Տարածաշրջանի աշխարհաքաղաքական դինամիկան և առկա մարտահրավերներն ավելի նշանակալից են դարձնում Հայաստանի և Վրաստանի միջև համագործակցությունը՝ ինչպես երկկողմ, այնպես էլ տարածաշրջանային ձևաչափում։ Այս մասին գրել էր Վրաստանի վարչապետ Իրակլի Ղարիբաշվիլին Հայաստանի Անկախության տոնի առթիվ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանին հղած շնորհավորական ուղերձում։
Ղարիբաշվիլին պատրաստակամություն է հայտնում «այս փոխշահավետ համագործակցության ավելի ամրապնդման համար»։
«Ուրախ եմ, որ Ձեզ Վրաստանում հյուրընկալելու հնարավորություն ունեցա։ Համոզված եմ՝ մեր երկրների համար նշանակալից հարցերի քննարկման համար դարձյալ շատ հնարավորություններ կունենանք», – Հայաստանի վարչապետի աշխատակազմի հասարակայնության հետ կապերի վարչության փոխանցմամբ՝ ասված է ուղերձում։
«Հայ ժողովուրդը երկար և բազմաթիվ մարտահրավերներով լի ուղի է անցել հաջողակ և անկախ պետության կառուցման համար։ Չնայած բազում դժվարություններին՝ հավատում եմ, որ հայ ժողովուրդն ապագայում ևս հաջողությամբ կշարունակի անկախ, ժողովրդավարական և հզոր պետության կառուցումը», – իր ուղերձում գրել է Վրաստանի ղեկավարը։
Վրաստանի հարցերով փորձագետ Ջոնի Մելիքյանի կարծիքով՝ պաշտոնական հայտարարություններից կարող ենք եզրակացնել, որ տարածաշրջանում ստեղծվել է մի իրավիճակ, որտեղ Հայաստանի համար կարևորվում է Վրաստանի դերը, իսկ Վրաստանի համար՝ Հայաստանի դերը․ «Մեզ հնարավորություն է տրվում այս իրավիճակում հարաբերություններն ավելի ամրացնել։ Տարածաշրջանային զարգացումների պրոցեսում նաև նկատելի է, որ Թբիլիսին ևս ցանկանում է իր մասնակցությունն ունենալ։ Խոսքը վերաբերում է ենթակառուցվածքների ապաշրջափակմանը։ Վրաստանը շատ ակտիվորեն նաև համագործակցում է Չինաստանի հետ ու փորձում է դիվերսիֆիկացնել իր առևտուրը ասիական երկրների հետ։ Ինչու ոչ՝ կարևոր է նաև այն, որ Վրաստանը կարևորում է, որ տնտեսությունը ստանա ներդրումներ։ Չնայած այսօր կան խնդիրներ՝ թե՛ դինամիկան է անկում ապրում, թե՛ նաև որոշ նախագծերի հետ կապված կան խնդիրներ։ Խոսքը վերաբերում է նրան, որ թուրքական ընկերությունը խզեց Նամախվանի ՀԷԿ-ի հետ կապված պայմանավորվածությունը։ Այս ամենը ևս դժվարացնում է Վրաստան ներդրումների հոսք ապահովելը, քանի որ ներդրողները որոշ ռիսկեր են տեսնում։ Բայց այս ֆոնի վրա շատ կարևոր է, որ տարածաշրջանային միջավայրը անվտանգ ու կանխատեսելի լինի»,-«Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում ասաց նա։
Ըստ Մելիքյանի՝ Վրաստանի համար կարևոր է տարածաշրջանում խաղաղության ու կայունության ապահովումը․«Դրա համար էլ այն ամենը, ինչ հնչում է Հայաստանից՝ Վրաստանի իշխանությունների սրտով է։ Այս ամենով ցույց է տրվում, որ երկկողմ օրակարգում կարող են նոր նախաձեռնություններ ավելանալ»։
Միևնույն ժամանակ մեր զրուցակիցը տեսնում է որոշակի խոչընդոտներ․«Այդ խոչընդոտները երկու ռազմավարական գործընկերներն են։ Ադրբեջանը՝ փակելով Գորիս-Կապան ճանապարհը և այնտեղ խնդիրներ ստեղծելով միջանցքի ձևավորման գործում լուրջ խոչընդոտ է հանդիսանում։ Չնայած Երևանից եղան մեսիջներ, որ պատրաստ ենք հարաբերություններ հաստատել, մենք պնդում ենք, որ դա պետք է լինի առանց նախապայմանների։ Բայց Էրդողանն իր վերջին հայտարարության մեջ նախապայմաններով է խոսում ու ցույց տալիս, որ Թուրքիան պատրաստ չէ հանելու Ադրբեջանի գործոնը հայ-թուրքական հարաբերություններից։ Մենք չենք մտածում, որ Ադրբեջանն այնքան ուժեղ է, որ կարող է Թուրքիայում ինչ-որ հարցեր բարձրացնել։ Թուրքիան որպես պատրվակ օգտագործում է Ադրբեջանի գործոնը, որ մեր հարաբերություններում պրոգրես չլինի։ Ադրբեջանն էլ փորձում է իրավիճակից մաքսիմալը քաղել։ Չնայած նոյեմբերի 9-ի հայտարարության մեջ նշվում է ապաշրջափակման մասին, մենք այսօր տեսնում ենք, որ շրջափակումն ավելի է խորանում»։
Ջոնի Մելիքյանի խոսքերով՝ եթե մենք ունեինք երկու փակ սահման, այսօր հարցականի տակ է դրվում նաև երրորդը․ «Խոսքը Իրանի ուղղության մասին է։ Այդ ամենը պահանջում է թե՛ դիվանագիտական և թե՛ այլ ոլորտներում ակտիվ աշխատանք, որպեսզի մենք մինիմալիզացնենք ռիսկերը։ Այսօր նաև միջազգային ճնշում է գործադրվում Ադրբեջանի նկատմամբ։ Տեսանք, որ Կոնգրեսում են տարբեր նախագծեր առաջ քաշվել։ Ադրբեջանն է, որ խաղաղ տարածաշրջանի խոչընդոտ է հանդիսանում ու դա պետք է հստակ ֆիքսել»։
Խոսելով հայ-թուրքական հարաբերություններում Վրաստանի հնարավոր դերակատարության մասին, մեր զրուցակիցն ասաց, որ Թբիլիսին կարող է որոշակի մեսիջներ փոխանցել․«Որպես երկիր, որը շահագրգռված է , որ հայ-թուրքական հարաբերությունները կարգավորվեն ու որևէ խնդիր չլինի՝ կարող է ինչ-որ դերակատարություն ունենալ։ Բայց իր հնարավորությունները սահմանափակ են։ Պարզապես եղել են մեսիջներ, որոնք փոխանակվել են, բայց փաստ է, որ այսօր կապ չկա։ Չեմ կարծում, թե Վրաստանը դիվանագիտական մակարդակի մասնակցություն կունենա։ Այն ժամանակ ԱՄՆ-ի, Ռուսաստանի մասնակցությունը կար այս գործընթացին, մեծ ջանքեր գործադրվեցին , բայց չկարողացան հասնել նրան, որ դիվանագիտական հարաբերությունները վերականգնվեն։Ուստի այսօր չեմ կարծում, թե Վրաստանը կարողանա ինչ-որ բան անել»։
