Անցնելով ՀՆԱ 40%-ի մակարդակից՝ Հայաստանի պետական պարտքը հատել է զարգացող երկրների համար ճանաչված պարտքի դեֆոլտի նվազագույն սահմանագիծը: «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում նման գնահատական տվեց Policy Forum Armenia (PFA) կազմակերպության ներկայացուցիչը՝ մեկնաբանելով ԱԺ-ում 2011թ. պետբյուջեի կատարողականի քննարկման ժամանակ Հայաստանի գլխավոր գանձապետ, ֆինանսների նախարարի տեղակալ Ատոմ Ջանջուղազյանի այն պնդումը, թե Հայաստանի պետական պարտքը ցանկացած մեթոդաբանությամբ չի հասել վտանգավոր սահմանի, հատկապես, եթե հաշվի առնենք պետական պարտք/ՀՆԱ հարաբերակցությունը: Ըստ PFA-ի ներկայացուցչի՝ այս մասին իրենք նշել էին դեռևս այս տարվա փետրվարի զեկույցում:
«Սակայն սա ինքնին այդքան մտահոգիչ չէր լինի, եթե չլինեին երեք լրացուցիչ հանգամանքներ, որոնք զգալի անհանգստության տեղիք են տալիս»,- նշեց PFA ներկայացուցիչը՝ պարզաբանելով, որ խիստ անհանգստացնող է պարտքի մարման գրաֆիկը. առաջիկա երեք տարիների ընթացքում (2012-14) Հայաստանը իր արտաքին վարկատուներին պետք է մարի 1 մլրդ դոլարից ավելի՝ որպես մայր գումարի վերադարձ և տոկոսավճար: Ներկայումս Հայաստանն ի վիճակի չէ այսպիսի գումարներ վճարել։ Այս խնդիրը իշխանությունը կարող է լուծել միայն ինչ-որ եղանակով պարտքը վերաձևակերպելով կամ նոր վարկատուներից վարկեր վերցնելով` հին վարկերը մարելու նպատակով: Տեսականորեն չի բացառվում նաև դեֆոլտը։
Երկրորդ. Հայաստանի պարտքի կառուցվածքը շատ զգայուն է փոխարժեքի արժեզրկման նկատմամբ: Քանի որ Հայաստանի պարտքի մոտ 94%-ն արտահայտված է արտարժույթով, դրամի 30% արժեզրկման պայմաններում, մի բան, որ խիստ անհրաժեշտ է ՀՀ տնտեսության մրցունակությունը վերականգնելու համար, ՀՀ պարտք/ՀՆԱ գործակիցը կհասնի 60%-ի: Սա արդեն բավական ծանր բեռ կլինի ՀՀ տնտեսության համար։ Բնականաբար, արժեզրկման ավելի բարձր տեմպերի պարագայում պարտք/ՀՆԱ գործակիցը ավելի բարձր կլինի:
Երրորդ. եկամուտների հավաքագրման առումով Հայաստանը ետ է ԱՊՀ և շատ այլ զարգացող երկրների մակարդակից: Այս հանգամանքը հույժ կարևոր է, քանի որ հենց պարտք/հարկեր հարաբերակցությունն է (այլ ոչ թե պարտք/ՀՆԱ հարաբերակցությունը) համարվում պետական պարտքի սպասարկման կարողության պատշաճ չափորոշիչ զարգացող երկրների համար։
Հիշեցնենք, որ Հայաստանի պետական պարտքը 2011-ին կազմել է 4.129 մլրդ դոլար, որից արտաքին պարտքը` 3.868 մլրդ դոլար:
