Հայաստանում կորոնավիրուսի վարակի դեպքի արձանագրումից հետո աշխուժացան սահմանադրական հանրաքվեն չեղարկելու մասին հայտարարությունները և կոչերը, որոնց զգալի և թերևս ճնշող մեծամասնությունը նկատելիորեն պայմանավորված է քաղաքական շարժառիթներով: Ընդհանրապես ակնառու է, որ կան շրջանակներ, որոնք համար կորոնավիրուսի հանգամանքը քարոզչական հիանալի խաղաթուղթ է ոչ միայն հանրաքվեի, այլ նաև ընդհանրապես քաղաքական իրավիճակի առումով: Այդուհանդերձ, պետք է արձանագրել նաև այն, որ խնդիրը կա, վարակի հանգամանքը կա, և որքան էլ այն ամենևին չպետք է բերի հանրային խուճապի կամ դրան տանող քայլերի, այդուհանդերձ, նաև պահանջում է շատ կոնկրետ ու պատասխանատու քայլեր՝ վարակի տարածում թույլ չտալու համար: Եվ եթե կա հարկ, ապա իհարկե պետք է գնալ նաև հանրաքվեի չեղարկման, եթե իրավիճակը լինի այնպիսին, որ առաջանա այդ քայլի անհրաժեշտությունը թեկուզ կանխարգելիչ գործուն քայլի տրամաբանությամբ:
Միաժամանակ, իրավիճակը չպետք է վերածել համազգային «ախտանիշի»՝ «Կիկոսի մահվան» պատմության, և պետք է առաջնորդվել ռալ իրավիճակի գնահատմամբ:
Դրա հետ մեկտեղ, անշուշտ կարող է դիտարկվել, թե այդ պարագայում ինչպիսին կլինի քաղաքական զարգացման տրամաբանությունը: Ընդհանրապես, այստեղ խնդիրը, ինչ խոսք, համակողմանի է: Որովհետև, եթե անգամ զուտ պրակտիկ իրավիճակի առումով չլինի հանրաքվեն չեղարկելու անհրաժեշտություն, այդուհանդերձ, անկասկած է ռիսկը, որ կարող է առաջանալ մարդկանց ընտրատեղամաս տանելու խնդիր: Տանել ոչ ֆիզիկապես տեղափոխելու, այլ քվեարկության մոտիվացնելու խնդիր: Նրանք կարող են տագնապել ընտրատեղամասային կուտակումներից:
Իրավիճակը ներկայիս ռեժիմում մնալու պարագայում դա, իհարկե, շատ քիչ հավանական է, բայց չպետք է բացառել, որ ապրիլի 5-ին մոտ լինեն նոր դեպքեր, և եթե անգամ դրանք լինեն մեկը, երկուսը, կասկած չկա, որ հանրային արձագանքի խուճապային գեներացիան լինելու է շատ ավելի մեծ: Այդ դեպքում հանրաքվեն չեղարկելը կբխի նաև նախաձեռնող մեծամասնության քաղաքական շահից, քանի որ ռիսկի տակ կհայտնվի ակնկալվող արդյունքը:
Մյուս կողմից՝ իսկ արդյոք մենք կարո՞ղ ենք վստահաբար արձանագրել, որ ակնկալվող արդյունքը բացարձակապես ԱՅՈ-ն է: Առերևույթ պատասխանը հստակ է, և կասկածի տեղիք այստեղ չկա: Մյուս կողմից, սակայն, հանրաքվեի արդյունքում ԱՅՈ-ի հաղթանակ չլինելու պարագայում ՍԴ խնդիրը փաստորեն կմնա «տաք», իսկ դա ներկայումս հայաստանյան ներքին կյանքը, այսպես ասած, «կենդանի» պահող խնդիրներից մեկն է: Իսկ քաղաքական իմաստով այդպիսի խնդիրը լինում է բավականին բազմաշերտ, և այդ պայմաններում քաղաքականությունն ունի նուրբ առանձնահատկություն, երբ շատ հաճախ դրանում կան գործընթացներ, խնդիրներ, որոնք իրենց լինելով ունեն շատ ավելի մեծ արժեք ու նշանակություն, քան դրանց լուծումը, քան դրանց ձևակերպված վերջնանպատակը:
Մենք առիթ ենք ունեցել մի քանի անգամ դիտարկելու, որ, համենայն դեպս, ՍԴ խնդիրը դրանցից մեկն է, և հետհեղափոխական, խոշոր հաշվով, ներքաղաքական վակուումի պայմաններում՝ երբ չկա ձևավորված քաղաքական համակարգ, այդ խնդիրը թույլ է տալիս լուծել մի շարք հարցեր և լցնել մի շարք տարածություններ, թույլ է տալիս խաղալ, ընդ որում՝ ներքին ու արտաքին ասպեկտներով: Ըստ այդմ՝ ԱՅՈ-ի և ՈՉ-ի քաղաքական նպատակային դիտարկումները կարող են լինել միարժեք, բայց փորձագիտական գնահատականներն ու մեկնաբանությունները՝ ամենևին:
Գործընթացը բավականին բազմաշերտ է՝ միարժեք լինելու համար: Ըստ այդմ՝ հանրաքվեի որևէ ելք այս կամ այն կողմի քաղաքական հաղթանակի և պարտության տեսանկյունից դիտարկելը բնորոշ կլինի քաղաքական պարզունակությանը:
Դա հայաստանյան ներքաղաքական կյանքում զարմանալի երևույթ չէ, բայց Հայաստանի քաղաքական արդիականացումը պահանջում է նաև այդօրինակ պարզունակություններից ձերբազատում:
Խաղը բավականին ընդգրկուն է՝ մեկ դրվագով հաղթանակ կամ պարտություն սահմանելու համար: Մենք գործընթացի վերջում չենք, և անգամ գուցե ոչ էլ սկզբի վերջում:
Լուսանկարը՝ Armeniasputnik-ի
