Friday, 29 03 2024
Սուրեն Պապիկյանը ծանոթացել է նաև ՀՀ ռազմարդյունաբերության նորագույն նմուշներին
Հանրակրթության նոր չափորոշիչի ներդրմանը զուգահեռ դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը. Անդրեասյան
ՔՊ նիստում քննարկվել են եվրոպական կուսակցական միությունների գաղափարախոսությունները
«Դժվարին որոշում եմ կայացրել` չհավակնել Բարձրագույն դատական խորհրդի դատավոր անդամի թափուր տեղին». Վազգեն Ռշտունի
«Ռուսաստանը հաջողության է հասնում այնտեղ, որտեղ դրա կարիքն ունի»․ Պուտին
Հրազդանում մթնոլորտային օդում փոշու պարունակությունը գերազանցել է սահմանային թույլատրելի կոնցենտրացիան
Վլադիմիր Վարդանյանը կմասնակցի Մարդու իրավունքերի եվրոպական դատարանի դատավորների ընտրության հանձնաժողովի նիստին
Ծեծի է ենթարկել իր անչափահաս դստերը և փորձել սեռական հարաբերություն ունենալ նրա հետ
Այն, ինչ կներվի Բաքվին, չի ներվի Երևանին. Կրեմլը բաց է խաղում
ԵՄ ներկայությունը Բաքվին հանգիստ չի տալիս
Ադրբեջանը «կլրջացնի՞» ՀԱՊԿ-ի հետ ընկերությունը
Ազատագրվել ռուսական կախվածությունից. եվրաինտեգրման առաջնահերթությունները
Դիմակներն այլևս հանված են. Մոսկվան հանձնում է իր ամենաարժեքավոր ագենտին
Տղամարդը դանակահարել է նախկին կնոջն ու նրա քրոջը
Հայաստանը «դիվերսիֆիկացնում է» քաղաքականությունը, Ռոսատոմը մոդեռնիզացնում է Մեծամորի ԱԷԿ-ը
Գործակալ հիշեցնող Շահրամանյանը
Բաքվի խոշոր «խաղադրույքը»
Կլիմայի փոփոխության բացասական ազդեցությունը նկատելի է գյուղատնտեսության և տնտեսության մի շարք այլ ճյուղերում. փոխնախարար
Ռուսաստանում տեղի ունեցած ահաբեկչության գործով նոր կասկածյալ է հայտնվել
Արմեն Գևորգյանը ԵԽԽՎ դիտորդական առաքելության կազմում կհետևի Հյուսիսային Մակեդոնիայի նախագահական ընտրություններին
Մի համագործակցության խրոնիկա
Հայաստանը չունի ավելի ուժեղ զենք, քան միջազգային իրավունքը. չկրակելը խելամիտ չէ
Սասունցի Դավթի դարաշրջանը չէ. ԱՄՆ-ից ակնկալիքներին զուգահեռ պետք է ամրապնդել պետությունը
Երևանում ծառի ճյուղը թեքվել և ընկել է էլեկտրական լարերի վրա. փրկարարները մասնատել են ծառի ճյուղը
21:40
Ղազախստանի դեսպանատունը խորհուրդ է տվել լքել Օդեսայի և Խարկովի մարզերը
Վիճաբանություն և ծեծկռտուք՝ անչափահասների մասնակցությամբ․ կա վիրավոր
Քանի՞ մարդ է թունավորվել Հայաստանում
«Հայաստանի և Ռուսաստանի հարաբերություններում ստեղծված իրավիճակը լավատեսություն չի ներշնչում»․ Լավրով
Բաքվի անհիմն մեղադրանքն ու խորամանկ խաղը Բրյուսելից առաջ
«Կրոկուսի ահաբեկչության հեղինակներն Ուկրաինայից զգալի գումարներ և կրիպտոարժույթներ են ստացել»․ ՌԴ ՔԿ

Դասական մատենագրությունը մեր արմատն է, սա այն է, ինչի վրա կանգնած ենք

«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է www.digilib.am Հայ մատենագրության թվանշային գրադարանի գիտական ղեկավար Մերուժան Կարապետյանը։

-Պարո՛ն Կարապետյան, մատենագրության թվանշային գրադարանի նոր կայքէջի բացումից հետո արդյո՞ք Ձեր սպասելիքները արդարացան։ Ծառայո՞ւմ է կայքն իր նպատակին։

– Նոր կայքէջը, որ արդեն ունի հետադարձ կապ, այսօրվա սոցցանցերի նման է։ Այն անունով է գրադարան, իսկ իրականում ավելի լայն բնույթի գործիք է ստացվել։ Թվանշային գրադարանը հիմնականում գործիք է նաև գիտական և այլ աշխատանքներ կատարելու համար, այն թույլ է տալիս ուսումնասիրություններ, հետազոտություններ կատարել։ Գրադարանը բաժանված է երկու խոշոր հատվածների՝ հայ դասական մատենագրություն և արևմտահայ ու սփյուռքյան գրականություն։ Այս ընտրությունը պատահական չէ, դասական մատենագրությունը մեր արմատն է, սա այն է, ինչի վրա կանգնած ենք, ինչ վերաբերում է արևմտահայ ու սփյուռքյան գրականությանը, վերջիններս արդեն դիտվում են որպես վտանգված լեզվի ժառանգություն, և մեր առաջնահերթությունների մեջ մտնում էր իրենց մաքսիմալ չափով մատչելի դարձնելը։ Նոր կայքէջում ավելացվել է նաև «Հայագիտություն» խոշոր բաժինը։
Ինչ վերաբերում է սպասելիքների արդարանալուն, նշեմ, որ մենք չենք զիջելու, չենք սպասելու, որ եթե չեն արդարանում սպասելիքները, ուրեմն՝ թողնենք։ Մենք պետք է անընդհատ աշխատենք, անկասկած կարևոր է 4-րդ իշխանության դերը։ Ասում ենք, որ այսօր չեն կարդում, ո՛չ, կարդում են, նայած գիտելիքը որտեղից և ինչպես են վերցնում։ 21-րդ դարում վերցնում են այլ ձևերով։ Ի վերջո, մենք չենք կարող սա դադարեցնել, սա հավերժ է, սա պիտի շարունակվի։ Մեծ սպասելիքներ չենք ունեցել, բայց անկասկած ինքը նոր տիպի զարգացումներ է ունենալու։

-Ի՞նչ ծավալներ ունի այսօր գրադարանը, և առաջիկայում ինչ-որ բաներ նախատեսո՞ւմ եք անել՝ ավելի մեծ շերտեր ընդգրկելու համար։

-Մենք ունենք հիմա 646 հեղինակ և գործող մոտ 2500 հատոր նյութ։ Իսկ նոր հավելումների մասին անընդհատ տեղեկացնում ենք լրատու թերթերի միջոցով, գրադարանում գրանցվածների նամակատուփերին, մամուլին, հայագիտական հաստատություններին ենք ուղարկում։

Մենք մեր էջը ունենք նաև Facebook-ում։ Ի դեպ, սոցցանցերը այսօր հասարակական կյանքում ավելի ակտիվ են, քան հայկական քաղաքական կուսակցությունները կամ գիտահետազոտական ինստիտուտները։ Հասարակության մի խոշոր հատվածը խնդիրներն ավելի ակտիվ է քննարկում, քան կուսակցությունները, քան գիտական հատվածը։
Եվ մենք պետք է նաև այնտեղ ապահովեինք մեր ներկայությունը։ Facebook-ի մեր էջում տեղադրված նյութերի դիտարկումների քանակը ամսական հասնում է 326.000-ի, որը շաբաթական 75000 դիտարկում է նշանակում։ Սա, կարծում եմ, բավական տպավորիչ թիվ է։ Facebook-ը, կարծեք, մեր երկրորդ կայքն է, մեր կայքի բաղկացուցիչ մասը, այստեղ նույն մեր էջի նյութերն են տեղադրվում և ավելի մեծ տարածում գտնում։
Ինչ վերաբերում է բաժիններին, ապա բաժիններ միշտ կավելանան, թեմատիկ բաժինների ավելացումը կախված է ոլորտից։ Պիտակումների համակարգը հայագիտությունը մինչ այժմ չի արել, գրադարանում դա դեռևս թերի է, իսկ առանց դրա լիակատար բանալի քարտարաններ հնարավոր չէ ունենալ։ Հուսով ենք, որ ժամանակի ընթացքում այդ համապատասխան վանդակները կավելացվեն։ Գիտական մոտեցում է պետք, որ դրանք դասակարգվեն ճիշտ և միաժամանակ հեշտացնեն որոնումները։

-Նոր գործերի համալրումները գրադարանում ի՞նչ հաճախականությամբ են կատարվում։

-Հաճախականությունը կախված է ռեսուրսներից, նայած, թե որքանով են ռեսուրսները թույլ տալիս։ Ունենք նոր ծրագրեր, որոնք կիրականացվեն առաջիկայում։

-Որքա՞ն է կայքի մշտական այցելուների թիվը, արտերկրի՞ց են ավելի շատ այցելում, թե՞ Հայաստանից։

-Կայքում ամեն օր տեսնում ենք այցելուների թիվը, էլեկտրոնային գործիքներով աշխատելու առումով ավելի ակտիվ են դրսի հայագետները։ Օրական մենք ունենք եռանիշ թվի պատկեր՝ կախված օրվա տարբեր ժամերից։ Միջին հաշվով օրական 200 այցելու ենք ունենում։ Մեր կայքի ամենաակտիվ օգտվողներից մեկը՝ Տորինոյից իտալացի վարդապետ է, ով Եղիշեի ճառերի իտալերեն հրատարակիչն է։ Ովքեր ակտիվ են էլեկտրոնային դաշտում, նրանց համար թվանշային գրադարանները հրաշալի գործիքներ են։

Ինչ խոսք, մենք էլ բացեր ունենք, երիտասարդության հետ անընդհատ պետք է աշխատել, սովորեցնել, թե ինչպես օգտվել ազգային ժառանգությունից։

-Հետխորհրդային տարածքում թվային գրադարանի նախատիպ կա՞ր՝ նախքան Ձեզ։

-Ամբողջ հետխորհրդային տարածքում չի եղել, մենք չունեինք նախատիպ։ Կարևորը առաջինը լինելը չէր, այլ ազգի համար թվանշային և ինովացիոն դարաշրջանում արդիական էլ.բովանդակություն և էլ.գործիքներ ունենալը, շուտ կամ ուշ պատրաստելն այս դեպքում էական նշանակություն չի ստանում, եթե չենք կիրառում։

Թվային գրադարաններ կային Ամերիկայում, ամերիկյան մի քանի համալսարաններ 90-ականների վերջերին արդեն ունեին, բայց մենք որդեգրեցինք լրիվ տարբեր մոդելներ, և մինչ այսօր մեր մոդելը տարբեր է, Google-ինը նույնիսկ այսպես չի։

-Պարո՛ն Կարապետյան, ակադեմիական շրջանակները՝ գրողները, գիտնականները, որքանո՞վ են օգտվում գրադարանից։

-Օգտվողների զգալի մասը միջին տարիքի երիտասարդությունն է, ակադեմիական երիտասարդությունը։ Մասնագիտությունների գծով ամենաակտիվը արևելագետները, ֆիզիկոսներն ու ծրագրավորողներն են։

Բաժիններ
Ուղիղ
Լրահոս
Որոնում