ԽՍՀՄ տարածքում և՛ Մաքսային միությունը, և՛ Եվրասիական միությունը չեն գտնում միանշանակ վերաբերմունք, տարբեր երկրներ տարբեր ակնկալիքներ ունեն: «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց Վաշինգտոնի Ռազմավարական և միջազգային հետազոտությունների կենտրոնի փորձագետ, քաղաքական վերլուծաբան Սերգեյ Մարկեդոնովը՝ մեկնաբանելով ՄՄ-ի ընդլայնմանը Բելառուսի և Ղազախստանի դեմ լինելու փաստը:
Նա նշեց, որ որևէ ինտեգրացիոն նախագիծ չի առաջանում որպես «աբստրակցիա»: Ըստ նրա՝ շատերը կարծում են, որ երկրները սկսում են մասնակցել ինտեգրացիոն նախագծերին, որպեսզի «ուղղակի միանան», այնինչ յուրաքանչյուր երկիր ունի իր հետաքրքրությունը և ցանկացած ինտեգրացիոն գործընթաց (կարևոր չէ՝ դա կլինի եվրասիական, թե եվրոպական) միշտ համաձայնեցման բարդ մեխանիզմ է՝ ազգային և ընդհանուր հետաքրքրությունների տեսանկյունից: Ուստի, նրա խոսքով, Ղազախստանի և Բելառուսի դիրքորոշումը սպասելի էր: Ավելին, Մարկեդոնովի համոզմամբ, տարօրինակ կլիներ, որ բոլոր երկրները բարեկամաբար «մեկ»-ի կողմնակիցը լինեին:
«Նման միավորում կարող է լինել երևի թե միայն ԽՍՀՄ-ի շրջանակում»,- նկատեց նա: Վերջինիս կարծիքով՝ Հայաստանի պարագայում որոշիչ կլինի, թե ինչպիսի փաստարկներ կօգտագործվեն արդյունքում, և ինչն ավելի ծանրակշիռ կլինի:
«Գիտե՞ք, թե որոնք են ՄՄ պլյուսներն ու մինուսները: Պլյուսն այն է, որ կա դոմինանտ մեկ պետություն, դա ՌԴ-ն է: ԵՄ-ի դեպքում դոմինանտ են Ֆրանսիան, Գերմանիան, Իտալիան, այս պարագայում դժվար է գտնել հավասարակշռություն, իսկ ՌԴ-ի դեպքում ավելի պարզ է այդ հարցը:Ինչ-որ իմաստով էլ բարդ է, քանի որ ստացվում է, որ նրա վրա է ընկած պատասխանատվությունը ՄՄ-ում և՛ հաջողությունների, և՛ տապալումների համար»,- ասաց նա՝ չբացառելով, որ ՄՄ-ին կարող է սպառնալ նաև տապալման սցենարը:
Հարցին, թե հնարավո՞ր է Հայաստանի հարցը ժամանակավորապես հետաձգվի, նա պատասխանեց, որ դա ևս բացառել չի կարելի: Սերգեյ Մարկեդոնովն ասաց, որ ՌԴ-ն ձգտելու է, որպեսզի կոշտ հերքում չլինի այս իրավիճակում, կփորձի խուսափել միանշանակ պատասխաններից:
«Նույնիսկ նախկին ԽՍՀՄ տարածքում և՛ Մաքսային միությունը, և՛ Եվրասիական միությունը չեն գտնում միանշանակ վերաբերմունք: Տարբեր երկրներ տարբեր ակնկալիքներ ունեն: Հետխորհրդային տարածություն մտնելը ռիսկային քայլ էր, պետք է սկսել գործ ունենալ լուրջ խնդիրների հետ, որոնք այդ տարածքում կան: Բայց ՄՄ-ի նպատակն է ստեղծել մի բան, որն աշխատող կլինի, որ ռեալ առաջընթաց և հնարավորություններ ստեղծվեն, բայց այդ աշխատող մեխանիզմն այսօր չկա, իսկ ինչո՞ւ պետք է լինի, երբ մինչև վերջ պարզաբանված չեն նպատակները: Ցանկացած բան ձևավորվում է հստակ նպատակաուղղվածության պարագայում, իսկ դա դեռ քննարկման փուլում է: Մենք պետք է այդ հարցը կարգավորենք»,- տեսակետ հայտնեց ռուսաստանցի քաղաքական վերլուծաբանը:
Անդրադառնալով Թուրքիային ՄՄ-ում ներգրավելու Ղազախստանի նախագահ Նուրսուլթան Նազարբաևի առաջարկին՝ նա ասաց, որ «դա բացառված է և վե՛րջ»: «Թուրքիան ՆԱՏՕ-ի անդամ է, և դա արդեն ծանրակշիռ փաստարկ է: Օրերից մի օր Թուրքիան հանգելու է եվրոպական ինտեգրացիայի: Թուրքիան և Ռուսաստանը տարածաշրջանային տերություններ են, ունեն մրցակցային կետեր, եկեք դրա մասին ևս չմոռանանք: Թուրքիայի և Հայաստանի միասին անդամակցությունը ՄՄ-ին ինչպե՞ս եք պատկերացնում, երբ Թուրքիան և Հայաստանը փակ սահմաններ ունեն»,- ասաց նա:
