Արդարադատության նախարար Արտակ Զեյնալյանը, անդրադառնալով Արմավիր քրեակատարողական հիմնարկում ԱԱԾ իրականացրած օպերատիվ գործողություններին և դրա ընթացքում հայտնաբերած չարաշահումների և խախտումների մասին տարածած հաղորդագրությանը, ի թիվս մի քանի մեկնաբանության, արել է ուշագրավ մի դիտողություն կամ դատողություն՝ արդյո՞ք ԱԱԾ-ն ունեցել է օպերատիվ նկարահանում իրականացնելու թույլտվություն: Ունեցե՞լ է, թե՞ ոչ, դա իհարկե կպարզվի, սակայն ինքնին նախարարի բարձրաձայնումն այդ առիթով, որի ենթակայության ներքո է փաստացի գտնվում կառույցը, արդեն իսկ ուշագրավ է: Դա այլ բան չէ, քան որոշակիորեն քողարկված դժգոհություն ԱԱԾ-ից, այսպես ասած՝ «ինքնագործունեության» բավականին նկատելի ակնարկով: Այս հանգամանքն էլ իր հերթին ուշադրություն է գրավում ԱԱԾ հարուցած մեկ այլ գործի առիթով, որը ևս վերաբերում է պետական գերատեսչության, այս դեպքում Պետական վերահսկողական ծառայությանը, դրա պետին ներկայացված հայտնի մեղադրանքով:
ՊՎԾ պետ Դավիթ Սանասարյանն ու նրա մերձավորները պնդում են, որ հարուցված գործը շինծու է, իսկ ԱԱԾ-ն հետապնդում է «այլ» նպատակներ: Այդ կապակցությամբ եղան նաև ավելի լայն գնահատականներ հանրային տարբեր խմբերից, ինչից հետո բավականին կտրուկ և զգուշացնող արձագանք տվեց վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, փաստորեն գնահատելով արձագանքներն ու համարելով, որ դրանք իրենց մեջ պարունակում են որոշակի ռիսկեր: Փաշինյանը հայտարարեց, որ պետք է թողնել, որպեսզի քննությունն իրականանա, և եթե ոմանք փորձեն խանգարել դրան, ինքն իր իրավասության տակ եղած միջոցներով ապահովելու է քննության բնականոն ընթացքը: Ահա այս ֆոնին արդարադատության նախարարի քողարկված, սակայն շոշափելի տրտունջը հարց է առաջացնում, թե արդյո՞ք պետական կառավարման կամ իշխանական համակարգում ձևավորվում է ԱԱԾ հանդեպ որոշակի, այսպես ասած, դժգոհություն: Եթե այո, ապա ինչո՞վ է դա պայմանավորված: Այդ դժգոհությունը բխում է նրանից, որ ԱԱԾ-ն գործում է որոշակի շահերի շրջանակո՞ւմ, թե՞ պետական կառավարման համակարգում կան օղակներ, որոնք են գործում այլ շահերի շրջանակում, իսկ ԱԱԾ-ն տվյալ դեպքում իր գործողություններով ոչ միայն թույլ չի տալիս, այլ սպառնում է բացահայտել իշխող համակարգ, կառավարման համակարգ ներթափանցած այլ շահերը, որ կարող են սպասարկվել տարբեր օղակներում և գերատեսչություններում:
Այս հանգամանքն իր հերթին հետաքրքրական է այն հայտարարությունների ֆոնին, որ Նիկոլ Փաշինյանն արել է՝ կապված պետական կառավարման համակարգի կադրային բազայի 90 տոկոսի հետ, որ այդքանը ներկայացնում են նախկին իշխանությունից մնացած կադրեր, ինչը պարունակում է սաբոտաժի կամ այլ դիտավորությունների ռիսկեր: Ասել, թե այդ խնդիրը չկա, և հարցը չափազանցված է, անշուշտ անկարելի է: Իհարկե կարելի է հարցնել, թե ինչո՞ւ է մնում այդ 90 տոկոսը: Այստեղ, սակայն, այդ հարցի պատասխանները այլ հարթության մեջ են: Մասնավորապես, նախ դա նշանակում է, որ պետք է կատարվի կադրային ջարդ: Որքանո՞վ է դա լինելու նպատակահարմար, և ինչ արձագանքներ են ձևավորվելու այդ դեպքում: Միաժամանակ, ինչ կարող է սպառնալ դա կառավարման նվազագույն անհրաժեշտ կայունության խնդրին՝ հաշվի առնելով, որ Հայաստանը պատերազմող երկիր է և այստեղ կառավարման անկումները կարող են բերել որոշակի արտաքին քաղաքական հետևանքների:
Միևնույն ժամանակ, այդօրինակ մասշտաբային և կարճ ժամանակի կադրային փոփոխությունները պահանջում են ֆինանսական զգալի ռեսուրսներ, նոր և շատ, թե քիչ որակյալ կադրեր արագ ներգրավելու համար: Ընդ որում, այդ դեպքում էլ չափազանց բարդ է ապահովել այդ կադրերի ընտրությունն այնպես, որ բացառվեն նախկին համակարգի «դիտավորության մտադրությամբ» ներթափանցումները: Առավել ևս, որ, օրինակ, ի տարբերություն Վրաստանի, Հայաստանի հեղափոխությունից հետո նոր իշխանությունը չունի խոշոր ֆինանսական դոնոր աղբյուրներ: Հետևաբար, այստեղ առավելագույն էֆեկտիվ միջոցը մնում է կադրային ջարդից զերծ մնալն ու գործունեության քաղաքական կառավարման էֆեկտիվությունն ապահովելը, և մյուս կողմից էլ զուգահեռ իրավական մեխանիզմներով ու գործիքակազմով վերահսկողություն իրականացնելը: Այստեղ առաջանում է «քաղաքական» և «իրավական» մեխանիզմների որոշակի շահերի բախում, այդօրինակ դրսևորումներով: Հարցն այն է, թե հատկապես ինչի՞ հետևանքով՝ քաղաքական մեխանիզմում գտնվող պատասխանատուների անարդյունավետությա՞ն, իսկ հաճախ էլ թերացմա՞ն, թե՞ իրավական մեխանիզմի գերիշխության:
Լուսանկարը՝ Armeniasputnik-ի
