Եվրոպայում անվտանգության և համագործակցության կազմակերպության Ժողովրդավարական հաստատությունների և մարդու իրավունքների գրասենյակը (ԵԱՀԿ/ԺՀՄԻԳ) քննադատել է Ադրբեջանի իշխանություններին ընտրությունների անցկացման վերաբերյալ միջազգային համայնքի հանձնարարականները անտեսելու համար՝ արձանագրելով, որ Բաքուն փետրվարին կայանալիք արտահերթ քվեարկությանը գնում է առանց օրենսդրական դաշտի բարեփոխման:
Միջազգային դիտորդական առաքելությունը անցած շաբաթ էր մեկնել Բաքու, հանդիպել իշխանությունների, քաղաքական ուժերի, հասարակական կառույցների ու լրագրողների հետ: Ամփոփելով ստացված տեղեկատվությունը՝ դիտորդական խումբը նախօրեին առաջին նախնական զեկույցն է հրապարակել՝ փաստելով. զրուցակիցներից շատերը նշում էին, որ թեև Ադրբեջանի սահմանադրությունը երաշխավորում է հավաքների ազատությունը, ընդդիմությունը շարունակական ճնշումների ու քրեական հետապնդման է ենթարկվում:
Թվարկելով առկա մտահոգությունները՝ միջազգային դիտորդական առաքելությունը փաստել է, որ ընդդիմադիր մի շարք կուսակցություններ բոյկոտելու են փետրվարի 9-ին կայանալիք քվեարկությունը: Այս պահի դրությամբ արտահերթ այդ ընտրություններին մասնակցելու հայտ է ներկայացրել 20 քաղաքական ուժ, որոնց մեծ մասը՝ իշխանության աջակից ճամբարից:
Դատելով Իլհամ Ալիևի վերջին, ըստ էության, սկանդալային հայտարարություններից՝ Ադրբեջանում քաղաքական իրավիճակի բարելավում ակնկալելը միամտություն կլինի, մանավանդ պաշտոնական Բաքուն պաշտոնապես ազդարարում է, որ եվրանտեգրման օրակարգ ու մտադրություն չունի։
Ըստ այդմ՝ ԵԱՀԿ/ԺՀՄԻԳ հաջորդ զեկույցներն ավելի խիստ ու թիրախային են դառնալու՝ հատկապես, որ ադրբեջանական ընդդիմությունը բոյկոտում է ընտրությունները՝ դրանք զրկելով մրցակցային միջավայրից ու լեգիտիմությունից։ Այլ խոսքով՝ փետրվարին Ադրբեջանը հերթական անգամ ամրագրելու է իր համակարգի ավտորիտար բնույթը։
Սա, թերևս, ակնհայտ իրողություն, փաստ է, որի մասին ամենից բարձր խոսում են հենց ադրբեջանցի ընդդիմադիրները։ Սակայն Ադրբեջանում սպասվող խորհրդարանական արտահերթ ընտրություններն այս անգամ ունեն «յուրահատկություն» ու դա պայմանավորված է Հայաստանում տեղի ուենցած թավշյա հեղափոխությամբ։
Բանն այնն է, որ անցած քսան տարիներին Հայաստանի հին, մերժված համակարգը մեր երկրում, ըստ էության, ոչնչացրել էր քաղաքական, ընտրական ինստիտուտները՝ վերացնելով երկու երկրների քաղաքական համակարգերի միջև գոյություն ունեցող որակական տարբերություններն, ինչը, բնականաբար, ԼՂ հարցում էապես թուլացրել էր հայկական կողմի դիրքերը՝ փոշիացնելով հաղթանակի էֆեկտը։
Թավշյա հեղափոխությունը Հայաստանը շահեկանորեն պոկեց Ադրբեջանից․ խզումն ավելի առարկայական կդառնա հարևան երկրի խորհրդարանական ընտրություններից հետո, որոնք ավելի են խորացնելու նրա օտարումը քաղաքակիրթ աշխարհից։
Իհարկե, սա ԼՂ խնդրում նպաստավոր համատեքստ է ստեղծելու Հայաստանի համար, սակայն ինքնաբերաբար չի ենթադրում առարկայական արդյունքեր բանակցային գործընթացում, քանի դեռ հեղափոխության արժեքների կապիտալիզացիան սահմանափկվում է միայն ներքին քաղաքականությամբ՝ շրջանցելով արտաքին քաղաքականությունը։ Հեղափոխության թիմը պետք է գիտակցի, որ ներքին բարեփոխումների էֆեկտը ժամանակի ընթացքում զրոյացվելու է, եթե Հայաստանի արտաքին քաղաքականությունը շարունակի նախկին քսանամյակի իներցիոն ընթացքը։
