «Բաշնեֆթ»-ի շուրջ, ինչքանով ես եմ տեղյակ՝ «Ռոսնեֆթի» կողմից: Ես «Ռոսնֆեթին» շատ լավ եմ հասկանում, այդ ընկերությունն ուզում է Ռուսաստանում եղած բոլոր ռեսուրսները կենտրոնացնել իր ձեռքը: Մոնոպոլիզացման գործընթաց է գնում, որովհետև երկիրը պատերազմի մեջ է: Կարծում եմ՝ ինչոր ուզում է «Ռոսնեֆթը», պետք է տային, գուցե բաժնեմա՞ս էր ուզում… Ռոբերտ Քոչարյանին հարցրեք:
–Այսինքն՝ հնարավո՞ր է Ռոբերտ Քոչարյանը կիսի Լևոն Հայրապետյանի ճակատագիրը:
-Ոչ, չեմ կարծում, որ նման բան լինի:
–Այստեղ հանրությունը մտահոգ է, ստորագրահավաք են սկսել, հնարավո՞ր է ազդեցություն ունենալ ընդունված որոշման վրա:
-Կարծում եմ՝ մեծ սխալ է կատարվում. որքան էլ քաղաքականացվի հարցն այսօր, դրա օգուտը շատ քիչ է լինելու: Ռուսաստանում որքան քաղաքականացնում եք հարցը, այնքան ավելի վատ է լինում: Հիշեք Հրաչյա Հարությունյանի դեպքը: Ի վերջո՝ դատ է ընթանում, հիշո՞ւմ եք՝ որքան մարդ վեր կացավ բողոքի՝ խալաթի հետ կապված, բա հիմա ո՞ւր են: Ես տեսա Լևոն Հայրապետյանի բարեկամների հայտարարությունը, հարցի քաղաքականացումը ոչ մի օգուտ չի տալու: Լիովին վստահ եմ, որ հարցը տնտեսական լուծում կստանա, և Լևոն Հայրապետյանը կուղարկվի տնային կալանքի:Իմ տպավորությամբ՝ այս գործը շարունակություն չի ունենա, եթե, իհարկե, տնտեսական առճակատում չլինի:
–Պարոն Կարապետյան, Վրաստանն ուզում է մասնակի վիզայի ռեժիմ կիրառել Հայաստանի նկատմամբ: Սա այն քաղաքականության պտուղնե՞րն են, որ մենք սեպտեմբերի 3-ից հետո ստացանք:
-Ես շարունակում եմ պնդել, որ թե Ադրբեջանի դիվերսիաները, թե Թուրքիայի կատարած գործողությունները և, թե ցավոք սրտի, Վրաստանի գործողությունները նույն շղթայի մեջ են: Լսել եմ, նաև ձեր կայքում ընթերցել, թեկարծիք կա, որ Թբիլիսիում հայկական եկեղեցու վրա հարձակումը ամենից շատ ձեռնտու էր Ռուսաստանին: Ուրեմն Ռուսաստա՞նն է Վրաստանին ասում, որ մասնակի ռեժիմ սահմանի: Մենք իրավունք չունենք հույզերի գիրկն ընկնելու, քանի որ վիճակը գնալով մեզ համար վատթարանալու է: Իրավունք չունենք օբյեկտիվությունից դուրս գալու: Ճակատներ են բացվելու՝ Ռուսաստանի հետ կապված: Այս մասին ապրիլ, մայիս- հունիսին եմ ասել: Տեսա՞ք, օդանավ ընկավ, նոր ճակատ բացվեց, հիմա եվրոպական ճակատին գումարվելու է կովկասյան ճակատը՝ դա էլ եմ ասել: Թուրքիան, Ադրբեջանը ակտիվություն են ցուցաբերելու, Վրաստաննուարևմտյան որոշակի ուժեր կատեգորիկ դեմ են Հայաստանի՝ ԵՏՄ-ին անդամակցմանը, քանի որ դրանով կտրուկ փոփոխվում է տարածաշրջանային հավասարակշռությունը, որը վրացիներին բոլորովին ձեռնտու չէ, և վրացիները հիմա խաղալու են մեր դեմ: Դա այժմ կլինի բացահայտ, և մենք դրան պետք է պատրաստ լինենք:Եթե նույնսիկ մենք գնայինք ՆԱՏՕ, Թուրքիան, Ադրբեջանը, Վրաստանը նույն քաղաքականությունն էին վարելու: Մենք պետք է պատրաստ լինենք մի քանի ճակատով դիմագրավելու: Դրա համար պետք է ունենալ քաղաքական պատկերացում և պատրաստվածություն:
–Երեկ էլ ԵՏՄ-ին Հայաստանի անդամակցության հետ կապված կարծիք էր հայտնել առաջին նախագահը՝ նշելով, որ անդամակցության ձգձգումը պայմանավորված է Հայաստանի և Արցախի միջև մաքսակետ տեղադրել-չտեղադրելու խնդրով: Ըստ Ձեզ՝ դա՞ է երկարաձգման պատճառը:
-Ոչ, պատճառը դա չէ, բայց կա նման հարց: Կարծում եմ՝ Լևոն Տեր-Պետրոսյանն էլ է շատ լավ հասկանում, որ պատճառը դա չէ: Իմ տպավորությամբ՝ թե առաջին, թե երկրորդ, թե երրորդ նախագահները, նրանք, ովքերձգտում են նախագահ դառնալ, պետք է առավել ազնիվ լինեն ժողովրդի առջև: Լևոն Տեր-Պետրոսյանին կամ մնացածին,որոնք չեն ցանկանում Հայաստանը տեսնել ԵՏՄ կազմում, պետք է բացահայտ ասել, ինչպես եսեմ ասում, որ Հայաստանը պետք է անդամակցի, քանի որ այլընտրանք չկա, գնալով ավելի է վատթարանալու վիճակը: Իսկ երկարաձգման պատճառն այն է, որ հիմա ԵՏՄ կայացման խնդիրը Ռուսաստանում երկրորդական է դարձել, որովհետև Պուտինի հնարավորությունները գնալով պակասում են: Երբ մենք ստորագրում էինք այդ համաձայնագիրը, աշխարհաքաղաքական այլ իրավիճակ էր: Պետք է մտածել, թե ստեղծված իրավիճակում ինչպես օգնել Հայաստանին: Եթե վաղը Ռուսաստանը միգրանտների մասին օրենքը ամբողջությամբ կիրառի, 280հազար հայ մարդ այդ երկրից պետք է արտաքսվի: Որքան էլ գաղտնի է պահվում, բայց ԱՊՀ երկրներ մասնավոր փողեր ուղարկելու կարգը փոխվելու է:
–Այսինքն՝ շանտա՞ժ է անում:
–Այսօր ամբողջ աշխարհաքաղաքականություննէհենված շանտաժի վրա ամբողջ աշխարհում՝ ԱՄՆ-ն էլ Գերմանիային է շանտաժ անում:
–Պարոն Կարապետյան, Հայաստանում լյուստրացիայի անհրաժեշտություն, ըստ Ձեզ՝ կա՞: Ի՞նչ կարծիք ունեք:
-Շատ կողմնակից եմ: Եթե այսօր որևէ մեկը մտածում է Հայաստանի մասին, կատեգորիկ կողմ պետք է լինի լյուստրացիային: Թող ոչ մեկը գլուխներս չտանի: Եթե մտածում են դրա մասին, ես բոլոր կուսակցություններին, հատկապես քառյակինառաջարկում եմ օրենքներ ընդունել: Թող օրենքը ընդունեն, բացենք, տեսնենք՝ ովքեր են եղել: Համաձայն եմ, մարդը ինչպե՞ս կարող է առաջին, երկրորդ, երրորդ տեղերը գրավել երկրի մեջ, բայց լինել գործակալ: Ով է այդպիսի բան տեսել, այն էլ՝ այս դարում: Լյուստրացիայի հարցը բյուջեից ավելի կարևոր է: Սա կարևորագույն հարցն է այսօր:
– Վերջերս մի ցուցակ հրապարակվեց, թե ովքեր են Ռուսաստանի գործակալները:
-Լյուստրացիայի մասին օրենքը բացահայտում է այն գործակալներին, որոնք աշխատում են օտար երկրների համար և գտնվում են քաղաքական, տնտեսական և ազգային պետականությանը վնաս տվող դաշտերում: Մեզ կարելի է լինել՝ ինչ ասես, բայց ոչ՝ գործակալ, այն էլ՝Հայաստանում, որ այսօր ռուսամետ են, վաղը փող տան՝ կդառնան արևմտամետ:
–Այսինքն՝ չունե՞նք իրականում այդ արժեքները կրողներ, այլ պարզապես փողի ազդեցությամբ փոփոխո՞ւմ են իրենց դիրքորոշումը:
– Ոչ բոլորը, բայց մեծ մասամբ: Լյուստրացիայի մասին օրենքը նույնիսկ երեկ էր պետք ընդունել, երեկ չէ առաջին օրը: Եթե լուրջ լյուստրացիա արվի, մեծ փոփոխությունների ականատես կլինենք: Քաղաքական տրամաբանությունն ամբողջությամբ կփոխվի, և այս պարագայում ռուսամետը կլինի իսկական ռուսամետ, արևմտամետը՝իսկապես արևմտամետ, ու թեև մեծ մասամբ փողի համար են անում, բայց կա որոշակի հատված, որ գաղափարախոսությամբ է առաջնորդվում: Ընդհանրապես՝ քաղաքականության մեջ ոչ թե պետքէհույզերով առաջնորդվել, այլ փաստերով: Հայերինշատլավհուշումեն՝եղունգունես, գլուխդքորի: Շատլավկլիներ, որմերքաղաքականևդիվանագիտականդպրոցըմիքիչխորամանկլիներ:
– Գուցե Սերժ Սարգսյանի՝ Արգենտինայում արված հայտարարությունը, թե հայ հասարակությունը մտահոգված է, որ Մոսկվան զենք է վաճառում Ադրբեջանին, դրա հետևա՞նք էր:
– Ոչ: Մենք միշտ այդ մտահոգությունը հայտնել ենք, հիմա Սերժ Սարգսյանը շատ ճիշտ բան է ասում և անում: Իսկապես շատ մտահոգիչ է, երբ Ռուսաստանը զենք է վաճառում Ադրբեջանին: Չնայած մենք հասկանում ենք, թե ինչու է դա արվում. դա Հայաստանի և Ղարաբաղի հետ քիչ կապ ունի: Բայց թե վաղը ինչպես կվարվի այդ զենքի հետ Իլհամ Ալիևը՝ շատ դժվար է որոշել: Սրա դեմ իսկապես լուրջ պայքար է պետք տանել: Արգենտինայում արված հայտարարությունը ուշացած էր, բայց լավ էր՝ գոնե հնչեց: Կա օբյեկտիվ գնահատական՝ Ռուսաստանը մեր քաղաքական, ռազմական թշնամուն զենք է վաճառում բավականին մեծ քանակությամբ, ինչը շատ մտահոգիչ է:
Լուսանկարը` PanARMENIAN Photo-ի