Բազմակի քվեարկությունը բացառելու նպատակով քվեարկության մասնակցած անձի ձեռքին թանաքի կայուն հետք թողնելու վերաբերյալ ՀԱԿ-ի առաջարկը, ըստ ԿԸՀ նախագահ Տիգրան Մուկուչյանի, կխախտի ընտրողի՝ քվեարկությանը մասնակցելու գաղտնիության իրավունքը: Այս տեսակետը Տիգրան Մուկուչյանը հայտնեց «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում:
«Ձևակերպման առումով ինքնին խնդիր է առաջանում՝ կապված «թանաքի կայուն հետք» արտահայտության հետ: Ի՞նչ ենք հասկանում «թանաքի կայուն հետք» ասելով: Նախ, այդ կայուն հետքը կարող է լինել ինչպես տեսանելի, այնպես էլ անտեսանելի: Եթե կայուն հետքը պետք է տեսանելի լինի, ապա այստեղ լուրջ խնդիր է առաջանում՝ կապված անձի՝ քվեարկությանը մասնակցելու գաղտնիության իրավունքի պահպանման հետ, որովհետև քվեարկությանը մասնակցելն անձի իրավունքն է: Անձն ինքն է որոշում՝ ինչպես մասնակցել, այնպես էլ չմասնակցել քվեարկությանը: Հետևաբար անձն ինքն է որոշում որևէ այլ անձի մոտ բացահայտել՝ ինքը մասնակցե՞լ է քվեարկությանը, թե՞ ոչ: Եթե անձի ձեռքի վրա առկա է նաև այլ անձանց համար տեսանելի որևէ դրոշմում, ապա կարող է խնդիր առաջանալ քվեարկության մասնակցության բացահայտման հետ, ինչն իրենից քվեարկության գաղտնիության իրավունքի պահպանման տարր է ներկայացնում»,- ասաց Մուկուչյանը:
Տիգրան Մուկուչյանի խոսքով, եթե խոսքը սովորական աչքով անտեսանելի թանաքի հետքի մասին է, ապա տեղին է հիշել միջազգային փորձի մասին: «Այս դեպքում կիրառվում են հատուկ լուսային սարքեր: Երբ անձն այցելում է տեղամաս, տեղամասային կենտրոնի մուտքի առջև նրա ձեռքի վրա ստուգվում է այդ նշանի բացակայությունը, ինչից հետո նրան թույլ են տալիս մուտք գործելու տեղամաս և կատարել իր ընտրությունը: Միաժամանակ, նշված փորձի ուսումնասիրությունը հանգեցրել է այն դիրքորոշմանը, որ սա իր մեջ ևս բավականին շատ խնդիրներ է պարունակում: Մասնավորապես, ամենամեծ խնդիրը կայանում է նրանում, որ կենցաղային շփումների ժամանակ, երբ քվեարկության մասնակցած և չմասնակցած անձինք, ասենք, ձեռքով բարևում են միմյանց, ներկանյութը կարող է անցնել ձեռքից ձեռք: Արդյունքում ստացվում է, որ ընտրատեղամասում չեղած ընտրողն այցելել է տեղամաս, և լուսային սարքով ստուգվելուց հետո պարզվել է, որ նրա ձեռքի վրա ներկանյութի որոշակի նշումներ են առկա: Այդ մարդուն ուղղակիորեն արգելվել է մտնել ընտրատեղամաս՝ այն դեպքում, երբ նա քվեարկության մասնակցած չի եղել: Այսինքն՝ սա մի մեխանիզմ է, որի պայմաններում հնարավոր են դեպքեր, երբ կարող է խախտվել ընտրողի քվեարկության իրավունքը»,- ասաց Մուկուչյանը:
ԿԸՀ նախագահի խոսքով, քվեարկությանը մասնակցելուց հետո անձնագրերում կատարված դրոշմակնքումից բացի ՀՀ Ընտրական օրենսգրքում առկա են մի շարք այլ կանոնակարգումներ ևս, որոնց համակցությունը լիարժեք հնարավոր է դարձնում խուսափել ցանկացած տեսակի խախտումներից: «Կարծում եմ՝ Ընտրական օրենսգրքում ամրագրված բոլոր մեխանիզմները լիարժեք ու բավարար են, որ ընտրական գործընթացի ցանկացած մասնակից կարողանա իրականացնել լիարժեք վերահսկողություն ընտրական գործընթացների նկատմամբ»:
Նշենք, որ Հայ ազգային կոնգրեսը ընտրական գործընթացի բարեփոխման պլատֆորմ է ներկայացրել, որում ընտրական գործընթացն առավելագույնս թափանցիկ ու օրինական դարձնելուն ուղղված առանցքային առաջարկներ է արել: Այդ առաջարկներից մեկով սահմանվում է բազմակի քվեարկությունը բացառելու նպատակով քվեարկության մասնակցած անձի ձեռքին թանաքի կայուն հետք թողնել:
