1889թ. այս օրը այս օրը Էջմիածնում մահացավ հայագետ, հայ լեզվաբան, պատմաբան, բանասեր, մանկավարժ Ստեփանոս Պալասանյանը:
Ծնվել է 1837թ. Բոտոշանում (Ռումինիա): Նախնական կրթությունն ստացել է ծննդավայրում: Սովորել է Փարիզի Մուրադյան (1852-1855թթ.), ապա Հայկազյան վարժարաններում: 1858թ. Թեոդոսիայի Խալիբյան վարժարանի ուսուցիչն էր: Գժտվելով դպրոցի տեսուչ Գաբրիել Այվազովսկու հետ` մեկնել է Նոր Նախիջևան: 1861թ. մանկավարժներ Ս. Շիլլիկյանի և Հ. Իփեկճյանի հետ Նոր Նախիջևանում հիմնել է դպրոց: 1863-1881թթ. աշխատել է Թիֆլիսի Ներսիսյան դպրոցում: Միաժամանակ ֆրանսերենէ դասավանդել Թիֆլիսի ռուսական դպրոցներում: 1869թ. մի խումբ հայ մտավորականի հետ հիմնել է Թիֆլիսի Գայանյան դպրոցը: 1881թ. Գևորգ կաթողիկոսի հրավերով եկել է Էջմիածին, դասավանդել է Էջմիածնի Գևորգյան ճեմարանում: Թղթակցել է «Մասսյաց աղավնի», «Կռունկ», «Մեղու Հայաստանի», «Փորձ» և այլ պարբերականների:
Արսեն Այտնյանի «Քերականութեան…» սկզբունքներին հետևելով՝ լույս է ընծայել «Ընդհանուր տեսութիւն արեւելեան նոր գրաւոր լեզուի հայոց» (1870թ.) աշխատությունը, որտեղ առաջին անգամ գիտականորեն ուսումնասիրել է գրական արևելահայերենը: «Քերականութիւն մայրենի լեզուի» (մաս 1-3, 1874) արևելահայերենի առաջին դասագրքում աշխարհաբարի չկանոնակարգված իրողություններից գտել է այնպիսինները, որոնք ընդհանուր դառնալու միտում են ունեցել:
«Պատմութիւն հայոց գրականութեան» աշխատության մեջ անդրադարձել է հայ գրականությունը ժողովրդին մատչելի դարձնելու խնդրին, կարևորել է աշխարհաբարի դերը գրականության մեջ:
Պալասանյանի գեղագիտական հայացքների հիմքում արվեստի ռոմանտիկական ուղղությունն է: «Հանգարան Խորէն Վ. Գալֆաեանի» («Մեղու», 1863, թիվ 6), «Երկու խօսք հայ գրականութեան վերայ» («Մեղու Հայաստանի», 1863, թիվ 1) հոդվածներում քննել է պոեզիայի և դրամատուրգիայի, պոետիկայի և արվեստի տեսության հարցեր: «Պատմութիւն Հայոց» (1890) աշխատության մեջ պատմական անցքերը քննել է դրանց ծագման ու զարգացման համատեքստում:
Պալասանյանին բնորոշ է բնության երևույթների մակերեսային ընկալումից նրանց ներքին բովանդակության մեջ թափանցելու, եզակիի ճանաչումից դեպի ընդհանուրի ճանաչումը գնալու միտումը: Ըստ Պալասանյանի` հասարակությաքն զարգացման օրենքը բացարձակ և առավել ընդհանուր սոցիոլոգիական օրենք է:
Պալասանյանը անցյալի օրինակներով ցույց է տվել արտագաղթի կործանարար էությունը, պաշտպանել ճնշված ժողովուրդների ազատասիրական ձգտումները: Շոշափել է նաև մանկավարժական խնդիրներ: Կատարել է թարգմանություններ :