2 տարի առաջ Հայաստանի պատմության թանգարանի ետնամասում շինարարական աշխատանքներ կատարելիս հայտնաբերված ձիթհանի 2 աղացքարերն այդպես էլ չեն հասել Երևանի պատմության թանգարան:
Մեզ հետ զրույցում ՀՀ ԳԱԱ հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտի բաժնի վարիչ Սուրեն Հոբոսյանը հիշեցրեց. «Մենք զանգ էինք ստացել բնակիչների կողմից, որ ինչ-որ քարեր են հայտնաբերվել: Երբ հասանք տեղ, տեսանք, որ դրանք ձիթհանի քարեր են: Չափեցինք, նկարեցինք, շինարարներին խնդրեցինք, որ հնարավորինս ուշադիր լինեն, որպեսզի քարերը չվնասվեն, մինչև տեղափոխվեն Երևանի պատմության թանգարան»:
Սուրեն Հոբոսյանը նշեց, որ շինարարական աշխատանքների մասնակիցները այդ օրը իրենց փոխանցել են, թե ամբարձիչը սարքին չէ, այլապես իրենք միանգամից կտեղափոխեին թանգարան:
«Մենք զանգեցինք Երևանի պատմության թանգարան, տեղեկացրինք, որ նման բան է գտնվել, որ դրանք պետք է տեղափոխվեն թանգարան, քանի որ Երևանում 2-րդ նման քար չի պահպանվել»:
Իսկ տեղափոխության և մնացած հարցերով, ինչպես նշեց Սուրեն Հոբոսյանը, պետք է զբաղվեր արդեն Պատմության թանգարանը, քաղաքապետարանը։
«Հետո իմացանք, որ քարերն այդպես էլ թանգարան չեն հասել։ Թե որ օղակում է եղել այդ խզումը, մենք այդպես էլ չիմացանք, բայց դա մի քանի տոննայանոց քար էր, ոչ ոք չէր կարող դնել գրպանն ու գնալ»,- ասաց Սուրեն Հոբոսյանը։
Ճշտելու համար, թե որ օղակում տեղի ունեցավ «խզումը», և թե ինչ է ձեռնարկել այս կապակցությամբ Երևանի պատմության թանգարանը, զրուցեցինք նաև թանգարանի տնօրեն Արմինե Սարգսյանի հետ.
– Շինարարները պարտավորություն վերցրեցին իրենց վրա (քանի որ շատ ծանր էին այդ քարերը, մեր ուժերով չէինք կարող տեղափոխել), որ քարերը կբերեն թանգարան։ Հետո մի քանի անգամ ես զանգահարեցի, չկարողացա իրենց գտնել, սա է ամբողջ պատմությունը. իրենք երկաթյա պատասխանատվություն վերցրեցին իրենց վրա, որ կբերեն։
– Դուք նշեցիք, որ տեղափոխումը ձեր ուժերից վեր էր, Դուք փորձե՞լ եք այս հարցով դիմել քաղաքապետարան, այլ ոչ թե սպասել շինարարների տեղափոխելուն։
– Ոչ, որովհետև, շինարարներն իրենք խոստացան, որ կբերեն, մենք այլևս որևէ մեկին չենք դիմել։
– 2 տարի է անցել, այդպես էլ չհաջողվե՞ց գտնել շինարարներին, Դուք ինչ-որ կառույցի դիմե՞լ եք, ասե՞լ եք, որ Երևանի պատմության թանգարանի համար կարևոր այդ նմուշներն այդպես էլ չեն գտնվել։
– Կարելի՞ է իմանալ, ինչո՞ւ եք երկու տարի անց այս մասին հետաքրքրվում, ինչո՞ւ եք հիմա այս հարցին անդրադառնում։ Գտեք այն շինարարներին, ովքեր այդտեղ աշխատում էին և իրենց հետ ճշտեք, թե ինչու չեն բերել։ Թանգարանը հազար ու մի խնդիրներով է զբաղված, անընդհատ միայն դրանով չէր կարող զբաղվել։ Ես ինքս եմ մի քանի անգամ զանգահարել շինարարության ղեկավարին, ինքը հատուկ խոստացավ, որ մի անհանգստացեք, ես կուղարկեմ ու մինչև այսօր ուղարկում է։ Նույն մարդուն ես միլիոն անգամ չէի կարող զանգահարել։
– Լավ, այդ դեպքում փորձե՞լ եք դիմել, օրինակ, իրավապահ մարմիններին և տեղեկացնել վիճակի մասին։
– Ոչ, որովհետև եթե 100%-ով մարդիկ խոստանում են, իսկ ես էլ ազատ չեմ, ամբողջ աշխատակազմը զբաղված էր, մենք հսկայական աշխատանք ենք անում թանգարանում, անընդհատ նույն հարցով չենք կարող զբաղվել։
– 2 տարվա ընթացքում, տեսնելով, որ ձիթհանի քարերն այդպես էլ ձեզ չեն փոխանցվում, ո՛չ Դուք, ո՛չ աշխատակազմը ժամանակ չգտա՞ք դիմելու համապատասխան մարմիններին։
– Թանգարանն այդտեղ ընդհանրապես մեղավորություն չունի, ճի՞շտ է մեղադրել թանգարանին։ Դուք գիտե՞ք, թանգարանն ինչ աշխատանք է կատարում։ Մենք ժամ առ ժամ այլ հարցերով զբաղված` էլ դրան չանդրադարձանք։
Ավելացնենք, որ ձիթհանի աղացքարերը, որոնց հայտնաբերելու և թանգարան տեղափոխելու համար այդպես էլ ժամանակ չգտան, Երևանում միջին դարերում օգտագործել են քունջութից և կտավատից ձեթ ստանալու համար։
